۱۷٬۰۳۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '| کد مؤلف = AUTHORCODE' به '| کد مؤلف =AUTHORCODE'
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = ابن اسلت | تصویر = NUR00000.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = ابن اسلت، ابوقیس انصاری خطمى | نام‌های دیگر = حرب(بى‌نقطه)، صَرمه، عبدالله، حارث و عُبیدالله | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = | ولادت = | م...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - '| کد مؤلف = AUTHORCODE' به '| کد مؤلف =AUTHORCODE') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
| اساتید = | | اساتید = | ||
| مشایخ | | مشایخ = | ||
| معاصرین = | | معاصرین = | ||
| شاگردان = | | شاگردان = | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE.....AUTHORCODE | | کد مؤلف =AUTHORCODE.....AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
'''ابن اسلت، ابوقیس انصاری خطمى''' ( | '''ابن اسلت، ابوقیس انصاری خطمى''' (متوفای 1ق/622م؟)، شاعر جاهلى و رئیس شاخه‌ای از قبیله اَوْس، زندگى او مانند زندگى بیشتر شاعران جاهلى به افسانه آمیخته است و چنان است که در بسیاری از روایات مربوط به او مى‌توان تردید کرد. نام او را در منابع کهن صیفى آورده‌اند، اما در منابع متأخر، نام‌های دیگری نیز به او داده‌اند: حرب(بى‌نقطه)، صَرمه، عبدالله، حارث و عُبیدالله. با این‌همه ابوالفرج به‌صراحت مى‌گوید که جز ابن اسلت، نامى برای او نمى‌شناخته است. | ||
هنگامى که میان اوس و خزرج جنگ به‌پا شد، وی رهبری قبیله خود را به عهده گرفت. گویا در خلال همین جنگ‌ها بود که پسرش قیس را از دست داد. در برخى از منابع از پسر دیگر او به نام عُقبه یاد شده که در جنگ قادسیه به قتل رسید. ابن اثیر مى‌نویسد که برادرش حُصَین نیز کشته شد، اما حصین، برادرزاده ابن اسلت بود و به قول ابن حزم در فتوحات اسلام شهید شد. اساساً اطلاعات ما درباره فرزندان و برادران او سخت متناقض است. کشمکش‌های اوس و خزرج، کلاً به سود ابن اسلت تمام نشد، و شاید به همین سبب بود که او در مکه مسکن گزید و بى‌گمان در آنجا با قریشیان راه مسالمت و دوستى پیش گرفت. حتى بسیاری از مورخان از ابن هشام تا ذهبى، اشاره مى‌کنند که او قریشیان را دوست مى‌داشت و به دامادی آنان درآمده بود و بدین‌سان چندین سال در مکه زیست. در مقابل، جاحظ او را «مردی یمانى از اهل یثرب» مى‌داند که «نه مکى بود، نه تهامى، نه قریشى و نه حلیف(هم پیمان) قریش». | هنگامى که میان اوس و خزرج جنگ به‌پا شد، وی رهبری قبیله خود را به عهده گرفت. گویا در خلال همین جنگ‌ها بود که پسرش قیس را از دست داد. در برخى از منابع از پسر دیگر او به نام عُقبه یاد شده که در جنگ قادسیه به قتل رسید. ابن اثیر مى‌نویسد که برادرش حُصَین نیز کشته شد، اما حصین، برادرزاده ابن اسلت بود و به قول ابن حزم در فتوحات اسلام شهید شد. اساساً اطلاعات ما درباره فرزندان و برادران او سخت متناقض است. کشمکش‌های اوس و خزرج، کلاً به سود ابن اسلت تمام نشد، و شاید به همین سبب بود که او در مکه مسکن گزید و بى‌گمان در آنجا با قریشیان راه مسالمت و دوستى پیش گرفت. حتى بسیاری از مورخان از ابن هشام تا ذهبى، اشاره مى‌کنند که او قریشیان را دوست مى‌داشت و به دامادی آنان درآمده بود و بدین‌سان چندین سال در مکه زیست. در مقابل، جاحظ او را «مردی یمانى از اهل یثرب» مى‌داند که «نه مکى بود، نه تهامى، نه قریشى و نه حلیف(هم پیمان) قریش». | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
