المصون في الأدب: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''المصون في الأدب'''، تألیف ادیب و واژهشناس قرن چهارم هجری قمری، [[ابواحمد حسن بن عبدالله بن سعید عسکری]] مشهور به [[ابواحمد عسکری]] (متوفای 382ق)، گنجینهای ادبی در قالب نظم و نثر در موضوعات گوناگون دانش بلاغت و تاریخ زبان و ادبیات عربی، با تحقیق ادیب و مصحح مصری، [[عبدالسلام محمد هارون]] (1326-1408ق) و مقدمه واژهشناس سوری، [[صلاحالدین منجد]] (1334-1431ق) منتشر شده است. | '''المصون في الأدب'''، تألیف ادیب و واژهشناس قرن چهارم هجری قمری، [[عسکری، ابواحمد|ابواحمد حسن بن عبدالله بن سعید عسکری]] مشهور به [[عسکری، ابواحمد|ابواحمد عسکری]] (متوفای 382ق)، گنجینهای ادبی در قالب نظم و نثر در موضوعات گوناگون دانش بلاغت و تاریخ زبان و ادبیات عربی، با تحقیق ادیب و مصحح مصری، [[عبدالسلام محمد هارون]] (1326-1408ق) و مقدمه واژهشناس سوری، [[صلاحالدین منجد]] (1334-1431ق) منتشر شده است. | ||
==ارزش اثر== | ==ارزش اثر== | ||
*یکی از پژوهشگران معاصر نوشته است:...این کتاب تنها از لحاظ گزینش روایاتی در زمینۀ نقد شعر و نثر حائز اهمیت است و ازاینرو میتوان آن را مجموعهای نسبتاً مفید خواند، گرچه نکات عمدهای افزون بر آنچه در آثار پیشینیان نامداری چون ابن قتیبه و جاحظ آمده، ندارد. مؤلف که در این اثر مانند معاصرانش از آثار راویان شعر بهره جسته، تنها به نقل روایات اکتفا کرده و کمتر به داوری دربارۀ اشعار پرداخته است. این کتاب از جمله مآخذ مورد استفادۀ نویسندگان در نسلهای بعد بوده و به خصوص شاگرد وی [[ابوهلال عسکری]] در کتابهای الصناعتین و دیوان المعانی از آن بهرۀ بسیار برده است، چندانکه در کتاب اخیر کمتر روایتی است که از قول [[ابواحمد عسکری]] نقل نشده باشد....<ref> فاتحینژاد، عنایتالله، ج5، ص154.</ref> | *یکی از پژوهشگران معاصر نوشته است:...این کتاب تنها از لحاظ گزینش روایاتی در زمینۀ نقد شعر و نثر حائز اهمیت است و ازاینرو میتوان آن را مجموعهای نسبتاً مفید خواند، گرچه نکات عمدهای افزون بر آنچه در آثار پیشینیان نامداری چون [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتیبه]] و [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] آمده، ندارد. مؤلف که در این اثر مانند معاصرانش از آثار راویان شعر بهره جسته، تنها به نقل روایات اکتفا کرده و کمتر به داوری دربارۀ اشعار پرداخته است. این کتاب از جمله مآخذ مورد استفادۀ نویسندگان در نسلهای بعد بوده و به خصوص شاگرد وی [[عسکری، حسن بن عبدالله|ابوهلال عسکری]] در کتابهای [[الصناعتین؛ الكتابة و الشعر|الصناعتین]] و [[ديوان المعاني|دیوان المعانی]] از آن بهرۀ بسیار برده است، چندانکه در کتاب اخیر کمتر روایتی است که از قول [[عسکری، ابواحمد|ابواحمد عسکری]] نقل نشده باشد....<ref> فاتحینژاد، عنایتالله، ج5، ص154.</ref> | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
*محقق، با تأکید بر اینکه در این کتاب، سخنان بادیهنشینان، دولتمردان و ادیبان و نمونههایی از توقیعات آمده، اثر حاضر را از سرسلسلههای کتابهای نقد ادبی شمرده است.<ref> مقدمه محقق، ص ط.</ref> | *محقق، با تأکید بر اینکه در این کتاب، سخنان بادیهنشینان، دولتمردان و ادیبان و نمونههایی از توقیعات آمده، اثر حاضر را از سرسلسلههای کتابهای نقد ادبی شمرده است.<ref> مقدمه محقق، ص ط.</ref> | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
*در این اثر برخی از مسائل ادبی مطرح شده است مانند نقد شعر، تشبیه، وصف خورشید، تشبیهات ابن معتزّ، تشبیهات محدّثان، انواع تشبیه، تاریخ زبان عربی و اخبار نحویان و ادیبان. | *در این اثر برخی از مسائل ادبی مطرح شده است مانند نقد شعر، تشبیه، وصف خورشید، تشبیهات ابن معتزّ، تشبیهات محدّثان، انواع تشبیه، تاریخ زبان عربی و اخبار نحویان و ادیبان. | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
