الهادی أو عمدة الحازم فی الزوائد علی مختصر أبی القاسم: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''کتاب «الهادی» یا «عمدة الحازم فی الزوائد علی مختصر أبی القاسم»'''، نوشته ابومحمد عبدالله بن احمد بن محمد بن قدامه مقدسی (541-620ق)، مشهور به موفّقالدین، فقیه، صوفی، محدث و از بزرگان مذهب حنبلی، که یکدوره فقه حنبلی را با فشردهکردن مطالب کتاب الهدایة» علامه کَلوَذانی عرضه نموده است. نورُالدین | '''کتاب «الهادی» یا «عمدة الحازم فی الزوائد علی مختصر أبی القاسم»'''، نوشته [[ابن قدامه، عبدالله بن احمد|ابومحمد عبدالله بن احمد بن محمد بن قدامه مقدسی]] (541-620ق)، مشهور به موفّقالدین، فقیه، صوفی، محدث و از بزرگان مذهب حنبلی، که یکدوره فقه حنبلی را با فشردهکردن مطالب کتاب الهدایة» علامه کَلوَذانی عرضه نموده است. [[طالب، نورالدین|نورُالدین طالب]]، پژوهش کتاب را انجام داده است. | ||
==اهمیت و روش نگارش کتاب== | ==اهمیت و روش نگارش کتاب== | ||
در تعریف کتاب چنین گفته میشود که «الهادی» اثری گرانسنگ بوده، سود فراوانی در آن نهفته است. این کتاب در میان حنبلیان شُهرت دارد و آنان به مسایل علمی الهادی اعتماد ویژهای دارند. این اثر فشردۀ مقدسی از جامعترین آثاری به شمار میآید که مسایلی را در خود گِرد آورده و خواننده را از دیگر متون مختصرِ فقهی بینیاز میکند اما آثار دیگر از الهادی بینیاز نیستند. اهمیت کتاب تا جایی است که آن را در جایگاه کتب مرجع نشانده است و کسانی مانند علامۀ بزرگ مذهب حنبلی | در تعریف کتاب چنین گفته میشود که «الهادی» اثری گرانسنگ بوده، سود فراوانی در آن نهفته است. این کتاب در میان حنبلیان شُهرت دارد و آنان به مسایل علمی الهادی اعتماد ویژهای دارند. این اثر فشردۀ [[ابن قدامه، عبدالله بن احمد|مقدسی]] از جامعترین آثاری به شمار میآید که مسایلی را در خود گِرد آورده و خواننده را از دیگر متون مختصرِ فقهی بینیاز میکند اما آثار دیگر از الهادی بینیاز نیستند. اهمیت کتاب تا جایی است که آن را در جایگاه کتب مرجع نشانده است و کسانی مانند علامۀ بزرگ مذهب حنبلی «[[مرداوی، علی بن سلیمان|علی بن سلیمان مرداوی]]» در کتابش «[[الإنصاف في معرفة الراجح من الخلاف علی مذهب الإمام المبجل أحمد بن حنبل|الإنصاف]]» مطالب آن را نقل کردهاند.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5</ref> | ||
موفّق مَقدِسی بیشتر متن کتاب | [[ابن قدامه، عبدالله بن احمد|موفّق مَقدِسی]] بیشتر متن کتاب «[[الهدایة علی مذهب الإمام أبی عبدالله أحمد بن محمد بن حنبل الشیباني|الهدایة]]» [[کلوذانی، محفوظ بن احمد|علامه کَلوَذانی]] (شاگرد [[ابن ابییعلی، محمد بن ابییعلی|قاضی ابو یعلی]]) را بازخوانی کرده و فشرده (خلاصه) نوشته است. او با این کار خواسته است که از میان مسایل کتاب هدایه، آنچه را که در کتاب «[[مختصر الخرقي علی مذهب الإمام المجبل أحمد بن حنبل|مختصر]]» [[خرقی، عمر بن حسین|خِرَقی]] (متوفای 334ق) نیامده، از منابع معتبر بازگو کند که نتیجۀ آنْ نوشتهای شده است که با اندازهای کوچک، دانش فراوانی را در خود جای داده است. | ||
مقدِسی در این فشردهنویسی، از روش نگارش اصل کتاب پیروی نموده است؛ بدینگونه که او روایتهایی را از احمد بن حنبل و پیروان صاحبنامِ او آورده است. به بیان دیگر، او روش نگارشی را که در کتاب دیگرش | |||
موفّق همچنین، عنوان بیشتر فصلهای کتابش را احادیث برجستهای مینهد و مسائل فصل را بر پایۀ آن بنا میکند و پیش میبَرد. این ظرافتِ کار، خوانندۀ باهوش را به سوی پژوهش در ادلهای که در مظان احادیث است، رهنمون میکند.<ref>ر.ک: همان، ص6</ref> | [[ابن قدامه، عبدالله بن احمد|مقدِسی]] در این فشردهنویسی، از روش نگارش اصل کتاب پیروی نموده است؛ بدینگونه که او روایتهایی را از [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] و پیروان صاحبنامِ او آورده است. به بیان دیگر، او روش نگارشی را که در کتاب دیگرش «[[عمدة الفقه في المذهب الحنبلي|عُمدةالفقه]]» داشته و مبنایش را در گزینش روایتها فقط بر «قول واحد» از [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] نهاده است، کنار میگذارد. | ||