در اشعار منسوب به شخصیتى که احوالش در چنین هاله‌ای از ابهام فرو رفته، بى‌گمان قطعات و ابیات جعلى نیز هست و همان طور که بلاشر اشاره مى‌کند، در اکثر اشعار منسوب به او، آثار جعل، آشکار است. گاه خواسته‌اند یکتاپرستى او را بارزتر سازند، و گاه در پى آن بوده‌اند که اشاراتى به داستان‌های قرآن کریم در آنها بنهند. از مجموع آثار او شعر فراوانى به جای نمانده و تا آنجا که معلوم شده، از 94 بیت تجاوز نمى‌کند. کسى نیز تاکنون به این امر که اشعار او را در دیوانى جمع‌آوری کرده باشند، اشاره نکرده است. در عصر حاضر هم کسى به گردآوری آنها نپرداخته است. علاوه بر این، چنان‌که از سیاهه زیر استنباط مى‌شود، به مرور زمان بر اشعار منسوب به او افزوده‌اند. لذا مى‌توان پنداشت که راویان آغاز اسلام هم، چیز عمده‌ای از آثار او را در اختیار نداشته‌اند؛ با این‌همه، باید یادآوری کرد که ابوزید قرشى و مُفضّل ضبّى هر کدام، یک قصیده از او را در جُنگ‌های خود نقل کرده‌اند که تا حدی مى‌تواند بر اهمیت آن اشعار دلالت داشته باشد. | در اشعار منسوب به شخصیتى که احوالش در چنین هاله‌ای از ابهام فرو رفته، بى‌گمان قطعات و ابیات جعلى نیز هست و همان طور که بلاشر اشاره مى‌کند، در اکثر اشعار منسوب به او، آثار جعل، آشکار است. گاه خواسته‌اند یکتاپرستى او را بارزتر سازند، و گاه در پى آن بوده‌اند که اشاراتى به داستان‌های قرآن کریم در آنها بنهند. از مجموع آثار او شعر فراوانى به جای نمانده و تا آنجا که معلوم شده، از 94 بیت تجاوز نمى‌کند. کسى نیز تاکنون به این امر که اشعار او را در دیوانى جمع‌آوری کرده باشند، اشاره نکرده است. در عصر حاضر هم کسى به گردآوری آنها نپرداخته است. علاوه بر این، چنان‌که از سیاهه زیر استنباط مى‌شود، به مرور زمان بر اشعار منسوب به او افزوده‌اند. لذا مى‌توان پنداشت که راویان آغاز اسلام هم، چیز عمده‌ای از آثار او را در اختیار نداشته‌اند؛ با این‌همه، باید یادآوری کرد که ابوزید قرشى و مُفضّل ضبّى هر کدام، یک قصیده از او را در جُنگ‌های خود نقل کرده‌اند که تا حدی مى‌تواند بر اهمیت آن اشعار دلالت داشته باشد. | ||
منابع آثار او بدین قرار است (منابع متأخر را در صورتى که اضافه‌ای نداشته باشند، ذکر نکرده‌ایم): | منابع آثار او بدین قرار است (منابع متأخر را در صورتى که اضافه‌ای نداشته باشند، ذکر نکرده‌ایم): | ||
قصیده با قافیه ا ع‌ِ: | قصیده با قافیه ا ع‌ِ: | ||
24 بیت در مفضّل ضبّى. شمار ابیات در منابع دیگر: اصمعى: یک بیت؛ ابوزید: 21 بیت؛ ابن سلام: دو بیت؛ جاحظ: 2 بیت؛ بحتری: دو بیت؛ ابوالفرج: 6 بیت؛ قالى: یک بیت؛ بکری: دو بیت. | 24 بیت در مفضّل ضبّى. شمار ابیات در منابع دیگر: اصمعى: یک بیت؛ ابوزید: 21 بیت؛ ابن سلام: دو بیت؛ جاحظ: 2 بیت؛ بحتری: دو بیت؛ ابوالفرج: 6 بیت؛ قالى: یک بیت؛ بکری: دو بیت. | ||
قطعه با قافیه م‌ْ: | قطعه با قافیه م‌ْ: | ||
6 بیت در ابن اسحاق. شمار ابیات در منابع دیگر: جاحظ: 4 بیت؛ ابن کثیر: 6 بیت. این قطعه به اُمیه بن ابى الصّلت نیز منسوب است. | 6 بیت در ابن اسحاق. شمار ابیات در منابع دیگر: جاحظ: 4 بیت؛ ابن کثیر: 6 بیت. این قطعه به اُمیه بن ابى الصّلت نیز منسوب است. | ||
قصیده با قافیه ا ب‌ِ: | قصیده با قافیه ا ب‌ِ: | ||
35 بیت در ابن کثیر. شمار ابیات در منابع دیگر: ابن اسحاق: 5 بیت؛ جاحظ: 4 بیت؛ ذهبى: 9 بیت؛ ابن بدران: 2 بیت. | 35 بیت در ابن کثیر. شمار ابیات در منابع دیگر: ابن اسحاق: 5 بیت؛ جاحظ: 4 بیت؛ ذهبى: 9 بیت؛ ابن بدران: 2 بیت. | ||
قطعه با قافیه ل‌ِ: | قطعه با قافیه ل‌ِ: | ||
6 بیت در ابن کثیر. شمار ابیات در منابع دیگر: ابن سعد: 4 بیت. | 6 بیت در ابن کثیر. شمار ابیات در منابع دیگر: ابن سعد: 4 بیت. | ||
قطعه با قافیه ارِ: | قطعه با قافیه ارِ: | ||
6 بیت در ابوالفرج. | |||
قطعه با قافیه رَه‌ِ: | قطعه با قافیه رَه‌ِ: | ||
5 بیت در ابن اثیر. | 5 بیت در ابن اثیر. | ||
3 بیت با قافیه ب در ابوالفرج؛ | 3 بیت با قافیه ب در ابوالفرج؛ | ||
دو بیت با قافیه ن در جاحظ؛ | دو بیت با قافیه ن در جاحظ؛ | ||
یک بیت با قافیه ت در ابوالفرج؛ | یک بیت با قافیه ت در ابوالفرج؛ | ||
4 بیت با قافیه رُ در ابوالفرج؛ | 4 بیت با قافیه رُ در ابوالفرج؛ | ||
یک بیت با قافیه را در ابن ابى‌عون؛ | یک بیت با قافیه را در ابن ابى‌عون؛ | ||
یک بیت با قافیه رِ در ابوالفرج. <ref>آذرنوش، آذرتاش، ج3، ص13-15 </ref> | |||
یک بیت با قافیه رِ در ابوالفرج.<ref>ر.ک: آذرنوش، آذرتاش، ج3، ص13-15 </ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||