بهمنیار بن مرزبان: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - ':==' به '==')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
    جز (جایگزینی متن - 'بهمنیار (ابهام زدایی)' به 'بهمنیار (ابهام‌زدایی)')
     
    (۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR00747.jpg|بندانگشتی|بهمنیار بن مرزبان]]
    [[پرونده:NUR00747.jpg|بندانگشتی|بهمنیار بن مرزبان]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|بهمنیار بن مرزبان
    ! نام!! data-type="authorName" |بهمنیار بن مرزبان
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‎های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| ب‍ه‍م‍ن‍ی‍ار، اب‍و ال‍ح‍س‍ن‌ ب‍ه‍م‍ن‍ی‍ار ب‍ن‌ م‍رزب‍ان‌
    | data-type="authorOtherNames" | ب‍ه‍م‍ن‍ی‍ار، اب‍وال‍ح‍س‍ن ب‍ه‍م‍ن‍ی‍ار ب‍ن م‍رزب‍ان‌


    ب‍ه‍م‍ن‍ی‍ار ب‍ن‌ م‍رزب‍ان‌، اب‍و ال‍ح‍س‍ن‌
    ب‍ه‍م‍ن‍ی‍ار ب‍ن م‍رزب‍ان‌، اب‍وال‍ح‍س‍ن‌
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |مرزبان
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|
    | data-type="authorbirthDate" |
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |آذربایجان
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|458 هـ.ق
    | data-type="authorDeathDate" |458 ق
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[التحصيل]]
    |-class='articleCode'
    |- class="articleCode"
    |کد مولف
    |کد مؤلف
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE747AUTHORCODE
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00747AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>


    {{کاربردهای دیگر|بهمنیار (ابهام‌زدایی)}}


    «بهمنيار بن مرزبان، ابوالحسن»، ملقب به كيارئيس (د 458ق)، فيلسوف ايرانى و از شاگردان نامدار [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] بوده است. به گمان قزوينى، بروكلمان به‌اشتباه سال درگذشت بهمنيار را 430ق، ياد كرده كه اين امر ظاهراً ناشى از قرائت نادرست وى از عبارت شهرزورى بوده است.
    '''ابوالحسن بهمنيار بن مرزبان،'''  (وفات 458ق)، ملقب به كيارئيس، فیلسوف مشائی قرن پنجم و از شاگردان نامدار [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] بوده است.  
     
    == ولادت ==
    به گمان قزوينى، [[بروکلمان، کارل|بروكلمان]] به‌اشتباه سال درگذشت بهمنيار را 430ق، ياد كرده كه اين امر ظاهراً ناشى از قرائت نادرست وى از عبارت شهرزورى بوده است.


    بهمنيار از مردم آذربايجان و از زردشتيان آن ناحيه بود. برخى معتقدند كه او بعدها به دين اسلام گرويد، اما منابع متقدم از اسلام آوردن وى سخنى نگفته‌اند و برشمردن كتاب او در زمره تصانيف شيعه، نمى‌تواند دليلى بر اين امر باشد؛ زيرا در اثر خود وى، «التحصيل» سخن روشنى كه نشان دهد مسلمان بوده است، به چشم نمى‌خورد. هرچند خطبه و خاتمه اين كتاب، رنگ و بوى مسلمانى دارد، اما معلوم نيست جزو متن بوده يا افزوده نسخه‌نگاران است. بااين‌همه، دور نيست كه بهمنيار آيين زردشت را رها كرده و اسلام آورده باشد؛ زيرا شيوه تفكرش در مسائل توحيد و خير و شر، حتى با تفسير وحدت‌انگارانه از ثنويت زردشتى - كه به مرتبه ذات تعلق مى‌گيرد، نه به مرتبه خالقيت - نيز سازگار نيست.
    بهمنيار از مردم آذربايجان و از زردشتيان آن ناحيه بود. برخى معتقدند كه او بعدها به دين اسلام گرويد، اما منابع متقدم از اسلام آوردن وى سخنى نگفته‌اند و برشمردن كتاب او در زمره تصانيف شيعه، نمى‌تواند دليلى بر اين امر باشد؛ زيرا در اثر خود وى، «التحصيل» سخن روشنى كه نشان دهد مسلمان بوده است، به چشم نمى‌خورد. هرچند خطبه و خاتمه اين كتاب، رنگ و بوى مسلمانى دارد، اما معلوم نيست جزو متن بوده يا افزوده نسخه‌نگاران است. بااين‌همه، دور نيست كه بهمنيار آيين زردشت را رها كرده و اسلام آورده باشد؛ زيرا شيوه تفكرش در مسائل توحيد و خير و شر، حتى با تفسير وحدت‌انگارانه از ثنويت زردشتى - كه به مرتبه ذات تعلق مى‌گيرد، نه به مرتبه خالقيت - نيز سازگار نيست.


