الحاوي في الطب (ترجمه کتاب چهارم در بیماری‌های شش): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (+ناو) |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =5 | | تعداد جلد =5 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =20032 | ||
| کتابخوان همراه نور =20032 | | کتابخوان همراه نور =20032 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
ح) جداسازى ذات‌الجنب از ذات‌الريه. | ح) جداسازى ذات‌الجنب از ذات‌الريه. | ||
{{آثار پزشکی}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:علوم پزشکی]] | [[رده:علوم پزشکی]] | ||
نسخهٔ ۱ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۴
| الحاوي في الطب (ترجمه کتاب چهارم در بیماری‌های شش) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رازی، محمد بن زکریا (نویسنده) ذاکر، محمد ابراهیم (پژوهش و برگردان) |
| ناشر | چوگان |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1389 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 گیاهان دارویی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 5 |
| کد کنگره | R 128/3 /ر2ح2 1389* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الحاوى في الطب (كتاب چهارم در بيمارى‌هاى شش)، ترجمه فارسی كتاب چهارم حاوى محمد بن زكرياى رازى است كه در سال 1376ق / 1957م، از روى يگانه دست‌نوشته كتابخانه اسكوريال مادريد به شماره 807 پژوهش شده است و با هميارى وزارت فرهنگ هند در چاپخانه مجلس دايرةالمعارف عثمانى در حيدرآباد دكن هند به چاپ رسيد و برگردان آن كه توسط دكتر محمدابراهیم ذاكر، پژوهشگر مركز تحقيقات طب سنتى و مفردات پزشکى صورت گرفته است، هم‌اكنون در برابر شماست.
ترجمه مزبور، بسيار شيوا و روان و به‌روز و در بيشتر موارد همراه با معادل‌يابى است. مترجم، در پاورقى‌ها واژه‌هاى دشوار را معنا كرده و درباره بسيارى از داروهایى كه در متن ذكر شده، توضيحاتى مفصل و سودمند داده است. همچنين گاهى اختلاف نسخ در مورد برخى از واژه‌ها و عبارات را يادآور شده است و نيز به معرفى برخى از اعلام موجود در كتاب پرداخته است.
كتاب، زير نظر استاد دكتر على‌اكبر ولايتى، پژوهش و ترجمه شده است. دكتر ولايتى، مقدمه‌اى بر اين كتاب نگاشته و در آن مفصلا از رازى و الحاوى سخن گفته است. دكتر محمدهادى مؤذن جامى، مشاور عالى شهردار تهران نيز در پيشگفتارى به معرفى پيشينه شهر رى پرداخته است.
فهرست محتويات، كوته‌نوشته‌ها و نمايه واژگان پارسى جايگزين برخى واژه‌ها، در آغاز كتاب و نمايه كسان، نمايه كتاب‌ها، نمايه جاها، نمايه بيمارى‌ها، نمايه داروهاى تكى، نمايه داروهاى تركيبى، نمايه جانوران، نمايه خوراكى‌ها، نمايه اندازه‌ها و پيمانه‌ها و نمايه كتاب‌هاى بررسى‌شده در پایان آن ذكر شده است.
مترجم، در ذيل عنوان «شناسنامه كتاب»، گزارشى كوتاه، ولى بسيار گويا و مفيد درباره شناسنامه كتاب الحاوى و شيوه نگارش و سرانجام آن در روزگار زيستى رازى و پخش آن در روزگاران پس از او، سپس برگردان آن به زبان‌هاى گوناگون و چاپ آن در سده‌هاى ميانى تا روزگاران ما داده است. وى همچنين ريز سرگفتارهاى همه اجزاى كتاب الحاوى را ذكر كرده است.
ريز سرگفتارهاى كتاب چهارم الحاوى بدين گونه مى‌باشد:
الف) سخن از آسم و تنگى نفس و هرگونه ناهنجارى در نفس كشيدن و نيز گزاره آنچه تنفس را آسان مى‌كند و آنچه خلطهاى سنگين چسبنده و چركابه‌ى شش را بند مى‌آورد؛
ب) خون‌برآمدن‌هاى از دهان و بالاآوردن و آب‌ريزش از بينى و هرگونه برآمدن خونابه از دهان؛
ج) برآمدن چركابه از شش و سينه و گزاره بيمارى سل و آماس گرم شش و هر دمل پديدآمده در شش و ناى و پيرامون سينه و چركين شدن آن و گردآمدن چركابه در سينه و هرگونه آماس و خون‌برآمدن از سينه و شش و اندام‌هاى تنفسى و بيمارى شش و به‌هم‌ريختن مزاج آن؛
د) جداسازى بيمارى ذات‌الريه از بيمارى ذات‌الجنب؛
ه) ذات‌الجنب و جداسازى آن از آماس جگر و آماس شش و پرده ديافراگم؛
و) انگيزه سرازير شدن چركابه از سينه به شش‌ها؛
ز) بهترين گاه خون‌گيرى از بيمار ذات‌الجنب؛
ح) جداسازى ذات‌الجنب از ذات‌الريه.