الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:NUR18176J1.jpg|بی‌قاب|چپ|قیامهای شیعه در تاریخ اسلام|175px]]
[[پرونده:NUR18406J1.jpg|بی‌قاب|چپ|دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي|175px]]


'''قیامهای شیعه در تاریخ اسلام''' اثر [[آیینه‌وند، صادق|صادق آئينه‌وند]]، بررسى ريشه‌ها، علل و نتايج دو قيام حجر بن عدى و توابين مى‌باشد كه به زبان فارسى و در سال 1360ش نوشته شده است.
'''دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي'''، تألیف فقیه معاصر و رئیس پیشین مجلس اعلای شیعیان لبنان، [[شمس‌الدین، محمدمهدی|محمدمهدى شمس‌الدین]] (۱۳۱۲-۱۳۷۹ش)، با شیوه ترکیبی (اجتماعی و تاریخی) به بررسی مسئله واقعه غدیر خم می‌پردازد و تفاوت اسلام و جاهلیت و چگونگی گذر از «جامعه جاهلی» به «جامعه اسلامی» را توضیح می‌دهد.


در بخش اول كتاب، قيام حجر بن عدى مورد ارزيابى و بررسى قرار گرفته است. نویسنده در ابتدا، به ريشه‌يابى اين قيام پرداخته و ضمن نظرى به اوضاع سياسى جامعه اسلامى پس از [[امام على(ع)]]، سابقه حجر در اسلام را بررسى كرده و در پايان، از واكنش جامعه مسلمين پس از شهادت حجر و ياران او، سخن گفته است.
[[شمس‌الدین، محمدمهدی|محمدمهدى شمس‌الدین]] بدون مقدمه وارد بحث اصلی شده و در نتیجه، اهداف و چگونگی‌های پیدایش و نگارش کتاب حاضر پنهان مانده است.
نویسنده با تأکید بر اینکه پژوهشگری که می‌خواهد این موضوع را بررسی علمی کند، می‌تواند از دو روش «تاریخی» و «اجتماعی و تاریخی» بهره بگیرد، افزوده است: روش دوم از نظر دستیابی به واقع، نزدیک‌تر و برتر است و به همین جهت در این پژوهش، از آن استفاده می‌کنم.


در بخش دوم، به بررسى قيام توابين پرداخته شده است. نویسنده به اين نكته اشاره دارد كه قيام‌هاى شيعه بعد از شهادت [[امام على(ع)]] در سال 40ق، به اِشراف امام حسن(ع) شروع و پس از ده سال، از سال 51ق نخستين شكوفه آن در لباس قيام حجر به بار نشست. بعد از شهادت حجر و سركوبى قيام او، دوره ده ساله دوم شروع و با انقلاب امام حسين(ع) در سال 61ق در طف، شكوهمندترين مبارزات خونين بشرى به وقوع پيوست. دوره نخست با هدايت مكتبى امام و به ارشاد او در كوفه رخ نمود و در دمشق موقتاً سركوب شد و اكنون دوره دوم قيام بود كه بايد با رهبرى امام از مدينه شروع شود و در كوفه ختام پذيرد.
این اثر مختصر به بررسی چند مبحث مهمّ پرداخته است؛ از جمله: مسئله خلافت و خلافت‌پژوهی، روش پژوهش در باب غدیر، اسلام و «جامعه جاهلی»، اسلام چیست؟ جامعه عربی قبل از اسلام، هدف اسلام، چگونه جامعه دگرگون می‌شود؟ دوره زمانی تحول جامعه، مسئول کیست؟ دو دیدگاه: نیازمندی به نصّ و بی‌نیازی از آن، نظام جانشینی و شرایط پیشوایی در [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]].


