دو رساله و دو نامه
| دو رساله و دو نامه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | امین، سید محسن (نويسنده)
یاحسینی، قاسم(نويسنده) خسروشاهی، سید هادی (مقدمه‌نويس) آل‌احمد، جلال (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | عزاداري هاي نامشروع
اسرائيل عامل امپرياليسم درباره رساله عزاداري هاي نامشروع |
| ناشر | اطلاعات |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | 1388ش. |
| چاپ | چاپ دوم |
| شابک | 978-964-423-688-4 |
| موضوع | حسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - سوگواريها
آل احمد، جلال، 1302 - 1348 - مقالهها و خطابهها آل‌احمد، جلال، 1302 - 1348 - نامهها آل احمد، جلال، 1302 - 1348 - نظريه‌هاي سياسي و اجتماعي مقالههای فارسی- قرن 14 اسرائيل - سياست و حکومت - قرن 20م. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2ک2 1358الف / 7931 PIR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
دو رساله و دو نامه، مشتمل بر دو مقاله «عزاداری‌های نامشروع» ترجمه «التنزيه لأعمال الشبيه» تألیف سید محسن امین عاملی (متوفی 1371ق) و «اسرائیل عامل امپریالیسم» و دو نامه به قلم جلال آل احمد است. این کتاب به کوشش و مقدمه سید هادی خسروشاهی منتشر شده است.
ساختار
کتاب در سه بخش ارائه شده است:
- مقدمه خسروشاهی، متن مقاله «عزاداری‌های نامشروع» و «درباره رساله عزاداری‌های نامشروع» به قلم سید قاسم یاحسینی.
- مقدمه خسروشاهی با عنوان «اسرائیل از دیدگاه جلال»، متن رساله «اسرائیل عامل امپریالیسم» و ترجمه متن سخنرانی تالمی گیون با عنوان «تفسیری بر روابط اسرائیل و سایر کشورها».
- دو نامه از جلال.
گزارش محتوا
سید هادی خسروشاهی در مقدمه‌اش، آیت‌الله سید محسن امین عاملی را از مفاخر عالم تشیع و از اصلاح‌گران مشهور و صادق و مخلص عصر حاضر دانسته است که در مسئله پاک‌سازی مراسم عزاداری حسینی، از خرافات و بدعت‌ها، از پیش‌گامان محسوب می‌گردد. وی علاوه بر کتاب «المجالس السنية في مناقب ومصائب النبي والعترة النبوية»، رساله‌ای تحت عنوان «التنزيه لأعمال الشبيه»، تألیف و منتشر ساخت که در آن به تحریم اعمال غیر مشروعی چون قمه‌زنی و یا زنجیرزنی پرداخت و این رساله در ماه محرم 1346ق، در بیروت چاپ و منتشر شد[۱].
انتشار رساله مذکور با واکنش‌های مثبت و منفی در محافل شیعی روبه‌رو شد؛ اما بیان حقیقت، برای علمای دین یک واجب شرعی است، وگرنه علمای ساکت بر بدعت‌ها، خود مستوجب لعن الهی خواهند بود[۲].
علامه امین در «أعيان الشيعة» اشاره می‌کند که رساله وی به فارسی هم ترجمه گردید. این ترجمه، نخستین اثر قلمی چاپ‌شده از آل احمد است که پس از مراجعت از نجف اشرف، به آن پرداخت و در آذرماه 1322 تحت عنوان «عزاداری‌های نامشروع» از سوی «انجمن اصلاح» منتشر گردید. خود آل احمد در «مثلاً شرح احوالات» در این‌باره می‌نویسد: «جزوه‌ای ترجمه کرده بودم از عربی به اسم «عزاداری‌های نامشروع» که سال 22 چاپ شد و یکی دو قِران فروختیم و دو روزه تمام شد...».
در واقع جلال با این اقدام خود می‌خواست با انحراف و کج‌روی‌های موجود در جامعه مذهبی ایران، مبارزه‌ای را آغاز کند، اما او از درون محیط خانه خود مورد حمله قرار گرفت و تکفیر! شد و چون این امر یک ضربه کاری می‌توانست باشد، چاره‌ای جز دوری از محیط خانه و خانواده نیافت[۳].
خسروشاهی در رابطه با اصلاح ترجمه جلال می‌نویسد: «در مورد ترجمه رساله عزاداری‌های نامشروع باید توجه داشت که این نخستین اثر قلمی مرحوم جلال آل احمد بوده است... و بی‌شک اگر جلال آن را بعدها ترجمه می‌کرد، از نثر بهتر و جالب‌تری برخوردار می‌شد و به‌هرحال ما ترجیح دادیم که متن همان ترجمه را به دست چاپ بسپاریم و در کل آن، بیش از بیست کلمه را تغییر و یا تکمیل ننمودیم که بر اصالت ترجمه مزبور لطمه‌ای وارد نشود»[۴].
