نراقی، مهدی بن ابی‌ذر: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '،ح' به '، ح')
     
    (۴۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR00699.jpg|بندانگشتی|نراقی، مهدی بن ابی‎ذر]]
    [[پرونده:NUR00699.jpg|بندانگشتی|نراقی، مهدی بن ابی‌ذر]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|نراقی، مهدی بن ابی‎ذر
    ! نام!! data-type="authorName" |نراقی، مهدی بن ابی‌ذر
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‌های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| م‍لا م‍ه‍دی‌ ن‍راق‍ی
    | data-type="authorOtherNames" | م‍لا م‍ه‍دی‌ ن‍راق‍ی


    ن‍راق‍ی‌، م‍ح‍م‍د م‍ه‍دی‌
    ن‍راق‍ی‌، م‍ح‍م‍د م‍ه‍دی‌
    خط ۱۳: خط ۱۳:
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |ابوذر
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|
    | data-type="authorbirthDate" |۱۱۲۸ق
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |نراق کاشان
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|1173 هـ.ش یا 1209 هـ.ق یا 1795 م
    | data-type="authorDeathDate" |1173 ش یا 1209 ق یا 1795 م
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |[[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|اسماعيل خواجويى]]
     
    [[وحید بهبهانی، محمدباقر|محمدباقر وحيد بهبهانى]]
     
    شيخ يوسف بحرانى
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[شرح الالهیات من کتاب الشفاء]]
    |-class='articleCode'
    |کد مولف
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE699AUTHORCODE
    |}
    </div>
     
     
    عالم فرزانه ملا مهدى نراقى در سال 1128 ق. در نراق - از روستاهاى اطراف كاشان - در يك خانواده‌ى متوسط مذهبى متولد شد. از همان اوان كودكى و نوجوانى با علاقه‌اى كه به علم و تحصيل داشت و با اتكا به استعداد خدادادى وارد حوزه‌ى علميه كاشان شد و از محضر فاضل انديشمند ملا جعفر بيگدلى استفاده نمود. وى دوره‌ى مقدمات، سطح و مقدارى از دروس خارج فقه و اصول را در اين حوزه طى كرد.


    پس از مدتى براى تكميل مراتب علمى و تخصص در علوم و فنون اسلامى راهى حوزه‌ى علميه‌ى اصفهان شد و از فقها و فلاسفه‌ى آن شهر بهره برد. از اساتيد وى در اصفهان مى‌توان مولى اسماعيل خواجويى (م 1173 ق.)، محمد بن محمد زمان كاشانى (م اواخر قرن دوازده)، محمد باقر اصفهانى، شيخ محمد مهدى هرندى و آقا ميرزا نصير اصفهانى (م 1191) را نام برد كه در ميان آنان مولى اسماعيل خواجويى از جايگاه خاصى برخوردار است و مولى محمد مهدى نراقى در فقه، اصول، كلام، فلسفه، حساب، هندسه، نجوم در حدود سى سال از اين عالم بزرگ فيض برده است. همچنين از محمد بن محمد زمان كاشانى كه از بزرگان مشايخ اجازه در سلسله طبقات نقل حديث به شمار مى‌آيد در رجال و حديث استفاده‌هاى وافرى نموده است.
    [[أنيس التجار]]


    وى در اصفهان علاوه بر تحصيل به تدريس، تحقيق، تأليف و ارشاد مردم نيز همت گماشت و حتى با يادگيرى خط و زبان عبرى و لاتين در نزد عالمان يهودى، با رهبران مذهبى اقليتها وارد بحث و مناظره شد و از متن كتابهاى مذهبى آنان با خط عبرى مطالبى را بر حقانيت رسالت پيامبر اسلام «ص» نقل و ترجمه كرد.
    [[أنیس الموحدین]]


    او پس از سى سال، به وطن خود كاشان بازگشت در حالى كه كاشان از عالمان دينى خالى بود و به بركت وجود وى حوزه‌ى علميه‌ى كاشان زنده شد.
    [[تحفه رضویه]]


    پس از مدتى شهر كاشان را به سوى نجف اشرف و كربلاى معلّى ترك گفته و در درس محمد باقر [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحيد بهبهانى]] (م 1205 ق.)، شيخ يوسف بحرانى (م 1186) و شيخ محمد مهدى فتونى (م 1183) شركت نمود.
    [[جامع الافکار و ناقد الانظار]]


    او پس از سالها تلاش و تحقيق در نجف و كربلا، دوباره به وطن خود كاشان بازگشت و به بركت وجود شريف آن جناب كاشان از مراكز مهم علوم اسلامى گرديد. از محضر وى علماى بزرگى همچون محمد باقر شفتى (م 1260)، حاج محمد كلباسى (م 1262) و فرزندش [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|ملا احمد نراقى]] (م 1245 ق.) و ديگران استفاده نموده‌اند.
    [[شهاب ثاقب (در اثبات امامت)]]


    ==تأليفات ==
    [[معتمد الشیعه فی احکام الشریعه]]


    لوامع الاحکام فی فقه شریعه الاسلام


    از اين عالم توانمند تأليفات گرانبهايى در رشته‌هاى گوناگون باقى مانده كه عبارتند از:
    [[اللمعات العرشیة]]


    الف: كتابهاى فقهى
    [[جامعة الأصول]]


    1 - أنيس التجار
    [[علم اخلاق اسلامی]]


