ایدئولوژی، داو قدرت (روشن‌فکران و سیاست در ایران): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ش های ' به 'ش‌های '
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ش های ' به 'ش‌های ')
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۸: خط ۸:
|زبان  
|زبان  
| زبان =
| زبان =
| کد کنگره =
| کد کنگره =HM ۷۲۸/ق۴الف۹‏
| موضوع =
| موضوع = ایران‌ - دیدگا‌ه‌ ها‌ی سیا‌سی‌ و اجتما‌عی‌ روشنفکران‌,ایران‌ -- قرن‌ ۱۴ -- مصا‌حبه‌ ها‌ روشنفکران‌
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر =انتشارات امید صبا  
| ناشر =انتشارات امید صبا  
خط ۳۶: خط ۳۶:


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
روشن فکران، به عنوان کسانی که درگیر فعالیت فکری اند، خود را وقف پروراندن اندیشه های اصیل می کنند، در کار خلاق عقلانی اند، وقت بسیاری صرف پژوهش و اندیشیدن به ایده های پیچیده می کنند، این امکان را یافته اند تا همراه با توسعه روندهای فنی و فرهنگی جامعه مدرن، به لایه یا قشر اجتماعی متنفذی در اغلب کشورها تبدیل شوند. از نقطه عزیمت عصر مدرن تا زمانه ما، آن ها، چه در جریان زندگی روزمره و چه در حیطه صرف اندیشیدن و نوشتن، بنا را بر این گذاشته اند که هرجا که باشند و در سخت ترین موقعیت ها از ارزش های انسانی و حقوق ستم دیدگان دفاع کنند و علیه استثمارگران بستیزند. روشن فکر، بنا به فهمی که هم خود دارد و هم دیگران از او دارند، در قبال موضوعات و معضلاتی که دامنگیر جامعه خودی و محیط پیرامون است احساس مسئولیت می کند و با نظریه و کنش خود درگیر این امور می شود. برخی از این افراد در تعبیر واژه روسی «اینتلی گنسیا»، همواره خود را نسبت به سرنوشت و آینده کشور خویش مسئول می دانند و در همین حال تعداد دیگری از آن ها، با لحاظ معنای ذات باورانه، بر آن اند روشن فکر را کسی معرفی کنند که رویکرد انتقادی دارد و با حفظ فاصله ای نقادانه از جامعه در خدمت ساختن فرهنگ است. در هردو حالت پرسش اساسی این است که جماعت روشن فکر در تجربه عینی و ملاک های اندیشیدن و اصولا در عرصه عمل تا چه حد توانسته پایبند اصول اخلاقی و رسالت راستین باشد؟ از سوی دیگر و به استناد تجربه های هولناک قرن بیستم، می توان این فرضیه را اثبات کرد که بسیاری از کسانی که جامه روشن گری بر تن کرده اند، به جای دفاع از اصول و ارزش هایی چون عدالت، آزادی و کرامت انسانی، متأسفانه به سود و منافع کته نظرانه دل بسته شده اند. چه بسا این وابستگی های فرقه ای، ناسیونالیسم قبیله ای و دیگر علایق کوته نظرانه سبب شده به آرمان های اصلی کار فکری خیانت کنند. این کتاب که با هدف نقد و آسیب شناسی جریان های روشن فکری در جهان و ایران به نگارش درآمده، در تلاش است تا در ذیل تعریف این طبقه و بررسی چرایی و پیامدهای حضور ایشان در سپهر سیاست، از واقعیتی سخن بگوید که «[[ادوارد شیلز]]»-روشنفکر دینی- آن را گرفتار آمدن در تعارض میان نقش اجتماعی - سیاسی و تعهد به والاترین ارزش ها و مقدسات می نامند.
روشن فکران، به عنوان کسانی که درگیر فعالیت فکری اند، خود را وقف پروراندن اندیشه‌های اصیل می کنند، در کار خلاق عقلانی اند، وقت بسیاری صرف پژوهش و اندیشیدن به ایده‌های پیچیده می کنند، این امکان را یافته اند تا همراه با توسعه روندهای فنی و فرهنگی جامعه مدرن، به لایه یا قشر اجتماعی متنفذی در اغلب کشورها تبدیل شوند. از نقطه عزیمت عصر مدرن تا زمانه ما، آن ها، چه در جریان زندگی روزمره و چه در حیطه صرف اندیشیدن و نوشتن، بنا را بر این گذاشته اند که هرجا که باشند و در سخت ترین موقعیت ها از ارزش‌های انسانی و حقوق ستم دیدگان دفاع کنند و علیه استثمارگران بستیزند. روشن فکر، بنا به فهمی که هم خود دارد و هم دیگران از او دارند، در قبال موضوعات و معضلاتی که دامنگیر جامعه خودی و محیط پیرامون است احساس مسئولیت می کند و با نظریه و کنش خود درگیر این امور می شود. برخی از این افراد در تعبیر واژه روسی «اینتلی گنسیا»، همواره خود را نسبت به سرنوشت و آینده کشور خویش مسئول می دانند و در همین حال تعداد دیگری از آن ها، با لحاظ معنای ذات باورانه، بر آن اند روشن فکر را کسی معرفی کنند که رویکرد انتقادی دارد و با حفظ فاصله‌ای نقادانه از جامعه در خدمت ساختن فرهنگ است. در هردو حالت پرسش اساسی این است که جماعت روشن فکر در تجربه عینی و ملاک های اندیشیدن و اصولا در عرصه عمل تا چه حد توانسته پایبند اصول اخلاقی و رسالت راستین باشد؟ از سوی دیگر و به استناد تجربه‌های هولناک قرن بیستم، می توان این فرضیه را اثبات کرد که بسیاری از کسانی که جامه روشن گری بر تن کرده اند، به جای دفاع از اصول و ارزش هایی چون عدالت، آزادی و کرامت انسانی، متأسفانه به سود و منافع کته نظرانه دل بسته شده اند. چه بسا این وابستگی های فرقه ای، ناسیونالیسم قبیله‌ای و دیگر علایق کوته نظرانه سبب شده به آرمان های اصلی کار فکری خیانت کنند. این کتاب که با هدف نقد و آسیب شناسی جریان های روشن فکری در جهان و ایران به نگارش درآمده، در تلاش است تا در ذیل تعریف این طبقه و بررسی چرایی و پیامدهای حضور ایشان در سپهر سیاست، از واقعیتی سخن بگوید که «[[ادوارد شیلز]]»-روشنفکر دینی- آن را گرفتار آمدن در تعارض میان نقش اجتماعی - سیاسی و تعهد به والاترین ارزش ها و مقدسات می نامند.


