هیميان الزاد إلی دار المعاد: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۴: خط ۲۴:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''هيميان الزاد إلی دار المعاد'''، اثر محمد بن یوسف اطفیش (1236-1332ق)، تفسیر قرآن کریم، نوشته یکی از علمای مورد اعتماد و بنام قرن چهارم مذهب اباضیه است.
    '''هيميان الزاد إلی دار المعاد'''، اثر [[اطفیش، محمد بن یوسف|محمد بن یوسف اطفیش]] (1237-1332ق)، تفسیر قرآن کریم، نوشته یکی از علمای مورد اعتماد و بنام قرن چهارم مذهب اباضیه است.


    اطفیش از نویسندگانی است که از آغاز جوانی به تألیف روی آورده و تفسیر هیمیان او، محصول این دوره و شاید از نخستین آثار وی است که با گستردگی و شمول در ابعاد مختلف ادبی، بیانی، کلامی و فقهی، به نگارش درآورده است. وی در اواخر زندگی، این تفسیر را مختصر کرده و برخی از مباحث پیشین آن را پالایش نموده است. حتی بنا بر نقل احمد بن حمد خلیلی، از علمای معاصر اباضیه و مفتی کشور عمان در تفسیر «جواهر التفسير»، اطفیش آرزوی جمع‌آوری این تفسیر را می‌کرده است<ref>ر.ک: ایازی، سید محمدعلی، ص295-296</ref>.
    [[اطفیش، محمد بن یوسف|اطفیش]] از نویسندگانی است که از آغاز جوانی به تألیف روی آورده و تفسیر هیمیان او، محصول این دوره و شاید از نخستین آثار وی است که با گستردگی و شمول در ابعاد مختلف ادبی، بیانی، کلامی و فقهی، به نگارش درآورده است. وی در اواخر زندگی، این تفسیر را مختصر کرده و برخی از مباحث پیشین آن را پالایش نموده است. حتی بنا بر نقل [[احمد بن حمد خلیلی]]، از علمای معاصر اباضیه و مفتی کشور عمان در تفسیر «جواهر التفسير»، [[اطفیش، محمد بن یوسف|اطفیش]] آرزوی جمع‌آوری این تفسیر را می‌کرده است<ref>ر.ک: ایازی، سید محمدعلی، ص295-296</ref>.


    این تفسیر، طبق روال دیگر تفاسیر، با ذکر نام سوره، فضیلت سوره و قرائت‌های آن آغاز گردیده است. آنگاه با گزینش جمله‌ای از آیه، به تجزیه و ترکیب و بیان نکات ادبی و سپس توضیحات لغوی و قرائت، پرداخته شده است. مفسر به مسائل فقهی، توجه ویژه‌ای نشان داده و در سراسر تفسیر، در ذیل آیات الاحکام، به‌تفصیل، آراء و نظریه‌های فقهی مفسران را ذکر کرده است. در برخی مباحث فقهی، با فقه شیعه مطابقت دارد؛ گرچه در مجموع، به روال فقه حنفیه است<ref>ر.ک: همان، ص296</ref>.
    این تفسیر، طبق روال دیگر تفاسیر، با ذکر نام سوره، فضیلت سوره و قرائت‌های آن آغاز گردیده است. آنگاه با گزینش جمله‌ای از آیه، به تجزیه و ترکیب و بیان نکات ادبی و سپس توضیحات لغوی و قرائت، پرداخته شده است. مفسر به مسائل فقهی، توجه ویژه‌ای نشان داده و در سراسر تفسیر، در ذیل آیات الاحکام، به‌تفصیل، آراء و نظریه‌های فقهی مفسران را ذکر کرده است. در برخی مباحث فقهی، با فقه شیعه مطابقت دارد؛ گرچه در مجموع، به روال فقه حنفیه است<ref>ر.ک: همان، ص296</ref>.


    منابع این تفسیر در ادب، لغت، تاریخ، قرائت و تفسیر، بسیار است. از منابع مهم تفسیری این اثر، کشاف زمخشری، أنوار التنزيل بیضاوی و تفسیر هود بن محکم هواری است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    منابع این تفسیر در ادب، لغت، تاریخ، قرائت و تفسیر، بسیار است. از منابع مهم تفسیری این اثر، [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|کشاف زمخشری]]، [[أنوار التنزيل و أسرار التأويل (تفسير البيضاوي)|أنوار التنزيل بیضاوی]] و تفسیر [[هود بن محکم هواری]] است<ref>ر.ک: همان</ref>.