    2 - أنيس الحجاج
    [[جامع السعادات]]


    3 - التحفة الرضوية
    [[أنیس المجتهدین في علم الأصول]]


    4 - الرسالة العملية
    [[تجرید الأصول]]
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00699AUTHORCODE
    |}
    </div>
    {{کاربردهای دیگر|نراقی (ابهام زدایی)}}


    5 - رسالة صلاة الجمعة
    '''ملا مهدى نراقى''' (۱۱۲۸-۱۲۰۹ق)، معروف به «محقق نراقی»، مجتهد، فقیه، اصولی، عارف،  او از مهادی اربعه است. مهمترین اثر او [[جامع السعادات]] نام دارد که در علم اخلاق است، فرزندش ملا احمد نراقی این کتاب را به زبان فارسی خلاصه نموده و  ''[[معراج السعادة]] نام نهاد.مرقدش کنار فرزندش [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|ملا احمد نراقی]] در نجف اشرف قرار دارد. این دو به فاضلین نراقی معروف اند.


    6 - كنز الأمور في بعض الآداب الشرعية
    == ولادت ==
    در سال 1128 ق. در نراق - از روستاهاى اطراف كاشان - در يك خانواده‌ى متوسط مذهبى متولد شد.


    7 - لوامع الأحكام فى فقه شريعة الإسلام
    == تحصیلات ==
    از همان اوان كودكى و نوجوانى با علاقه‌اى كه به علم و تحصيل داشت و با اتكا به استعداد خدادادى وارد حوزه‌ى علميه كاشان شد و از محضر فاضل انديشمند ملا جعفر بيگدلى استفاده نمود. وى دوره‌ى مقدمات، سطح و مقدارى از دروس خارج فقه و اصول را در اين حوزه طى كرد.


    8 - معتمد الشيعة في أحكام الشريعة
    پس از مدتى براى تكميل مراتب علمى و تخصص در علوم و فنون اسلامى راهى حوزه‌ى علميه‌ى اصفهان شد و از فقها و فلاسفه‌ى آن شهر بهره برد. از اساتيد وى در اصفهان مى‌توان مولى [[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|اسماعيل خواجويى]] (م 1173 ق.)، محمد بن محمد زمان كاشانى (م اواخر قرن دوازده)، محمدباقراصفهانى، شيخ محمد مهدى هرندى و آقا ميرزا نصير اصفهانى (م 1191) را نام برد كه در ميان آنان مولى [[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|اسماعيل خواجويى]] از جايگاه خاصى برخوردار است و مولى محمد مهدى نراقى در فقه، اصول، كلام، فلسفه، حساب، هندسه، نجوم در حدود سى سال از اين عالم بزرگ فيض برده است. همچنين از محمد بن محمد زمان كاشانى كه از بزرگان مشايخ اجازه در سلسله طبقات نقل حديث به شمار مى‌آيد در رجال و حديث استفاده‌هاى وافرى نموده است.


    9 - مناسك الحج (المناسك المكيّة)
    وى در اصفهان علاوه بر تحصيل به تدريس، تحقيق، تأليف و ارشاد مردم نيز همت گماشت و حتى با يادگيرى خط و زبان عبرى و لاتين در نزد عالمان يهودى، با رهبران مذهبى اقليتها وارد بحث و مناظره شد و از متن کتاب‌هاى مذهبى آنان با خط عبرى مطالبى را بر حقانيت رسالت پيامبر اسلام «ص» نقل و ترجمه كرد.


    ب: كتابهاى اصول فقه
    او پس از سى سال، به وطن خود كاشان بازگشت در حالى كه كاشان از عالمان دينى خالى بود و به بركت وجود وى حوزه‌ى علميه‌ى كاشان زنده شد.


    1 - أنيس المجتهدين يا أنيس النفيس
    پس از مدتى شهر كاشان را به سوى نجف اشرف و كربلاى معلّى ترك گفته و در درس [[وحید بهبهانی، محمدباقر|محمدباقر وحيد بهبهانى]] (م 1205 ق.)، شيخ يوسف بحرانى (م 1186) و شيخ محمد مهدى فتونى (م 1183) شركت نمود.


    2 - التجريد في أصول الفقه يا تجريد الأصول
    او یکی از کسانی است که مهادی اربعه (''مهدی‌های چهارگانه'') مشهور گردید، به چهار تن از شاگردان معروف [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحید بهبهانی]] که مهدی نام داشته و همدرس و هم‌مباحثه‌ای بوده و همگی از مراجع مشهور زمان خویش گردیدند گفته می‌شود. این چهار نفر عبارت بودند از: میرزا محمدمهدی شهرستانی، [[بحرالعلوم، سید محمدمهدی بن مرتضی|سید محمدمهدی بحرالعلوم]]، محمد مهدی نراقی، سید محمدمهدی اصفهانی خراسانی (شهید رابع)


    3 - تنقيح الأصول
    او پس از سالها تلاش و تحقيق در نجف و كربلا، دوباره به وطن خود كاشان بازگشت و به بركت وجود شريف آن جناب كاشان از مراكز مهم علوم اسلامى گرديد. از محضر وى علماى بزرگى همچون [[شفتی بیدآبادی، سید محمدباقر|محمدباقر شفتى]] (م 1260)، [[کلباسی، محمد بن محمدابراهیم|حاج محمد كلباسى]] (م 1262) و فرزندش [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|ملا احمد نراقى]] (م 1245 ق.) و ديگران استفاده نموده‌اند.


