۱۹٬۵۴۷
ویرایش
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR01587.jpg|بندانگشتی|حافظ عراقی، عبدالرحیم بن حسین]] | [[پرونده:NUR01587.jpg|بندانگشتی|حافظ عراقی، عبدالرحیم بن حسین]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |حافظ عراقی، عبدالرحیم بن حسین | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | حافظ العراقی، ابوالفضل | ||
حافظ العراقی، زینالدین | حافظ العراقی، زینالدین | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |حسین | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |725ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |قاهره | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |806 ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |ابوسعید خلیل بن کیکلدى | ||
تقیالدین سُبْکى | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" | | ||
|-class= | |||
[[ألفية السيرة النبوية]] | |||
ميزان الاعتدال في نقد الرجال | |||
إحياء علوم الدين (قاهره) | |||
|- class="articleCode" | |||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE01587AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
''' | '''ابوالفضل زینالدین عبدالرحیم بن حسین حافظ عراقى''' (725-806 ق)، محدث و فقیه شافعى قرن هشتم. | ||
== | ==ولادت== | ||
حافظ عراقی در 11 جمادیالاولی | حافظ عراقی در 11 جمادیالاولی 725ق به دنیا آمد. | ||
==پدر== | ==پدر== | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۷: | ||
حافظ عراقى در دانشهای گوناگون عصر خود تبحر داشته، اما به سبب دانش گستردهاش در علم حدیث، در این حوزه شهرت یافته است. | حافظ عراقى در دانشهای گوناگون عصر خود تبحر داشته، اما به سبب دانش گستردهاش در علم حدیث، در این حوزه شهرت یافته است. | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
وى در مکانهای گوناگونى به تدریس پرداخت، از جمله در دارالحدیث کاملیه که ناصرالدین محمد بن عادل ایوبى در 622 بنا نهاد، و در دارالحدیث فاضلیه که شهرتش بهواسطه بناى آن به دست عبدالرحیم بن على بیسانى، مشهور به قاضى فاضل، است. او شاگردان و محدثان زبدهای پروراند از جمله تقیالدین مَقریزى، حافظ شهابالدین ابن حجر عسقلانى، نورالدین هیثمى که بعدها داماد او شد و فرزند خودش ولیالدین احمد بن عبدالرحیم، که علاوه بر شرح و تکمیل بعضى کتابهای پدر، کتابى درباره زندگى و احوال پدرش به نام تحفةالوارد بترجمة | وى در مکانهای گوناگونى به تدریس پرداخت، از جمله در دارالحدیث کاملیه که ناصرالدین محمد بن عادل ایوبى در 622 بنا نهاد، و در دارالحدیث فاضلیه که شهرتش بهواسطه بناى آن به دست عبدالرحیم بن على بیسانى، مشهور به قاضى فاضل، است. او شاگردان و محدثان زبدهای پروراند از جمله تقیالدین مَقریزى، حافظ شهابالدین ابن حجر عسقلانى، نورالدین هیثمى که بعدها داماد او شد و فرزند خودش ولیالدین احمد بن عبدالرحیم، که علاوه بر شرح و تکمیل بعضى کتابهای پدر، کتابى درباره زندگى و احوال پدرش به نام تحفةالوارد بترجمة الوالد نگاشته است. نسخهای از این کتاب در اختیار ابن فهد و سخاوى بوده، زیرا که سخاوى برخى مطالب راجع به شرححال حافظ عراقى را به نقل از ولیالدین آورده و در یک مورد به در اختیار داشتن شرححال حافظ عراقى نوشته فرزندش تصریح کرده است. مطالب ابن فهد نیز روایتى بسیار نزدیک به گزارشهای سخاوى است که دلالت بر در اختیار بودن نسخهای از شرححال حافظ عراقى به قلم فرزندش، در دست ابن فهد دارد. | ||
==مسافرتها و مناصب== | ==مسافرتها و مناصب== | ||
| خط ۵۸: | خط ۶۶: | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