علامه سید محسن امین در ابتدای رساله «عزاداری‌های نامشروع»، به پنج عمل اشاره کرده که در عزاداری‌ها فراوان اتفاق می‌افتد. وی قمه‌زدن و با زنجیرهای نکره به پشت یا به سر و صورت کوبیدن یا به سینه زدن و سینه را خراشانیدن و زخم کردن و غیر اینها را عقلاً و نقلاً حرام می‌داند. همچنین جیغ‌زدن‌ها و فریادهای بلند زنان و داد و فریادها و نعره‌های وحشیانه با صداهای منکر را موجب آبروریزی و هتک حرمت فوق‌العاده دین می‌دانند. ایشان معتقدند که از هیچ‌کدام از ائمه ما روایت نشده که به پیروان خود اجازه چنین کارهایی را داده باشند، یا خود ایشان به این کارها برخاسته باشند و یا در زمانشان، علناً یا مخفیانه کسی یا کسانی به این کارها برخاسته باشند... با هزار اگر، اگر فرض کنیم که این اعمال حرام هم نباشد، بدون شک چیزهایی است که باعث ننگ و عار مذهب بوده، مردم را از چنین دینی بیزار می‌کند و حتماً زبان بدگویی را بر روی دین ما خواهد گشود[۵].
وی تصریح می‌کند که مرحوم آیت‌الله میرزای شیرازی و تمام علمای نجف در زمان وی فتاوی صریح در تحریم این اعمال صادر کرده و اعلامیه‌های مفصل بیرون داده‌اند و در گذشته نیز هیچ‌یک از علما و فقها و مجتهدین دستور و فتوایی بر جواز این امور نداده‌اند، بلکه آنها را رسماً حرام کرده‌اند. وی تأکید می‌کند: «من خود خط تمام علمای بزرگ نجف را که این اعمال، حتی لطمه‌زدن به‌صورت را نیز حرام کرده‌اند دیده‌ام»[۶].
پس از ترجمه جلال، خلاصه مقدمه سید قاسم یاحسینی از روی چاپ مستقل ترجمه رساله جلال آل احمد در «بندر بوشهر» برای تکمیل بحث ارائه شده است[۷]. در بخشی از این مقدمه می‌خوانیم: «تحلیل فقهی جزوه عزاداری‌های نامشروع بیانگر آن است که مؤلف مجتهد و فقیه آن در توضیح فقهی و شرعی بحث و اثبات حرمت عزاداری‌های دروغین رایج در بین مردم جاهل و ناآگاه، از چهار منبع اصلی فقه شیعی - یعنی قرآن، سنت، اجماع و عقل - سود جسته و این در استحکام فتوای فقهی‌اش بسیار مؤثر بوده است[۸].
مقاله «اسرائیل عامل امپریالیسم»، نوشته جلال آل احمد نیز به مقدمه سید هادی خسروشاهی - با نام مستعار «ابورشاد» - منتشر شده است. جلال در این مقاله راه حلی برای رفع اختلاف اعراب و یهود پیشنهاد می‌کند که تشکیل یک حکومت فدرال عرب و یهود به اسم فلسطین است. این راه حل را باید همان طور بیان داشت که اسلام‌گرایان واقع‌بین و گروه‌های اصیل جنبش آزادی‌بخش فلسطین، هوادار آن هستند و آن تشکیل دولت فلسطینی مستقلی است که در آن یهودیان اصیل فلسطین - نه تحفه‌های صادرشده از آمریکا و شوروی و دیگر اقمارشان - بتوانند زندگی آزاد و مسالمت‌آمیزی با دیگر فلسطینیان مسیحی و مسلمان داشته باشند[۹].
در انتهای کتاب دو نامه از جلال آل احمد منتشر شده است:
- نامه‌ای به امام خمینی(ره) که جلال پس از شنیدن خبر آزادی امام در 16 فروردین 1343، از مکه نوشته و فرستاده و گزارشی از دیده‌ها و شنیده‌هایش در حجاز است[۱۰].
- نامه‌ای است خطاب به مدیران ماهنامه سوسیالیسم، که در پی انتشار سه نامه از کمیته مرکزی حزب توده و جامعه سوسیالیست‌های ایرانی مقیم اروپا نوشته است. در بخشی از این نامه می‌خوانیم: «بله، این جوری است دوستان جوان من؛ وقتی به‌جای هر چیز از این مملکت نفت صادر بشود برای گردش ماشین کمپانی‌ها و جوان‌های پرشور با آزادی‌خواهی‌های دو آتشه (که از عوارض غیر بومی است)، می‌دانید در مقابلش واردات چیست؟ بنجل‌های همان کمپانی‌ها و بعد قرتی‌های غرب‌زده‌ای که خوراک دست اول نمایندگی‌های همان کمپانی‌ها هستند در اینجا. می‌بخشید؛ حکم بر مستثنیات نیست[۱۱].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب در ابتدای کتاب و نمایه اعلام در انتهای آن ارائه شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.