    4 - رسالة في الإجماع
    ==وفات ==


    5 - رسالة جامعة الأصول


    ج: كتابهاى فلسفى و عرفانى
    او پس از عمرى فداكارى و خدمت به مردم و اسلام در شنبه 18 شعبان 1209 ق. در هشتاد و يك سالگى در شهر كاشان به ديار ابدى شتافت و بدن مطهر او را در كنار حرم [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] در نجف اشرف به خاک سپردند.


    1 - أنيس الموحدين
    ==آثار ==


    2 - أنيس الحكماء


    3 - جامع الأفكار و ناقد الأنظار فى إثبات الواجب تعالى
    از اين عالم توانمند تأليفات گرانبهايى در رشته‌هاى گوناگون باقى مانده كه عبارتند از:  
     
    4 - الشهاب الثاقب في رد معاصره الناصب
     
    5 - شرح الشفاء (شرح إلهيات الشفاء)
     
    6 - العرشية في الحكمة الإلهية
     
    7 - قرة العيون في معنى الوجود و الماهيّة
     
    8 - الكلمات الوجيزة في الحكمة الإلهيّة
     
    9 - اللمعة الإلهيّة
     
    10 - لمعات العرشية
     
    د: كتابهاى رياضى و ستاره شناسى
     
    1 - رسالة فى الأكر
     
    2 - توضيح الأشكال
     
    3 - كتاب الحساب
     
    4 - حاشيه شرح مجسطى


    5 - عقود انگشتان يا حساب عقود الأنامل يا عقود الأنامل
    الف: کتاب‌هاى فقهى


    6 - محصل الهيئة يا المحصّل في الهيئة
    #أنيس التجار
    #أنيس الحجاج
    #التحفة الرضوية
    #الرسالة العملية
    #رسالة صلاة الجمعة
    #كنز الأمور في بعض الآداب الشرعية
    #لوامع الأحكام فى فقه شريعة الإسلام
    #معتمد الشيعة في أحكام الشريعة
    #مناسك الحج (المناسك المكيّة)


    7 - معراج السماء
    ب: کتاب‌هاى اصول فقه
    #أنيس المجتهدين يا أنيس النفيس
    #التجريد في أصول الفقه يا تجريد الأصول
    #تنقيح الأصول
    #رسالة في الإجماع
    #رسالة جامعة الأصول


    8 - المستقصى في الهيئة
    ج: کتاب‌هاى فلسفى و عرفانى


    ذ) كتابهاى اخلاقى
    #أنيس الموحدين
    #أنيس الحكماء
    #جامع الأفكار و ناقد الأنظار فى إثبات الواجب تعالى
    #الشهاب الثاقب في رد معاصره الناصب
    #شرح الشفاء (شرح إلهيات الشفاء)  
    #العرشية في الحكمة الإلهية
    #قرة العيون في معنى الوجود و الماهيّة
    #الكلمات الوجيزة في الحكمة الإلهيّة
    #اللمعة الإلهيّة
    #لمعات العرشية


    1 - جامع السعادات
    د: کتاب‌هاى رياضى و ستاره شناسى


    2 - جامع المواعظ
    #رسالة فى الأكر
    #توضيح الأشكال
    #كتاب الحساب
    #حاشيه شرح مجسطى
    #عقود انگشتان يا حساب عقود الأنامل يا عقود الأنامل
    #محصل الهيئة يا المحصّل في الهيئة
    #معراج السماء
    #المستقصى في الهيئة


    ر) كتابهاى متفرقه
    ذ) کتاب‌هاى اخلاقى


    1 - طائر قدسى، مثنوى، ديوان مهدى نراقى
    #جامع السعادات
    #جامع المواعظ


    2 - محرق القلوب (مقتل)  
    ر) کتاب‌هاى متفرقه


    3 - مشكلات العلوم
    #طائر قدسى، مثنوى، ديوان مهدى نراقى
     
    #محرق القلوب (مقتل)
    4 - نخبة البيان في الاستعارة و التشبيه
    #مشكلات العلوم
    #نخبة البيان في الاستعارة و التشبيه


    ==فرزندان ==
    ==فرزندان ==
    خط ۱۴۶: خط ۱۵۶:
    از مرحوم ملا محمد مهدى نراقى پنج پسر به جاى ماند كه همگى در خدمت علم و جامعه‌ى اسلامى بوده‌اند:  
    از مرحوم ملا محمد مهدى نراقى پنج پسر به جاى ماند كه همگى در خدمت علم و جامعه‌ى اسلامى بوده‌اند:  


    1 - حاج ميرزا ابوالقاسم بن محمد مهدى نراقى متوفاى 1256 ق. (لباب الالقاب ص 104 و 105)
    #حاج ميرزا ابوالقاسم بن محمد مهدى نراقى متوفاى 1256 ق. (لباب الالقاب ص 104 و 105)
     
    #حاج ملا محمد مهدى بن ملا محمد مهدى نراقى معروف به آقا بزرگ (لباب الالقاب ص 105)
    2 - حاج ملا محمد مهدى بن ملا محمد مهدى نراقى معروف به آقا بزرگ (لباب الالقاب ص 105)
    #ملا احمد بن محمد مهدى نراقى، معروف به فاضل نراقى (م 1245 ق.)  
     