*اولین کسی که در نحو سخن گفت، [[ابوالأسود]] بود و گمان کرده که [[امیرالمؤمنین علی(ع)]] به او فرمان داده است که به این کار بپردازد....سپس خلیل بن احمد در نحو و تصحیح قیاس و لطافت و تصریف، سخنانی آورد که هیچ کسی قبل از او کلامی مانند آن نیاورده بود. و یونس در عصر خلیل بود و بعد از او مدتی طولانی زندگی کرد و گویند که [[سیبویه]] قبل از یونس، جان به جانآفرین تسلیم کرد. <ref> متن کتاب، ص119. </ref> | *اولین کسی که در نحو سخن گفت، [[ابوالأسود دوئلی، ظالم بن عمرو|ابوالأسود]] بود و گمان کرده که [[امام علی علیهالسلام|امیرالمؤمنین علی(ع)]] به او فرمان داده است که به این کار بپردازد....سپس [[خلیل بن احمد]] در نحو و تصحیح قیاس و لطافت و تصریف، سخنانی آورد که هیچ کسی قبل از او کلامی مانند آن نیاورده بود. و یونس در عصر خلیل بود و بعد از او مدتی طولانی زندگی کرد و گویند که [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] قبل از یونس، جان به جانآفرین تسلیم کرد. <ref> متن کتاب، ص119. </ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۵۶
| المصون في الأدب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عسکری، ابواحمد (نويسنده) هارون، عبد السلام محمد (محقق) |
| ناشر | مطبعة حکومة الکويت |
| مکان نشر | کویت - کویت |
| سال نشر | 1984م |
| چاپ | 2 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /م6 3960 PJA |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
المصون في الأدب، تألیف ادیب و واژهشناس قرن چهارم هجری قمری، ابواحمد حسن بن عبدالله بن سعید عسکری مشهور به ابواحمد عسکری (متوفای 382ق)، گنجینهای ادبی در قالب نظم و نثر در موضوعات گوناگون دانش بلاغت و تاریخ زبان و ادبیات عربی، با تحقیق ادیب و مصحح مصری، عبدالسلام محمد هارون (1326-1408ق) و مقدمه واژهشناس سوری، صلاحالدین منجد (1334-1431ق) منتشر شده است.
ارزش اثر
- یکی از پژوهشگران معاصر نوشته است:...این کتاب تنها از لحاظ گزینش روایاتی در زمینۀ نقد شعر و نثر حائز اهمیت است و ازاینرو میتوان آن را مجموعهای نسبتاً مفید خواند، گرچه نکات عمدهای افزون بر آنچه در آثار پیشینیان نامداری چون ابن قتیبه و جاحظ آمده، ندارد. مؤلف که در این اثر مانند معاصرانش از آثار راویان شعر بهره جسته، تنها به نقل روایات اکتفا کرده و کمتر به داوری دربارۀ اشعار پرداخته است. این کتاب از جمله مآخذ مورد استفادۀ نویسندگان در نسلهای بعد بوده و به خصوص شاگرد وی ابوهلال عسکری در کتابهای الصناعتین و دیوان المعانی از آن بهرۀ بسیار برده است، چندانکه در کتاب اخیر کمتر روایتی است که از قول ابواحمد عسکری نقل نشده باشد....[۱]
هدف و روش
- محقق، با تأکید بر اینکه در این کتاب، سخنان بادیهنشینان، دولتمردان و ادیبان و نمونههایی از توقیعات آمده، اثر حاضر را از سرسلسلههای کتابهای نقد ادبی شمرده است.[۲]
ساختار و محتوا
- در این اثر برخی از مسائل ادبی مطرح شده است مانند نقد شعر، تشبیه، وصف خورشید، تشبیهات ابن معتزّ، تشبیهات محدّثان، انواع تشبیه، تاریخ زبان عربی و اخبار نحویان و ادیبان.
نمونه مباحث
- اولین کسی که در نحو سخن گفت، ابوالأسود بود و گمان کرده که امیرالمؤمنین علی(ع) به او فرمان داده است که به این کار بپردازد....سپس خلیل بن احمد در نحو و تصحیح قیاس و لطافت و تصریف، سخنانی آورد که هیچ کسی قبل از او کلامی مانند آن نیاورده بود. و یونس در عصر خلیل بود و بعد از او مدتی طولانی زندگی کرد و گویند که سیبویه قبل از یونس، جان به جانآفرین تسلیم کرد. [۳]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب
- فاتحینژاد، عنایتالله، «ابواحمد عسکری»، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر سید کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1378ش.