    اطفیش از کسانی است که به خواص آیات بسیار معتقد است و در این تفسیر، به‌مناسبت‌های مختلف، این خواص را یادآور می‌شود. گاه خواص بسیار عجیب و غریب را با تفصیل می‌آورد، بدون آنکه معلوم شود مدرک این خواص چیست. همچنین به مسائل طب، خواص اشیا و گیاهان نیز اهتمام ویژه‌ای دارد و هرجا که در قرآن، نام گیاه یا میوه و خوراکی برده شده، به‌تفصیل به اهمیت و عظمت و آثار و خواص آن، پرداخته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    [[اطفیش، محمد بن یوسف|اطفیش]] از کسانی است که به خواص آیات بسیار معتقد است و در این تفسیر، به‌مناسبت‌های مختلف، این خواص را یادآور می‌شود. گاه خواص بسیار عجیب و غریب را با تفصیل می‌آورد، بدون آنکه معلوم شود مدرک این خواص چیست. همچنین به مسائل طب، خواص اشیا و گیاهان نیز اهتمام ویژه‌ای دارد و هرجا که در قرآن، نام گیاه یا میوه و خوراکی برده شده، به‌تفصیل به اهمیت و عظمت و آثار و خواص آن، پرداخته است<ref>ر.ک: همان</ref>.


    اطفیش مانند سایر علمای اباضیه، با بنی‌امیه و به‌ویژه معاویه، سر سازگاری ندارد و به اندک مناسبتی، این ناسازگاری را با موضع‌گیری سیاسی و اعتقادی، نشان داده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    [[اطفیش، محمد بن یوسف|اطفیش]] مانند سایر علمای اباضیه، با بنی‌امیه و به‌ویژه معاویه، سر سازگاری ندارد و به اندک مناسبتی، این ناسازگاری را با موضع‌گیری سیاسی و اعتقادی، نشان داده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


    ==پانویس==
    ==پانویس==

    نسخهٔ ‏۱۸ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۶

    هیميان الزاد إلی دار المعاد
    هیميان الزاد إلی دار المعاد
    پدیدآوراناطفیش، محمد بن یوسف (نويسنده)
    ناشرسلطنة عمان. وزارة التراث القومي و الثقافة
    مکان نشرعمان
    سال نشر1403ق - 1406ق - 1408ق - 1409ق - 1411ق - 1412ق - 1413ق - 1415ق - 1983م - 1986م - 1988م - 1989م - 1991م - 1993م - 1994م
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد14
    کد کنگره
    م6ه9 98 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    هيميان الزاد إلی دار المعاد، اثر محمد بن یوسف اطفیش (1237-1332ق)، تفسیر قرآن کریم، نوشته یکی از علمای مورد اعتماد و بنام قرن چهارم مذهب اباضیه است.

    اطفیش از نویسندگانی است که از آغاز جوانی به تألیف روی آورده و تفسیر هیمیان او، محصول این دوره و شاید از نخستین آثار وی است که با گستردگی و شمول در ابعاد مختلف ادبی، بیانی، کلامی و فقهی، به نگارش درآورده است. وی در اواخر زندگی، این تفسیر را مختصر کرده و برخی از مباحث پیشین آن را پالایش نموده است. حتی بنا بر نقل احمد بن حمد خلیلی، از علمای معاصر اباضیه و مفتی کشور عمان در تفسیر «جواهر التفسير»، اطفیش آرزوی جمع‌آوری این تفسیر را می‌کرده است[۱].

    این تفسیر، طبق روال دیگر تفاسیر، با ذکر نام سوره، فضیلت سوره و قرائت‌های آن آغاز گردیده است. آنگاه با گزینش جمله‌ای از آیه، به تجزیه و ترکیب و بیان نکات ادبی و سپس توضیحات لغوی و قرائت، پرداخته شده است. مفسر به مسائل فقهی، توجه ویژه‌ای نشان داده و در سراسر تفسیر، در ذیل آیات الاحکام، به‌تفصیل، آراء و نظریه‌های فقهی مفسران را ذکر کرده است. در برخی مباحث فقهی، با فقه شیعه مطابقت دارد؛ گرچه در مجموع، به روال فقه حنفیه است[۲].

    منابع این تفسیر در ادب، لغت، تاریخ، قرائت و تفسیر، بسیار است. از منابع مهم تفسیری این اثر، کشاف زمخشری، أنوار التنزيل بیضاوی و تفسیر هود بن محکم هواری است[۳].

    اطفیش از کسانی است که به خواص آیات بسیار معتقد است و در این تفسیر، به‌مناسبت‌های مختلف، این خواص را یادآور می‌شود. گاه خواص بسیار عجیب و غریب را با تفصیل می‌آورد، بدون آنکه معلوم شود مدرک این خواص چیست. همچنین به مسائل طب، خواص اشیا و گیاهان نیز اهتمام ویژه‌ای دارد و هرجا که در قرآن، نام گیاه یا میوه و خوراکی برده شده، به‌تفصیل به اهمیت و عظمت و آثار و خواص آن، پرداخته است[۴].

    اطفیش مانند سایر علمای اباضیه، با بنی‌امیه و به‌ویژه معاویه، سر سازگاری ندارد و به اندک مناسبتی، این ناسازگاری را با موضع‌گیری سیاسی و اعتقادی، نشان داده است[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: ایازی، سید محمدعلی، ص295-296
    2. ر.ک: همان، ص296
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: همان
    5. ر.ک: همان

    منابع مقاله

    ایازی، سید محمدعلی، «شناخت‌نامه تفاسیر؛ نگاهی اجمالی به 130 تفسیر برجسته از مفسران شیعه و اهل سنت»، رشت، کتاب مبین 1378.


    وابسته‌ها