    #ملا ابوالحسن
    3 - ملا احمد بن محمد مهدى نراقى، معروف به فاضل نراقى (م 1245 ق.)  
    #ملا محمدباقر
     
    4 - ملا ابوالحسن
     
    5 - ملا محمد باقر


    از بين آنان ملا احمد فاضل و ملا مهدى از ديگر برادران خود برتر بوده‌اند.
    از بين آنان ملا احمد فاضل و ملا مهدى از ديگر برادران خود برتر بوده‌اند.
    خط ۱۶۶: خط ۱۷۲:


    اين عالم بزرگوار از يكى از اساسى‌ترين عوامل اصلاح جامعه يعنى امر به معروف و نهى از منكر غفلت نورزيده و معتقد بوده كه بايد نهاد و سازمانى مسئوليت امر به معروف و نهى از منكر را بر عهده گيرد تا با شناخت صحيح معروف و منكر به اقدامات مؤثرى در بسط معروف و جلوگيرى از منكر مبادرت ورزد.
    اين عالم بزرگوار از يكى از اساسى‌ترين عوامل اصلاح جامعه يعنى امر به معروف و نهى از منكر غفلت نورزيده و معتقد بوده كه بايد نهاد و سازمانى مسئوليت امر به معروف و نهى از منكر را بر عهده گيرد تا با شناخت صحيح معروف و منكر به اقدامات مؤثرى در بسط معروف و جلوگيرى از منكر مبادرت ورزد.
    ==غروب آفتاب نراق ==
    اين عالم خدمتگزار پس از عمرى فداكارى و خدمت به مردم و اسلام در شنبه 18 شعبان 1209 ق. در هشتاد و يك سالگى در شهر كاشان به ديار ابدى شتافت و بدن مطهر او را در كنار حرم امير المؤمنين(ع) در نجف اشرف به خاك سپردند.


    ==گفتار بزرگان ==
    ==گفتار بزرگان ==


    #مولى حبيب‌الله كاشانى در لباب الالقاب:
    #:خاتم الحكماء و المجتهدين و هو مصنف كتاب جامعة الأصول أعني الملا مهدي النراقي الآتي ذكره.
    #:در جاى ديگر: العارج أعلى المراقي الحاج الملا مهدي بن أبي‌ذر بن الحاج محمد القمي النراقي كان عالما عيلوما محققا أستاد الكل في الكل جامعا لجميع العلوم العقلية ماهرا حاذقا في العلوم الشرعيّة كاشفا عن أسرار دقائق لم يطلع عليها من قبله مبينا لقواعد حقائق لم يؤسيها سواء. فلو قال قائل إنه بحر العلوم على الحقيقة لما كان هذا القول متجوزا بل تكلم بالحقيقة و لو قال قائل إنه العلامة لما استحق الملامة و لقبه بعض الأفاضل بخاتم الحكماء و المجتهدين و هو في محله.
    #:در جاى ديگر: و حكايات مشقته في التحصيل و تحمله للفقر و الفاقة و صبره على نوائب الدهر و الحوادث الجمّة معروفة و رياضاته و عباداته مشهورة حتى ان بعض الصوفية ادعى أنه من مشايخ السلسلة ترويجا لعقيدته الفاسدة، كلاّ إنه كان رئيس الحكماء الإلهيين و أعلم الفقهاء و المجتهدين و أصل الزهاد و قدوة العابدين و لعمري إنه كان ناصر الملّة والدين بل آية من آيات الله داعيا إلى الحق المبين.
    #روضات الجنات ج 200/7
    #:العالم البارع و الفاضل الجامع قدوة خيل أهل العلم بفهمه الإشراقي مولانا مهدي بن أبي‌ذر الكاشاني النراقي، كان من أركان علمائنا المتأخرين، و أعيان فضلائنا المتبحرين، مصنفا في أكثر فنون العلم و الكمال، مسلما في الفقه و الحكمة و الأصول و الأعداد و الأشكال.
    #روضات الجنات به نقل از مولى احمد نراقى در اجازه‌اش براى بعضى از بزرگان معاصرش:
    #:والدي و أستادي و من إليه في جميع العلوم العقليّة و النقليّة استنادي، كشاف قواعد الإسلام، و حلال معاقد الأحكام، ترجمان الحكماء و المتألهين، و لسان الفقهاء و المتكلمين، الإمام الهمام، و البحر القمقام، اليم الذاخر، و السحاب الماطر، الراقي في نفايس الفنون إلى أعلى المراقي مولانا محمد بن مهدي بن أبي‌ذر النراقي.
    #علامه [[طباطبایی، سید محمدحسین|سيد محمدحسین طباطبايى]]:
    #:«نراقيان (ملا مهدى و پسرش ملا احمد) از علماى بزرگ اسلام و ناشناخته‌اند.» (انيس الموحدين، مقدمه از استاد [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]] ص 14)
    #آیت‌الله [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]]:
    #:بى شك آن جناب در تبحر و تمهر به جميع علوم و فنون عقلى و نقلى، حتى در ادبيات و رياضيات عاليه در عداد طراز اول از اكابر علماى اسلام و در اتصاف به فضايل اخلاقى و ملكات ملكوتى از نوادر روزگار است. حضرتش صاحب تصانيف فائقه و تأليفات لائقه در علوم گوناگون است. (انيس الموحدين، مقدمه از استاد [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]] ص 14)


    1 - مولى حبيب الله كاشانى در لباب الالقاب:
    {{فاضلین نراقی}}
     
    {{الگو:نراقی، مهدی بن ابی‌ذر}}
    خاتم الحكماء و المجتهدين و هو مصنف كتاب جامعة الأصول أعني الملا مهدي النراقي الآتي ذكره.
     