[[ابن قدامه، عبدالله بن احمد|موفّق]] همچنین، عنوان بیشتر فصلهای کتابش را احادیث برجستهای مینهد و مسائل فصل را بر پایۀ آن بنا میکند و پیش میبَرد. این ظرافتِ کار، خوانندۀ باهوش را به سوی پژوهش در ادلهای که در مظان احادیث است، رهنمون میکند.<ref>ر.ک: همان، ص6</ref> | |||
==انگیزۀ محقق برای پژوهش کتاب== | ==انگیزۀ محقق برای پژوهش کتاب== | ||
نسخهٔ ۴ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۴۳
| الهادی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن قدامه، عبدالله بن احمد (نويسنده) طالب، نورالدین (محقق) |
| عنوانهای دیگر | عمدة الحازم في الزوائد على مختصر أبي القاسم |
| ناشر | ممثلية الإمام القائد السيد الخامنئي في الحج |
| مکان نشر | قطر |
| سال نشر | 1428ق - 2007م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
کتاب «الهادی» یا «عمدة الحازم فی الزوائد علی مختصر أبی القاسم»، نوشته ابومحمد عبدالله بن احمد بن محمد بن قدامه مقدسی (541-620ق)، مشهور به موفّقالدین، فقیه، صوفی، محدث و از بزرگان مذهب حنبلی، که یکدوره فقه حنبلی را با فشردهکردن مطالب کتاب الهدایة» علامه کَلوَذانی عرضه نموده است. نورُالدین طالب، پژوهش کتاب را انجام داده است.
اهمیت و روش نگارش کتاب
در تعریف کتاب چنین گفته میشود که «الهادی» اثری گرانسنگ بوده، سود فراوانی در آن نهفته است. این کتاب در میان حنبلیان شُهرت دارد و آنان به مسایل علمی الهادی اعتماد ویژهای دارند. این اثر فشردۀ مقدسی از جامعترین آثاری به شمار میآید که مسایلی را در خود گِرد آورده و خواننده را از دیگر متون مختصرِ فقهی بینیاز میکند اما آثار دیگر از الهادی بینیاز نیستند. اهمیت کتاب تا جایی است که آن را در جایگاه کتب مرجع نشانده است و کسانی مانند علامۀ بزرگ مذهب حنبلی «علی بن سلیمان مرداوی» در کتابش «الإنصاف» مطالب آن را نقل کردهاند.[۱]
موفّق مَقدِسی بیشتر متن کتاب «الهدایة» علامه کَلوَذانی (شاگرد قاضی ابو یعلی) را بازخوانی کرده و فشرده (خلاصه) نوشته است. او با این کار خواسته است که از میان مسایل کتاب هدایه، آنچه را که در کتاب «مختصر» خِرَقی (متوفای 334ق) نیامده، از منابع معتبر بازگو کند که نتیجۀ آنْ نوشتهای شده است که با اندازهای کوچک، دانش فراوانی را در خود جای داده است.
مقدِسی در این فشردهنویسی، از روش نگارش اصل کتاب پیروی نموده است؛ بدینگونه که او روایتهایی را از احمد بن حنبل و پیروان صاحبنامِ او آورده است. به بیان دیگر، او روش نگارشی را که در کتاب دیگرش «عُمدةالفقه» داشته و مبنایش را در گزینش روایتها فقط بر «قول واحد» از احمد بن حنبل نهاده است، کنار میگذارد.
موفّق همچنین، عنوان بیشتر فصلهای کتابش را احادیث برجستهای مینهد و مسائل فصل را بر پایۀ آن بنا میکند و پیش میبَرد. این ظرافتِ کار، خوانندۀ باهوش را به سوی پژوهش در ادلهای که در مظان احادیث است، رهنمون میکند.[۲]
انگیزۀ محقق برای پژوهش کتاب
محقق خواسته است که با بازخوانی نسخهای از «الهدلایة»، که در 1380ق چاپ شده است، و پیرایش دوبارۀ آنْ از کاستیها و کژیهای متن بکاهد. او با بهرهگیری از نسخۀ خطی مهمی از «الهدایه» که ابن مانع نیز به آن اعتماد داشته است و اکنون در کتابخانه محمودیه «مدینه منوّره» نگهداری میشود، پژوهش خود را انجام داده است.[۳]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه محقق