حافظ عراقى آثار بسیارى، بهویژه در علم حدیث، برجا نهاد؛ کما اینکه کتابخانه مهمى در اختیار داشته و کتابهای فراوانى گردآورده بوده است. مشهورترین اثر او التبصرة و التذکرة است که معمولاً با نام ألفیه عراقى شناخته میشود و شروح متعددى نیز بر آن نگاشتهاند. این کتاب منظومهای هزار بیتى در علوم حدیث است که عراقى آن را بر اساس کتاب مشهور مقدمه، اثر ابن صلاح شهرزورى (متوفى 643)، فراهم آورده است. سرودن ألفیه در جمادیالآخر 768 پایان یافت. عراقى خود نیز بر ألفیه دو شرح نوشت: یکى شرحى مبسوط اما ناتمام و دیگرى شرحى متوسط با عنوان فتح المغیث بشرح الفیة (مصطلح) الحدیث، که تألیف آن در رمضان 771 پایان یافت و از همان آغاز متن درسى شد. حافظ عراقى شرحى نیز با نام التقیید و الإیضاح لما اُطلِقَ و اُغْلِقَ من مقدمة ابن الصلاح یا نُکت ابن الصلاح بر مقدمه ابن صلاح نگاشت. این کتاب بارها به چاپ رسیده است. حافظ عراقى در تخریج احادیث | حافظ عراقى آثار بسیارى، بهویژه در علم حدیث، برجا نهاد؛ کما اینکه کتابخانه مهمى در اختیار داشته و کتابهای فراوانى گردآورده بوده است. مشهورترین اثر او التبصرة و التذکرة است که معمولاً با نام ألفیه عراقى شناخته میشود و شروح متعددى نیز بر آن نگاشتهاند. این کتاب منظومهای هزار بیتى در علوم حدیث است که عراقى آن را بر اساس کتاب مشهور مقدمه، اثر ابن صلاح شهرزورى (متوفى 643)، فراهم آورده است. سرودن ألفیه در جمادیالآخر 768 پایان یافت. عراقى خود نیز بر ألفیه دو شرح نوشت: یکى شرحى مبسوط اما ناتمام و دیگرى شرحى متوسط با عنوان فتح المغیث بشرح الفیة (مصطلح) الحدیث، که تألیف آن در رمضان 771 پایان یافت و از همان آغاز متن درسى شد. حافظ عراقى شرحى نیز با نام التقیید و الإیضاح لما اُطلِقَ و اُغْلِقَ من مقدمة ابن الصلاح یا نُکت ابن الصلاح بر مقدمه ابن صلاح نگاشت. این کتاب بارها به چاپ رسیده است. حافظ عراقى در تخریج احادیث إحياء علوم الدين غزالى نیز دو کتاب نوشت: نخست کتابى مبسوط در چهار مجلد با عنوان اخبار الاحیاء بأخبار الاحیاء، تألیف در 751، دوم المغنى عن حمل الاسفار فى الاسفار فى تخریج ما فی الاحیاء من الاخبار، که خلاصهای از کتاب نخست است و در همان روزگار حافظ عراقى شهرت فراوانى یافت. | ||
حافظ عراقى به املاى حدیث توجه فراوانى داشت. وى از 795 تا پایان عمر مجالس امالى پرشمارى برپا کرد که حاصل آنها فراهم آمدن چند کتاب بود، از جمله: أربعون عشاریه که نخستین امالى وى دانسته شده است؛ المستخرج على المستدرک للحاکم، که به امالى الحافظ العراقى نیز شهرت دارد و ابوعبدالرحمان محمد عبدالمنعم بن رشاد آن را منتشر کرده است. تحسین ابراهیم دوسیکى در کتاب الحافظ زینالدین العراقى و أثره فى علم الحدیث بررسى همه جانبهاى درباره زندگى و اهمیت وى در گسترش و تحول دانش حدیث نگاشته است.<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9362?%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84-%D8%B2%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D9%86-%D8%AD%D8%B3 کرمی، محمدتقی، ص414-416]</ref>. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۶۸: | خط ۷۵: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
کرمی، محمدتقی، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، 1387 | [https://rch.ac.ir/article/Details/9362?%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84-%D8%B2%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D9%86-%D8%AD%D8%B3 کرمی، محمدتقی، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، 1387] | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[ألفية السيرة النبوية]] | [[ألفية السيرة النبوية]] | ||
[[ميزان | [[ألفية السيوطي في علم الحديث]] | ||
[[ميزان الاعتدال في نقد الرجال]] | |||
[[ | [[شرح التبصرة و التذكرة]] | ||
[[ | [[شرح إحياء علوم الدين (قاهره)]] | ||
[[فتح المغيث، شرح ألفية الحديث]] | [[فتح المغيث، شرح ألفية الحديث]] | ||
ویرایش