    در جاى ديگر: العارج أعلى المراقي الحاج الملا مهدي بن أبي‌ذر بن الحاج محمد القمي النراقي كان عالما عيلوما محققا أستاد الكل في الكل جامعا لجميع العلوم العقلية ماهرا حاذقا في العلوم الشرعيّة كاشفا عن أسرار دقائق لم يطلع عليها من قبله مبينا لقواعد حقائق لم يؤسيها سواء. فلو قال قائل إنه بحر العلوم على الحقيقة لما كان هذا القول متجوزا بل تكلم بالحقيقة و لو قال قائل إنه العلامة لما استحق الملامة و لقبه بعض الأفاضل بخاتم الحكماء و المجتهدين و هو في محله.
     
    در جاى ديگر: و حكايات مشقته في التحصيل و تحمله للفقر و الفاقة و صبره على نوائب الدهر و الحوادث الجمّة معروفة و رياضاته و عباداته مشهورة حتى ان بعض الصوفية ادعى أنه من مشايخ السلسلة ترويجا لعقيدته الفاسدة، كلاّ إنه كان رئيس الحكماء الإلهيين و أعلم الفقهاء و المجتهدين و أصل الزهاد و قدوة العابدين و لعمري إنه كان ناصر الملّة و الدين بل آية من آيات الله داعيا إلى الحق المبين.
     
    2 - روضات الجنات ج 200/7
     
    العالم البارع و الفاضل الجامع قدوة خيل أهل العلم بفهمه الإشراقي مولانا مهدي بن أبي‌ذر الكاشاني النراقي، كان من أركان علمائنا المتأخرين، و أعيان فضلائنا المتبحرين، مصنفا في أكثر فنون العلم و الكمال، مسلما في الفقه و الحكمة و الأصول و الأعداد و الأشكال.
     
    3 - روضات الجنات به نقل از مولى احمد نراقى در اجازه‌اش براى بعضى از بزرگان معاصرش:
     
    والدي و أستادي و من إليه في جميع العلوم العقليّة و النقليّة استنادي، كشاف قواعد الإسلام، و حلال معاقد الأحكام، ترجمان الحكماء و المتألهين، و لسان الفقهاء و المتكلمين، الإمام الهمام، و البحر القمقام، اليم الذاخر، و السحاب الماطر، الراقي في نفايس الفنون إلى أعلى المراقي مولانا محمد بن مهدي بن أبي‌ذر النراقي.
     
    4 - علامه سيد محمد حسين طباطبايى:
     
    «نراقيان (ملا مهدى و پسرش ملا احمد) از علماى بزرگ اسلام و ناشناخته‌اند.» (انيس الموحدين، مقدمه از استاد [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]] ص 14)
     
    5 - آیت‌الله [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]]:
     
    بى شك آن جناب در تبحر و تمهر به جميع علوم و فنون عقلى و نقلى، حتى در ادبيات و رياضيات عاليه در عداد طراز اول از اكابر علماى اسلام و در اتصاف به فضايل اخلاقى و ملكات ملكوتى از نوادر روزگار است. حضرتش صاحب تصانيف فائقه و تأليفات لائقه در علوم گوناگون است. (انيس الموحدين، مقدمه از استاد [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]] ص 14)
     
     
    == وابسته‌ها ==
    [[شرح الالهیات من کتاب الشفاء]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
     
    [[انیس التجار (محشی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[أنیس الموحدین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    [[تحفه رضویه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شرح الالهیات من کتاب الشفاء]]


    [[جامع الافکار و ناقد الانظار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أنيس التجار]]


    [[شهاب ثاقب در اثبات امامت حضرت علی علیه السلام و پاسخ شبهاتی که یکی از اهل تسنن مطرح کرده است]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أنیس الموحدین]]


    [[معتمد الشیعه فی احکام الشریعه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تحفه رضویه]]


    [[لوامع الاحکام فی فقه شریعه الاسلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[توضیح الأشکال: شرح بر تحریر اصول اقلیدس]]


    [[اللمعات العرشیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[جامع الافکار و ناقد الانظار]]


    [[جامعة الأصول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شهاب ثاقب (در اثبات امامت)]]


    [[علم اخلاق اسلامی: ترجمه کتاب جامع السعادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[معتمد الشیعه فی احکام الشریعه]]


    [[جامع السعادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[لوامع الاحکام فی فقه شریعه الاسلام]]


    [[أنیس المجتهدین في علم الأصول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[اللمعات العرشیة]]


    [[تجرید الأصول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[جامعة الأصول]]


    [[قره العیون]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[علم اخلاق اسلامی]]


    [[ترجمه اللمعة الإلهیة في الحکمة المتعالیة و الکلمات الوجیزة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[جامع السعادات]]


    [[ترجمه متن کامل جامع السعادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أنیس المجتهدین في علم الأصول]]


    [[تحریر جامع السعادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تجرید الأصول]]


    [[جامع السعادات (2 جلدي)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[قره العیون]]