    بهمنيار در دوره اقامت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در همدان (405 - 414ق)، در حلقه درس و بحث او حضور داشت. حكايت مشهورى كه متأخران در باره نحوه پيوستن او به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] نقل كرده‌اند، بر هوشمندى او دلالت دارد. پرسش‌هاى بهمنيار از استاد و اشكال‌هايى كه بر وى وارد مى‌كرد، نشانى ديگر از قوت ذهن اوست. عمده مطالب كتاب «المباحثات» [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، پاسخ‌هاى اوست به مسائل طرح‌شده توسط بهمنيار در دوره‌اى كه علاء الدوله ابن كاكويه، حاكم اصفهان در حضور [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] مجالس بحث و مناظره برپا مى‌كرد.
    == تحصیلات ==
    بهمنيار در دوره اقامت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در همدان (405 - 414ق)، در حلقه درس و بحث او حضور داشت. حكايت مشهورى كه متأخران درباره نحوه پيوستن او به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] نقل كرده‌اند، بر هوشمندى او دلالت دارد. پرسش‌هاى بهمنيار از استاد و اشكال‌هایى كه بر وى وارد مى‌كرد، نشانى ديگر از قوت ذهن اوست. عمده مطالب كتاب «[[المباحثات]]» [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، پاسخ‌هاى اوست به مسائل طرح‌شده توسط بهمنيار در دوره‌اى كه علاء‌الدوله ابن كاكويه، حاكم اصفهان در حضور [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] مجالس بحث و مناظره برپا مى‌كرد.


    كتاب «التعليقات» [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] نيز براساس فهرستى كه ابوالعباس لوكرى، شاگرد بهمنيار براى آن تنظيم كرده و در سرآغاز نسخه‌هاى خطى آن آمده، تحرير بهمنيار از مطالبى است كه استادش بر او املا كرده است. عبدالرحمان بدوى، زمان آن را ميان سال‌هاى 404 - 412ق؛ يعنى دوره وزارت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در دربار شمس الدوله در همدان دانسته است.
    كتاب «[[التعليقات (بوعلی)|التعليقات]]» [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] نيز براساس فهرستى كه [[لوکری، فضل بن محمد|ابوالعباس لوكرى]]، شاگرد بهمنيار براى آن تنظيم كرده و در سرآغاز نسخه‌هاى خطى آن آمده، تحرير بهمنيار از مطالبى است كه استادش بر او املا كرده است. عبدالرحمان بدوى، زمان آن را ميان سال‌هاى 404 - 412ق؛ يعنى دوره وزارت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در دربار شمس‌الدوله در همدان دانسته است.


    بهمنيار را معرف مكتب [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] براى نسل‌هاى بعدى شناخته‌اند، اما شواهد تاريخى خاصى در اين باره نمى‌توان يافت؛ جز اينكه شاگرد سرشناس وى، ابوالعباس فضل بن محمد لوكرى، مؤلف «بيان الحق»، به ترويج حكمت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در خراسان شهرت داشته است.
    بهمنيار را معرف مكتب [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] براى نسل‌هاى بعدى شناخته‌اند، اما شواهد تاريخى خاصى در اين باره نمى‌توان يافت؛ جز اينكه شاگرد سرشناس وى، [[لوکری، فضل بن محمد|ابوالعباس فضل بن محمد لوكرى]]، مؤلف «[[بيان الحق بضمان الصدق (العلم الإلهي)|بيان الحق]]»، به ترويج حكمت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در خراسان شهرت داشته است.


    == آثار==
    == آثار==


    الف) آثار چاپى:
    الف) آثار چاپى:


    1. التحصيل؛
    #التحصيل؛
     
    #رسالة في مراتب الموجودات؛
    2. رسالة في مراتب الموجودات؛
    #رسالة في موضوع علم مابعدالطبيعة.
     
    3. رسالة في موضوع علم مابعدالطبيعة.


    ب) آثار خطى:
    ب) آثار خطى:


    1. في إثبات العقول الفعالة و الدلالة على عددها و إثبات النفوس السماوية؛
    #في إثبات العقول الفعالة و الدلالة على عددها و إثبات النفوس السماوية؛
    #مقالة في آراء المشائين في أمور النفس و قواها؛
    #البهجة في المنطق و الطبیعی و الإلهي؛
    #الرتبة (يا الزينة) في المنطق؛
    #السعادة؛
    #في الموسيقي.


    2. مقالة في آراء المشائين في أمور النفس و قواها؛
    ==منابع مقاله==
    [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/8214 برگرفته از دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، جلد 13، ص217، به قلم مرتضى قرايى گركانى].


    3. البهجة في المنطق و الطبيعي و الإلهي؛


    4. الرتبة (يا الزينة) في المنطق؛
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    5. السعادة؛


    6. في الموسيقي.
    [[التحصيل]]
     
    == منابع مقاله ==
     
     
    برگرفته از دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، جلد 13، ص 217، به قلم مرتضى قرايى گركانى.
     