نویسنده در اين بخش، به آثار و نتايج قيام كربلا و بررسى ميزان تحول جامعه اسلامى آن روزگار پرداخته است. سلسله مبارزاتى كه در اين برهه از تاريخ در خلال قيام‌هايى رخ نموده، مطمح نظر نویسنده بوده و نقطه توجه وى قيام توّابين است كه به نظر وى، تبلورى است از قيامى الهى و مكتبى در جهت جبران گناه؛ گناه تنها رها كردن امام....<span id="mp-more">[[قیامهای شیعه در تاریخ اسلام|'''ادامه ...''']]</span>
بر اساس آنچه گذشت، بهره‌گیری از «روش اجتماعی و تاریخی» در مسئله غدیر، پژوهشگران را به این نکته مهمّ می‌رساند که در مسئله امامت، نصّ لازم است و حقّ این است که آن‌قدر ادله روشن و ضمنی در مورد امامت و ولایت [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] وجود دارد که از شماره بیرون است و ظاهرا راز این کثرت و تواتر آن است که پیامبر(ص) خواسته بود که مسیر حکومت اسلامی بعد از خودش، موضوعی قطعی و پذیرفته‌شده در نزد همه مردم شود و در دستیابی به این هدف نیز، به موفقیت بس گسترده‌ای رسید و گواه بر این، سخن زبیر بن بکار است: «كان عامة المهاجرين و جلّ الأنصار لا يشكّون أنّ علياً هو صاحب الأمر بعد رسول‌الله»؛ یعنی: عموم مهاجران و بیشتر انصار تردیدی نداشتند که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] صاحب امر (پیشوا) بعد از رسول خدا(ص) است.<span id="mp-more">[[دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي|'''ادامه ...''']]</span>

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۳۶

دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي

دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي، تألیف فقیه معاصر و رئیس پیشین مجلس اعلای شیعیان لبنان، محمدمهدى شمس‌الدین (۱۳۱۲-۱۳۷۹ش)، با شیوه ترکیبی (اجتماعی و تاریخی) به بررسی مسئله واقعه غدیر خم می‌پردازد و تفاوت اسلام و جاهلیت و چگونگی گذر از «جامعه جاهلی» به «جامعه اسلامی» را توضیح می‌دهد.

محمدمهدى شمس‌الدین بدون مقدمه وارد بحث اصلی شده و در نتیجه، اهداف و چگونگی‌های پیدایش و نگارش کتاب حاضر پنهان مانده است. نویسنده با تأکید بر اینکه پژوهشگری که می‌خواهد این موضوع را بررسی علمی کند، می‌تواند از دو روش «تاریخی» و «اجتماعی و تاریخی» بهره بگیرد، افزوده است: روش دوم از نظر دستیابی به واقع، نزدیک‌تر و برتر است و به همین جهت در این پژوهش، از آن استفاده می‌کنم.

این اثر مختصر به بررسی چند مبحث مهمّ پرداخته است؛ از جمله: مسئله خلافت و خلافت‌پژوهی، روش پژوهش در باب غدیر، اسلام و «جامعه جاهلی»، اسلام چیست؟ جامعه عربی قبل از اسلام، هدف اسلام، چگونه جامعه دگرگون می‌شود؟ دوره زمانی تحول جامعه، مسئول کیست؟ دو دیدگاه: نیازمندی به نصّ و بی‌نیازی از آن، نظام جانشینی و شرایط پیشوایی در امام علی(ع).

بر اساس آنچه گذشت، بهره‌گیری از «روش اجتماعی و تاریخی» در مسئله غدیر، پژوهشگران را به این نکته مهمّ می‌رساند که در مسئله امامت، نصّ لازم است و حقّ این است که آن‌قدر ادله روشن و ضمنی در مورد امامت و ولایت امام علی(ع) وجود دارد که از شماره بیرون است و ظاهرا راز این کثرت و تواتر آن است که پیامبر(ص) خواسته بود که مسیر حکومت اسلامی بعد از خودش، موضوعی قطعی و پذیرفته‌شده در نزد همه مردم شود و در دستیابی به این هدف نیز، به موفقیت بس گسترده‌ای رسید و گواه بر این، سخن زبیر بن بکار است: «كان عامة المهاجرين و جلّ الأنصار لا يشكّون أنّ علياً هو صاحب الأمر بعد رسول‌الله»؛ یعنی: عموم مهاجران و بیشتر انصار تردیدی نداشتند که امام علی(ع) صاحب امر (پیشوا) بعد از رسول خدا(ص) است.ادامه ...