    [[شرح الألهیات من کتاب الشفاء]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ترجمه اللمعة الإلهية في الحكمة المتعالية و الكلمات الوجيزة]]


    [[ جامع السعادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ترجمه متن کامل جامع السعادات]]


    [[ جامع السعادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تحریر جامع السعادات]]


    [[ جامع السعادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[جامع السعادات (2 جلدي)]]


    [[اللمعة الإلهیة و الکلمات الوجیزة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شرح الألهیات من کتاب الشفاء]]


    [[جامع السعادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[اللمعة الإلهية في الحكمة المتعالية و الكلمات الوجيزة]]


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۴ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۱

    نراقی، مهدی بن ابی‌ذر
    نام نراقی، مهدی بن ابی‌ذر
    نام‌های دیگر م‍لا م‍ه‍دی‌ ن‍راق‍ی

    ن‍راق‍ی‌، م‍ح‍م‍د م‍ه‍دی‌

    ن‍راق‍ی‌ ک‍اش‍ان‍ی‌، م‍ه‍دی‌

    نام پدر ابوذر
    متولد ۱۱۲۸ق
    محل تولد نراق کاشان
    رحلت 1173 ش یا 1209 ق یا 1795 م
    اساتید اسماعيل خواجويى

    محمدباقر وحيد بهبهانى

    شيخ يوسف بحرانى

    برخی آثار شرح الالهیات من کتاب الشفاء

    أنيس التجار

    أنیس الموحدین

    تحفه رضویه

    جامع الافکار و ناقد الانظار

    شهاب ثاقب (در اثبات امامت)

    معتمد الشیعه فی احکام الشریعه

    لوامع الاحکام فی فقه شریعه الاسلام

    اللمعات العرشیة

    جامعة الأصول

    علم اخلاق اسلامی

    جامع السعادات

    أنیس المجتهدین في علم الأصول

    تجرید الأصول

    کد مؤلف AUTHORCODE00699AUTHORCODE
    برای دیگر کاربردها، نراقی (ابهام زدایی) را ببینید.

    ملا مهدى نراقى (۱۱۲۸-۱۲۰۹ق)، معروف به «محقق نراقی»، مجتهد، فقیه، اصولی، عارف، او از مهادی اربعه است. مهمترین اثر او جامع السعادات نام دارد که در علم اخلاق است، فرزندش ملا احمد نراقی این کتاب را به زبان فارسی خلاصه نموده و معراج السعادة نام نهاد.مرقدش کنار فرزندش ملا احمد نراقی در نجف اشرف قرار دارد. این دو به فاضلین نراقی معروف اند.

    ولادت

    در سال 1128 ق. در نراق - از روستاهاى اطراف كاشان - در يك خانواده‌ى متوسط مذهبى متولد شد.

    تحصیلات

    از همان اوان كودكى و نوجوانى با علاقه‌اى كه به علم و تحصيل داشت و با اتكا به استعداد خدادادى وارد حوزه‌ى علميه كاشان شد و از محضر فاضل انديشمند ملا جعفر بيگدلى استفاده نمود. وى دوره‌ى مقدمات، سطح و مقدارى از دروس خارج فقه و اصول را در اين حوزه طى كرد.

    پس از مدتى براى تكميل مراتب علمى و تخصص در علوم و فنون اسلامى راهى حوزه‌ى علميه‌ى اصفهان شد و از فقها و فلاسفه‌ى آن شهر بهره برد. از اساتيد وى در اصفهان مى‌توان مولى اسماعيل خواجويى (م 1173 ق.)، محمد بن محمد زمان كاشانى (م اواخر قرن دوازده)، محمدباقراصفهانى، شيخ محمد مهدى هرندى و آقا ميرزا نصير اصفهانى (م 1191) را نام برد كه در ميان آنان مولى اسماعيل خواجويى از جايگاه خاصى برخوردار است و مولى محمد مهدى نراقى در فقه، اصول، كلام، فلسفه، حساب، هندسه، نجوم در حدود سى سال از اين عالم بزرگ فيض برده است. همچنين از محمد بن محمد زمان كاشانى كه از بزرگان مشايخ اجازه در سلسله طبقات نقل حديث به شمار مى‌آيد در رجال و حديث استفاده‌هاى وافرى نموده است.

    وى در اصفهان علاوه بر تحصيل به تدريس، تحقيق، تأليف و ارشاد مردم نيز همت گماشت و حتى با يادگيرى خط و زبان عبرى و لاتين در نزد عالمان يهودى، با رهبران مذهبى اقليتها وارد بحث و مناظره شد و از متن کتاب‌هاى مذهبى آنان با خط عبرى مطالبى را بر حقانيت رسالت پيامبر اسلام «ص» نقل و ترجمه كرد.

    او پس از سى سال، به وطن خود كاشان بازگشت در حالى كه كاشان از عالمان دينى خالى بود و به بركت وجود وى حوزه‌ى علميه‌ى كاشان زنده شد.

    پس از مدتى شهر كاشان را به سوى نجف اشرف و كربلاى معلّى ترك گفته و در درس محمدباقر وحيد بهبهانى (م 1205 ق.)، شيخ يوسف بحرانى (م 1186) و شيخ محمد مهدى فتونى (م 1183) شركت نمود.

