۸۴٬۳۳۱
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن ماسويه' به 'ابن ماسويه ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR12617J1.jpg | |||
| عنوان =ثلاث رسائل في الطب العربي الإسلامي (الرازی - ماسویه - ابن سینا) | |||
| | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | |||
[[محمد، محمود حاج قاسم]] (محقق) | |||
| | |||
| | |||
[[ابن ماسویه، یوحنا بن ماسویه]] ( | [[ابن ماسویه، یوحنا بن ماسویه]] (نویسنده) | ||
[[رازی، محمد بن زکریا]] ( | [[رازی، محمد بن زکریا]] (نویسنده) | ||
[[ابن عزرون، هارون بن اسحاق]] ( | [[ابن عزرون، هارون بن اسحاق]] (نویسنده) | ||
[[ | [[ابن سینا، حسین بن عبدالله]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =R 128/3 /ث8* | ||
| موضوع = | |||
پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
جوادی آملی، عبدالله، 1312 - - پیامها و سخنرانیها | جوادی آملی، عبدالله، 1312 - - پیامها و سخنرانیها | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | بيت الحکمه | ||
| مکان نشر =بغداد - عراق | |||
| سال نشر = 1421 ق یا 2001 م | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12617AUTOMATIONCODE | |||
== | | چاپ =1 | ||
''' ثلاث رسائل | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12617 | |||
| کتابخوان همراه نور =12617 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر| ثلاث رسائل (ابهام زدایی)}} | |||
'''ثلاث رسائل في الطب العربي الإسلامي''' حاوى سه رسالهى «تدبير الصبيان» اثر [[رازی، محمد بن زکریا|محمد بن زكرياى رازى]] و «فى الجنين و كونه فى الرحم» اثر [[ابن ماسویه، یوحنا بن ماسویه|يحيى بن ماسويه]] و «ارجوزه فى الحميات» اثر [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] يا ابن عزرون است كه با تحقيق دكتر محمود الحاج قاسم منتشر شده است. | |||
== ساختار== | == ساختار== | ||
كتاب حاوى سه مقدمه كه ابتداى سه رساله ذكر شده و زندگانى مؤلف ين مىباشد، و همچنين سه رساله كه رساله اول تدبير الصبيان در 24 باب در موضوع بهداشت و بيمارىهاى اطفال، رساله دوم فى الجنين و كونه فى الرحم، رسالهاى هرچند مختصر درباره جنين و پيدايش او در رحم مىباشد كه ساختار مشخصى ندارد. رسالهى سوم كه بالغ بر دويست و ده بيت است درباره حميات (تبها) و اصناف آنان است. | كتاب حاوى سه مقدمه كه ابتداى سه رساله ذكر شده و زندگانى مؤلف ين مىباشد، و همچنين سه رساله كه رساله اول تدبير الصبيان در 24 باب در موضوع بهداشت و بيمارىهاى اطفال، رساله دوم فى الجنين و كونه فى الرحم، رسالهاى هرچند مختصر درباره جنين و پيدايش او در رحم مىباشد كه ساختار مشخصى ندارد. رسالهى سوم كه بالغ بر دويست و ده بيت است درباره حميات (تبها) و اصناف آنان است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
همچنان كه اشاره شد كتاب از سه رساله تشكيل يافته است كه به اختصار محتواى هر رساله بررسى مىگردد: | همچنان كه اشاره شد كتاب از سه رساله تشكيل يافته است كه به اختصار محتواى هر رساله بررسى مىگردد: | ||
خط ۶۹: | خط ۵۲: | ||
رساله با توجه به ترجمه داراى 24 باب است كه مؤلف در هر باب، بيمارىاى از بيمارىهاى شايع كودكان را تشريح مىكند و اسباب و علل و در ادامه، معالجه آن را بيان مىكند. | رساله با توجه به ترجمه داراى 24 باب است كه مؤلف در هر باب، بيمارىاى از بيمارىهاى شايع كودكان را تشريح مىكند و اسباب و علل و در ادامه، معالجه آن را بيان مىكند. | ||
اين رساله گزارش و بيان تجربيات | اين رساله گزارش و بيان تجربيات پزشکى است كه بيشتر عمر علمى او صرف معالجه بيماران شده و از اين جهت آنچه نگاشته و تجربياتى كه نقل كرده همه قابل استفاده است. | ||
در ادامه رساله، مراجع و مصادرى را كه محقق از آن استفاده كرده، به دو بخش عربى و غير عربى تقسيم كرده و متذكر شده، سپس فهرست محتويات را به عنوان پايان بخش اين رساله بيان كرده است. | در ادامه رساله، مراجع و مصادرى را كه محقق از آن استفاده كرده، به دو بخش عربى و غير عربى تقسيم كرده و متذكر شده، سپس فهرست محتويات را به عنوان پايان بخش اين رساله بيان كرده است. | ||
خط ۷۵: | خط ۵۸: | ||
2-فى الجنين و كونه فى الرحم | 2-فى الجنين و كونه فى الرحم | ||
