آل احمد، جلال

با آل احمد، شمس اشتباه نشود.

جلال آل احمد
نام کامل	جلال‌الدین سادات آل احمد
نام‌های دیگر	سادات آل احمد، جلال‌الدین‌ - کدخدا رستم - کندوکاوچی
نام پدر	سید احمد حسینی طالقانی
ولادت	1302ش
محل تولد	تهران
محل زندگی	تهران
رحلت	1348ش
مدفن	مسجد فیروزآبادی شهر ری
همسر	سیمین دانشور
خویشاوندان	محدث ارموی (شوهر خواهر) - سید محمود طالقانی (پسر عمو) - شمس آل احمد (برادر)
دین	اسلام
مذهب	شیعه
پیشه	نویسنده، مترجم، منتقد، دبیر
اطلاعات علمی
درجه علمی	لیسانس ادبیات فارسی
دانشگاه	دانشسرای عالی تهران
برخی آثار	غرب زدگی در خدمت و خیانت روشنفکران مدیر مدرسه خسی در میقات سفر فرنگ سفر آمریکا سفر به ولایت عزراییل جزیره خارک درّ یتیم خلیج فارس

جلال‌الدین سادات آل احمد (1302-1348ش)، معروف به جلال آل احمد، نویسنده، مترجم، روشنفکر دینی و از تأثیرگذارترین چهره‌های روشنفکری در دهه‌های 1340 و 1350 شمسی بود. وی در خانواده‌ای روحانی رشد کرد و پس از تجربه گرایش به مارکسیسم و فعالیت در حزب توده، در سال‌های پایانی عمر به سمت اندیشه‌های دینی بازگشت. از مهم‌ترین آثار او می‌توان به "غرب‌زدگی"، "خسی در میقات" و "مدیر مدرسه" اشاره کرد.

ولادت

جلال‌الدین سادات آل احمد در یازدهم آذر 1302 شمسی در محله سید نصرالدین (پاچنار) تهران در خانواده‌ای مذهبی و روحانی به دنیا آمد. او نهمین فرزند و دومین پسر خانواده بود. پدرش سید احمد حسینی طالقانی، از روحانیان برجسته زمان و امام جماعت مسجد پاچنار و مسجد لباسچی بود. مادرش امینه بیگم اسلامبولچی، خواهرزاده شیخ آقا بزرگ تهرانی بود. جلال در محیطی مذهبی رشد کرد و پدرش تلاش بسیاری داشت تا او را برای جانشینی در مسجد و منبر پرورش دهد.

تحصیلات

جلال پس از اتمام دوره دبستان، با مخالفت پدر برای ادامه تحصیل در مدارس دولتی مواجه شد، اما به صورت پنهانی در کلاس‌های شبانه دبیرستان دارالفنون ثبت نام کرد و همزمان به کارهایی مانند تعمیر ساعت، سیم‌کشی برق و چرم‌فروشی مشغول شد. پس از پایان دبیرستان در سال 1322، به اصرار پدر برای تحصیل علوم دینی به نجف رفت، اما پس از چند ماه به ایران بازگشت. سپس در دانشسرای عالی تهران در رشته ادبیات فارسی پذیرفته شد و در سال 1325 فارغ‌التحصیل گردید. وی تحصیل در دوره دکترای ادبیات فارسی را نیز آغاز کرد، اما قبل از اتمام، آن را رها نمود.

فعالیت‌ها

جلال آل احمد فعالیت سیاسی خود را با پیوستن به حزب توده در سال 1323 آغاز کرد و به سرعت در سطوح مدیریتی این حزب قرار گرفت. اما در سال 1326 به دلیل اعتراض به وابستگی حزب به شوروی، به همراه گروهی به رهبری خلیل ملکی از حزب توده انشعاب کرد. در دوران ملی شدن صنعت نفت، به حزب زحمتکشان مردم ایران پیوست و مدیریت روزنامه شاهد را بر عهده گرفت. پس از کودتای 28 مرداد 1332، از فعالیت‌های حزبی کناره‌گیری کرد و بیشتر به نویسندگی پرداخت.

وی در سال 1326 به عنوان معلم در وزارت فرهنگ مشغول به کار شد و این شغل را تا پایان عمر حفظ کرد. در سال 1329 با سیمین دانشور ازدواج کرد. آل احمد سفرهای متعددی به اروپا، آمریکا، شوروی و حجاز داشت که حاصل برخی از این سفرها، آثاری مانند "خسی در میقات" و "سفر آمریکا" بود. در سال 1347 در تأسیس کانون نویسندگان ایران مشارکت داشت.

آل احمد در طول زندگی خود تحولات فکری زیادی را تجربه کرد. در سال‌های پایانی عمر، با شرکت در جلسات تفسیر قرآن آیت‌الله طالقانی و مکاتبه با امام خمینی(ره)، گرایش مجدد به مبانی دینی پیدا کرد. از مهم‌ترین آثار او می‌توان به "غرب‌زدگی" (نقد فرهنگ غربی)، "در خدمت و خیانت روشنفکران" (تحلیل نقش روشنفکران) و داستان‌هایی مانند "مدیر مدرسه" و "نفرین زمین" اشاره کرد.

وفات

جلال آل احمد در 18 شهریور 1348 در سن 45 سالگی، به طور ناگهانی در اسالم گیلان درگذشت. پیکر او پس از تشییع، در مسجد فیروزآبادی شهر ری به امانت گذاشته شد. مرگ ناگهانی او باعث شایعاتی درباره قتل توسط ساواک شد که همسرش سیمین دانشور این شایعات را تکذیب کرد.

آثار

• غرب‌زدگی
• در خدمت و خیانت روشنفکران
• مدیر مدرسه
• خسی در میقات
• نفرین زمین
• نون و القلم
• سنگی بر گوری
• اورازان
• تات‌نشین‌های بلوک زهرا
• جزیره خارک درّ یتیم خلیج فارس
• سفر فرنگ
• سفر آمریکا
• سفر به ولایت عزراییل
• دید و بازدید
• از رنجی که می‌بریم
• سه تار
• زن زیادی
• سرگذشت کندوها
• پنج داستان
• یک چاه و دو چاله
• کارنامه سه ساله
• ارزیابی شتاب‌زده

وابسته‌ها

سفر فرنگ

سفر آمریکا

خسی در میقات

سفر به ولایت عزراییل

در خدمت و خیانت روشنفکران

جزیره خارک درّ یتیم خلیج فارس

دو رساله و دو نامه: عزاداری‌های نامشروع، اسرائیل عامل امپریالیسم؛ اسرائیل عام امپریالیسم

از رنجی که می‌بریم

غرب زدگی

قمار باز

دست‌های آلوده

دید و بازدید

مدیر مدرسه

اورازان

پنج داستان

یک چاه و دو چاله

نفرین زمین

سه تار

زن زیادی

نون و القلم

سرگذشت کندوها

داستان‌های آسمانی

سوء تفاهم

داستان‌های سیاست

هفت مقاله

داستان‌های بی ملاک

جلال از چشم برادر

تات نشین‌های بلوک زهرا

نزعة التغریب

یادداشت‌های روزانه جلال‌ آل‌احمد