    او یکی از کسانی است که مهادی اربعه (مهدی‌های چهارگانه) مشهور گردید، به چهار تن از شاگردان معروف وحید بهبهانی که مهدی نام داشته و همدرس و هم‌مباحثه‌ای بوده و همگی از مراجع مشهور زمان خویش گردیدند گفته می‌شود. این چهار نفر عبارت بودند از: میرزا محمدمهدی شهرستانی، سید محمدمهدی بحرالعلوم، محمد مهدی نراقی، سید محمدمهدی اصفهانی خراسانی (شهید رابع)

    او پس از سالها تلاش و تحقيق در نجف و كربلا، دوباره به وطن خود كاشان بازگشت و به بركت وجود شريف آن جناب كاشان از مراكز مهم علوم اسلامى گرديد. از محضر وى علماى بزرگى همچون محمدباقر شفتى (م 1260)، حاج محمد كلباسى (م 1262) و فرزندش ملا احمد نراقى (م 1245 ق.) و ديگران استفاده نموده‌اند.

    وفات

    او پس از عمرى فداكارى و خدمت به مردم و اسلام در شنبه 18 شعبان 1209 ق. در هشتاد و يك سالگى در شهر كاشان به ديار ابدى شتافت و بدن مطهر او را در كنار حرم اميرالمؤمنين(ع) در نجف اشرف به خاک سپردند.

    آثار

    از اين عالم توانمند تأليفات گرانبهايى در رشته‌هاى گوناگون باقى مانده كه عبارتند از:

    الف: کتاب‌هاى فقهى

    1. أنيس التجار
    2. أنيس الحجاج
    3. التحفة الرضوية
    4. الرسالة العملية
    5. رسالة صلاة الجمعة
    6. كنز الأمور في بعض الآداب الشرعية
    7. لوامع الأحكام فى فقه شريعة الإسلام
    8. معتمد الشيعة في أحكام الشريعة
    9. مناسك الحج (المناسك المكيّة)

    ب: کتاب‌هاى اصول فقه

    1. أنيس المجتهدين يا أنيس النفيس
    2. التجريد في أصول الفقه يا تجريد الأصول
    3. تنقيح الأصول
    4. رسالة في الإجماع
    5. رسالة جامعة الأصول

    ج: کتاب‌هاى فلسفى و عرفانى

    1. أنيس الموحدين
    2. أنيس الحكماء
    3. جامع الأفكار و ناقد الأنظار فى إثبات الواجب تعالى
    4. الشهاب الثاقب في رد معاصره الناصب
    5. شرح الشفاء (شرح إلهيات الشفاء)
    6. العرشية في الحكمة الإلهية
    7. قرة العيون في معنى الوجود و الماهيّة
    8. الكلمات الوجيزة في الحكمة الإلهيّة
    9. اللمعة الإلهيّة
    10. لمعات العرشية

    د: کتاب‌هاى رياضى و ستاره شناسى

    1. رسالة فى الأكر
    2. توضيح الأشكال
    3. كتاب الحساب
    4. حاشيه شرح مجسطى
    5. عقود انگشتان يا حساب عقود الأنامل يا عقود الأنامل
    6. محصل الهيئة يا المحصّل في الهيئة
    7. معراج السماء
    8. المستقصى في الهيئة

    ذ) کتاب‌هاى اخلاقى

    1. جامع السعادات
    2. جامع المواعظ

    ر) کتاب‌هاى متفرقه

    1. طائر قدسى، مثنوى، ديوان مهدى نراقى
    2. محرق القلوب (مقتل)
    3. مشكلات العلوم
    4. نخبة البيان في الاستعارة و التشبيه

    فرزندان

    از مرحوم ملا محمد مهدى نراقى پنج پسر به جاى ماند كه همگى در خدمت علم و جامعه‌ى اسلامى بوده‌اند:

    1. حاج ميرزا ابوالقاسم بن محمد مهدى نراقى متوفاى 1256 ق. (لباب الالقاب ص 104 و 105)
    2. حاج ملا محمد مهدى بن ملا محمد مهدى نراقى معروف به آقا بزرگ (لباب الالقاب ص 105)
    3. ملا احمد بن محمد مهدى نراقى، معروف به فاضل نراقى (م 1245 ق.)
    4. ملا ابوالحسن
    5. ملا محمدباقر

    از بين آنان ملا احمد فاضل و ملا مهدى از ديگر برادران خود برتر بوده‌اند.

    ويژگى‌هاى اخلاقى

    از مهمترين ويژگى‌هاى وى عزت نفس والاى او بوده است. او در حوزه‌ى كاشان اكثر روزها را با فقر و تنگدستى سپرى كرده است. او اگر چه فقير بوده اما با صبر و شكيبايى و قناعت بر مشكلات طاقت فرساى طلبگى و امتحانات الهى چيره مى‌شود. در قسمتى از زندگى او نقل شده كه گاهى كه توان تهيه‌ى شمع يا روغن چراغ را نداشته با استفاده از روشنايى چراغ‌هاى وضوخانه و دستشويى مدرسه تا پاسى از شب را به مطالعه مى‌گذرانده است.

    از ديگر خصوصيات او حساسيت نسبت به افكار انحرافى و مبارزه با اخبارى‌گرى و افكار گمراه كننده‌ى آنها بوده است. او حتى براى مبارزه با افكار انحرافى در اخلاق با نوشتن كتاب جامع السعادات به مبارزه با افراط و تفريطهاى صوفيان و ظاهرگرايان پرداخته و با استناد به آيات و روايات انحرافات آنها را ظاهر مى‌نمايد. او نسبت به انديشه‌ها و اعمال فاسد پادشاهان و رهبران منحرف نيز بى‌توجه نبوده در آثارش زمينه‌ى رشد فضايل اخلاقى، اجتماعى و اقتصادى جامعه را در گرو اجراى عدالت مى‌داند.