محقق در ابتداى اين رساله، تاريخچهاى كوتاه در مورد كسانى كه در مورد جنين قلم فرسايى كردهاند را ذكر كرده و در آن به [[ابن ماسویه، یوحنا بن ماسویه|ابن ماسويه]] | محقق در ابتداى اين رساله، تاريخچهاى كوتاه در مورد كسانى كه در مورد جنين قلم فرسايى كردهاند را ذكر كرده و در آن به [[ابن ماسویه، یوحنا بن ماسویه|ابن ماسويه]] اشاره كرده كه اولين پزشکى است كه درقلمرو اسلامى به اين موضوع توجه داشته كه در رسالهاى - هرچند مختصر - به جنين و پيدايش او در رحم پرداخته است و اين نگاشته اولين تأليف مستقل به زبان عربى است. سپس به زندگى مؤلف و آثار آن پرداخته است. | ||
وى براى استفاده از تحقيق اين رساله از نسخه موجود در كتابخانهى متحف العراقى به شماره 13212 استفاده كرده و با ذكر شيوه تصحيح رساله به جايگاه و اهميت آن پرداخته است. | وى براى استفاده از تحقيق اين رساله از نسخه موجود در كتابخانهى متحف العراقى به شماره 13212 استفاده كرده و با ذكر شيوه تصحيح رساله به جايگاه و اهميت آن پرداخته است. | ||
خط ۹۵: | خط ۷۸: | ||
ارجوزة فى الحميات (تبها) يگانه اثرى است كه از ابن عزرون به دست ما رسيده است اين ارجوزه كه بالغ بر دويست و ده بيت است درباره حميات (تبها) و اصناف آنان است. | ارجوزة فى الحميات (تبها) يگانه اثرى است كه از ابن عزرون به دست ما رسيده است اين ارجوزه كه بالغ بر دويست و ده بيت است درباره حميات (تبها) و اصناف آنان است. | ||
اين بخش از كتاب با مقدمهاى از محقق شروع شده و بيان داشته كه اولين كسى كه از زبان شعر به قصد آموزش و تعليم استفاده كرده ابان بن عبدالحميد لاحقى مىباشد كه كتاب | اين بخش از كتاب با مقدمهاى از محقق شروع شده و بيان داشته كه اولين كسى كه از زبان شعر به قصد آموزش و تعليم استفاده كرده ابان بن عبدالحميد لاحقى مىباشد كه كتاب [[كليلة و دمنة]] را به نظم در آورده است، و در طب نيز [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] با زبان شعر طب را آموزش داده است. سپس ابن عزرون انواع تبها (حميات) را به نظم توصيف كرده است. | ||
در ادامه به نامهاى اين رساله و مؤلف آن گريزى داشته كه البته در بسيارى از منابع اين ارجوزه مستدرك ارجوزه طبى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] شمرده شده است. (فهرس المخطوطات المصورة، ج3، ص52). و اين مطلبى است كه مؤلف به آن تصريح نكرده است و در سر تا سر منظومه هم شاهدى | در ادامه به نامهاى اين رساله و مؤلف آن گريزى داشته كه البته در بسيارى از منابع اين ارجوزه مستدرك ارجوزه طبى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] شمرده شده است. (فهرس المخطوطات المصورة، ج3، ص52). و اين مطلبى است كه مؤلف به آن تصريح نكرده است و در سر تا سر منظومه هم شاهدى براین ادعا مشاهده نمىكنيم، بلكه به نظر مىرسد ازآنجا كه ارجوزه طبى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] خالى از مبحث حميات (تبها) بوده و اين ارجوزه هم تنها به مبحث حميات پرداخته، بعضى گمان كردهاند كه نيت ابن عزرون سرودن مستدركى بر ارجوزه طبى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] بوده است، كه البته درستى يا نادرستى اين گمان را نمىدانيم. | ||
محقق در ادامه به | محقق در ادامه به زندگینامه ابن عزرون پرداخته سپس تعدادى از نسخههاى خطى را بر شمرده است و اسم مؤلف آن را متذكر مىشود كه در بسيارى از آنها مؤلف آن مجهول مىباشد. | ||
متن اين رساله، منظومهاى دربيان مباحث تبها است، | متن اين رساله، منظومهاى دربيان مباحث تبها است، بنابراین داراى فصول و ابواب جداگانهاى نيست. مؤلف به هرمبحث به اندازه چند بيت مىپردازد و آنگاه به سراغ مبحث بعدى مىرود. | ||
در اين ارجوزه تنها بيان مباحث مربوط به حميات (تبها) بدون هيچ نقد استدلالى بيان شده است. همچنين نقل قولى از كسى در اين رساله به صورت مستقيم - مگر به ندرت - مشاهده نمىكنيم كه اين نيز از خصوصيات منظومههاى تعليمى است. | در اين ارجوزه تنها بيان مباحث مربوط به حميات (تبها) بدون هيچ نقد استدلالى بيان شده است. همچنين نقل قولى از كسى در اين رساله به صورت مستقيم - مگر به ندرت - مشاهده نمىكنيم كه اين نيز از خصوصيات منظومههاى تعليمى است. | ||
خط ۱۱۸: | خط ۱۰۱: | ||
3. شرح ابوالقاسم محمدبن يحيى لمتونى تاشغينى. (ارجوزة فى الحميات، ص89). | 3. شرح ابوالقاسم محمدبن يحيى لمتونى تاشغينى. (ارجوزة فى الحميات، ص89). | ||
== منابع== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:علوم پزشکی]] |