     
    == وابسته‌ها ==
    {{وابسته‌ها}}
    [[التحصیل]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[جام جهان نمای: ترجمه کتاب التحصیل]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[جام جهان نمای: ترجمه کتاب التحصیل]]  


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۱۳

    بهمنیار بن مرزبان
    نام بهمنیار بن مرزبان
    نام‎های دیگر ب‍ه‍م‍ن‍ی‍ار، اب‍وال‍ح‍س‍ن ب‍ه‍م‍ن‍ی‍ار ب‍ن م‍رزب‍ان‌

    ب‍ه‍م‍ن‍ی‍ار ب‍ن م‍رزب‍ان‌، اب‍وال‍ح‍س‍ن‌

    نام پدر مرزبان
    متولد
    محل تولد آذربایجان
    رحلت 458 ق
    اساتید ابن سينا
    برخی آثار التحصيل
    کد مؤلف AUTHORCODE00747AUTHORCODE
    برای دیگر کاربردها، بهمنیار (ابهام‌زدایی) را ببینید.

    ابوالحسن بهمنيار بن مرزبان، (وفات 458ق)، ملقب به كيارئيس، فیلسوف مشائی قرن پنجم و از شاگردان نامدار ابن سينا بوده است.

    ولادت

    به گمان قزوينى، بروكلمان به‌اشتباه سال درگذشت بهمنيار را 430ق، ياد كرده كه اين امر ظاهراً ناشى از قرائت نادرست وى از عبارت شهرزورى بوده است.

    بهمنيار از مردم آذربايجان و از زردشتيان آن ناحيه بود. برخى معتقدند كه او بعدها به دين اسلام گرويد، اما منابع متقدم از اسلام آوردن وى سخنى نگفته‌اند و برشمردن كتاب او در زمره تصانيف شيعه، نمى‌تواند دليلى بر اين امر باشد؛ زيرا در اثر خود وى، «التحصيل» سخن روشنى كه نشان دهد مسلمان بوده است، به چشم نمى‌خورد. هرچند خطبه و خاتمه اين كتاب، رنگ و بوى مسلمانى دارد، اما معلوم نيست جزو متن بوده يا افزوده نسخه‌نگاران است. بااين‌همه، دور نيست كه بهمنيار آيين زردشت را رها كرده و اسلام آورده باشد؛ زيرا شيوه تفكرش در مسائل توحيد و خير و شر، حتى با تفسير وحدت‌انگارانه از ثنويت زردشتى - كه به مرتبه ذات تعلق مى‌گيرد، نه به مرتبه خالقيت - نيز سازگار نيست.

    تحصیلات

    بهمنيار در دوره اقامت ابن سينا در همدان (405 - 414ق)، در حلقه درس و بحث او حضور داشت. حكايت مشهورى كه متأخران درباره نحوه پيوستن او به ابن سينا نقل كرده‌اند، بر هوشمندى او دلالت دارد. پرسش‌هاى بهمنيار از استاد و اشكال‌هایى كه بر وى وارد مى‌كرد، نشانى ديگر از قوت ذهن اوست. عمده مطالب كتاب «المباحثات» ابن سينا، پاسخ‌هاى اوست به مسائل طرح‌شده توسط بهمنيار در دوره‌اى كه علاء‌الدوله ابن كاكويه، حاكم اصفهان در حضور ابن سينا مجالس بحث و مناظره برپا مى‌كرد.

    كتاب «التعليقات» ابن سينا نيز براساس فهرستى كه ابوالعباس لوكرى، شاگرد بهمنيار براى آن تنظيم كرده و در سرآغاز نسخه‌هاى خطى آن آمده، تحرير بهمنيار از مطالبى است كه استادش بر او املا كرده است. عبدالرحمان بدوى، زمان آن را ميان سال‌هاى 404 - 412ق؛ يعنى دوره وزارت ابن سينا در دربار شمس‌الدوله در همدان دانسته است.

    بهمنيار را معرف مكتب ابن سينا براى نسل‌هاى بعدى شناخته‌اند، اما شواهد تاريخى خاصى در اين باره نمى‌توان يافت؛ جز اينكه شاگرد سرشناس وى، ابوالعباس فضل بن محمد لوكرى، مؤلف «بيان الحق»، به ترويج حكمت ابن سينا در خراسان شهرت داشته است.

    آثار

    الف) آثار چاپى:

    1. التحصيل؛
    2. رسالة في مراتب الموجودات؛
    3. رسالة في موضوع علم مابعدالطبيعة.

    ب) آثار خطى:

    1. في إثبات العقول الفعالة و الدلالة على عددها و إثبات النفوس السماوية؛
    2. مقالة في آراء المشائين في أمور النفس و قواها؛
    3. البهجة في المنطق و الطبیعی و الإلهي؛
    4. الرتبة (يا الزينة) في المنطق؛
    5. السعادة؛
    6. في الموسيقي.

    منابع مقاله

    برگرفته از دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، جلد 13، ص217، به قلم مرتضى قرايى گركانى.


    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=بهمنیار_بن_مرزبان&oldid=757197»