    اين عالم بزرگوار از يكى از اساسى‌ترين عوامل اصلاح جامعه يعنى امر به معروف و نهى از منكر غفلت نورزيده و معتقد بوده كه بايد نهاد و سازمانى مسئوليت امر به معروف و نهى از منكر را بر عهده گيرد تا با شناخت صحيح معروف و منكر به اقدامات مؤثرى در بسط معروف و جلوگيرى از منكر مبادرت ورزد.

    گفتار بزرگان

    1. مولى حبيب‌الله كاشانى در لباب الالقاب:
      خاتم الحكماء و المجتهدين و هو مصنف كتاب جامعة الأصول أعني الملا مهدي النراقي الآتي ذكره.
      در جاى ديگر: العارج أعلى المراقي الحاج الملا مهدي بن أبي‌ذر بن الحاج محمد القمي النراقي كان عالما عيلوما محققا أستاد الكل في الكل جامعا لجميع العلوم العقلية ماهرا حاذقا في العلوم الشرعيّة كاشفا عن أسرار دقائق لم يطلع عليها من قبله مبينا لقواعد حقائق لم يؤسيها سواء. فلو قال قائل إنه بحر العلوم على الحقيقة لما كان هذا القول متجوزا بل تكلم بالحقيقة و لو قال قائل إنه العلامة لما استحق الملامة و لقبه بعض الأفاضل بخاتم الحكماء و المجتهدين و هو في محله.
      در جاى ديگر: و حكايات مشقته في التحصيل و تحمله للفقر و الفاقة و صبره على نوائب الدهر و الحوادث الجمّة معروفة و رياضاته و عباداته مشهورة حتى ان بعض الصوفية ادعى أنه من مشايخ السلسلة ترويجا لعقيدته الفاسدة، كلاّ إنه كان رئيس الحكماء الإلهيين و أعلم الفقهاء و المجتهدين و أصل الزهاد و قدوة العابدين و لعمري إنه كان ناصر الملّة والدين بل آية من آيات الله داعيا إلى الحق المبين.
    2. روضات الجنات ج 200/7
      العالم البارع و الفاضل الجامع قدوة خيل أهل العلم بفهمه الإشراقي مولانا مهدي بن أبي‌ذر الكاشاني النراقي، كان من أركان علمائنا المتأخرين، و أعيان فضلائنا المتبحرين، مصنفا في أكثر فنون العلم و الكمال، مسلما في الفقه و الحكمة و الأصول و الأعداد و الأشكال.
    3. روضات الجنات به نقل از مولى احمد نراقى در اجازه‌اش براى بعضى از بزرگان معاصرش:
      والدي و أستادي و من إليه في جميع العلوم العقليّة و النقليّة استنادي، كشاف قواعد الإسلام، و حلال معاقد الأحكام، ترجمان الحكماء و المتألهين، و لسان الفقهاء و المتكلمين، الإمام الهمام، و البحر القمقام، اليم الذاخر، و السحاب الماطر، الراقي في نفايس الفنون إلى أعلى المراقي مولانا محمد بن مهدي بن أبي‌ذر النراقي.
    4. علامه سيد محمدحسین طباطبايى:
      «نراقيان (ملا مهدى و پسرش ملا احمد) از علماى بزرگ اسلام و ناشناخته‌اند.» (انيس الموحدين، مقدمه از استاد حسن‌زاده آملى ص 14)
    5. آیت‌الله حسن‌زاده آملى:
      بى شك آن جناب در تبحر و تمهر به جميع علوم و فنون عقلى و نقلى، حتى در ادبيات و رياضيات عاليه در عداد طراز اول از اكابر علماى اسلام و در اتصاف به فضايل اخلاقى و ملكات ملكوتى از نوادر روزگار است. حضرتش صاحب تصانيف فائقه و تأليفات لائقه در علوم گوناگون است. (انيس الموحدين، مقدمه از استاد حسن‌زاده آملى ص 14)


    وابسته‌ها

    شرح الالهیات من کتاب الشفاء

    أنيس التجار

    أنیس الموحدین

    تحفه رضویه

    توضیح الأشکال: شرح بر تحریر اصول اقلیدس

    جامع الافکار و ناقد الانظار

    شهاب ثاقب (در اثبات امامت)

    معتمد الشیعه فی احکام الشریعه

    لوامع الاحکام فی فقه شریعه الاسلام

    اللمعات العرشیة

    جامعة الأصول

    علم اخلاق اسلامی

    جامع السعادات

    أنیس المجتهدین في علم الأصول

    تجرید الأصول

    قره العیون

    ترجمه اللمعة الإلهية في الحكمة المتعالية و الكلمات الوجيزة

    ترجمه متن کامل جامع السعادات

    تحریر جامع السعادات

    جامع السعادات (2 جلدي)

    شرح الألهیات من کتاب الشفاء

    اللمعة الإلهية في الحكمة المتعالية و الكلمات الوجيزة

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=نراقی،_مهدی_بن_ابی‌ذر&oldid=761385»