اثر حاضر در سه بخش فراهم شده است. در بخش نخست پاره ای مسائل و مباحث نظری در زمینه روشن فکری با لحاظ تجربه دیگر کشورها طرح شده است و در بخش دوم تجربه برخی جریان های روشن فکری سده اخیر ایران به خوانندگان عرضه شده است. در بخش سوم، یعنی گفت و گوها تلاش شده تا در جریان بحثی صریح و جدی، موضوع روشن فکری در جهان و ایران، با تعدادی از چهره های ایرانی مهم عرصه ی فکر و نظر، مورد بررسی قرار گیرد. در این گفت و گوها، هم به تجربه ی آن افراد و دغدغه هایی که ایشان در آثار خود به آن ها توجه کرده اند پرداخته، هم به برخی پرسش های مهم توجه شده است.<ref> [https://www.historylib.com/books/2216 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>
اثر حاضر در سه بخش فراهم شده است. در بخش نخست پاره‌ای مسائل و مباحث نظری در زمینه روشن فکری با لحاظ تجربه دیگر کشورها طرح شده است و در بخش دوم تجربه برخی جریان های روشن فکری سده اخیر ایران به خوانندگان عرضه شده است. در بخش سوم، یعنی گفت و گوها تلاش شده تا در جریان بحثی صریح و جدی، موضوع روشن فکری در جهان و ایران، با تعدادی از چهره‌های ایرانی مهم عرصه‌ی فکر و نظر، مورد بررسی قرار گیرد. در این گفت و گوها، هم به تجربه‌ی آن افراد و دغدغه هایی که ایشان در آثار خود به آن ها توجه کرده اند پرداخته، هم به برخی پرسش‌های مهم توجه شده است.<ref> [https://www.historylib.com/books/2216 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>


==پانويس ==
==پانويس ==
خط ۵۱: خط ۵۱:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:علوم اجتماعی]]
[[رده:جامعه شناسی (عمومی)]]
[[رده:مقالات(اردیبهشت) باقی زاده]]  
[[رده:مقالات(اردیبهشت) باقی زاده]]  
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 اردیبهشت 1403]]