رسالة الطبيب البهبهاني: تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان‌های دیگر =رساله الطبيب البهبهاني في التوحيد و مراتبه - مراتب و مقامات اهل‌بيت (عليهم‌السلام) - المعاد في يوم القيامه

| پدیدآوران =  

   

[[دباب، صالح احمد]] (محقق)

| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏217‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏5‎‏ر‎‏5  

| موضوع =

| چاپ =2

| تعداد جلد =1

| کد پدیدآور =

| پس از =

}}

نگارنده، جانشین [[احسائی، احمد بن زین‌الدین|شیخ احمد احسایی]] بوده و از مدافعان مکتب و عقاید شیخیه محسوب می‌شود.

==ساختار==

==گزارش محتوا==

سؤال‎های مزبور را یکی از مریدان و دوستداران نویسنده، به نام میرزا محمدباقر طبیب بهبهانی مطرح کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.

# توحید ذات: آن است که برای خدا هیچ شریکی در ذاتش، قدیم بودنش و ازلیتش قرار داده نشود، وگرنه او اله نخواهد بود؛ زیرا لازمه شریک داشتن مغایرت است و مغایرت در ذات خداوند متعال محال و غیر ممکن است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19-18</ref>.

# توحید صفات: آن است که برای خدا هیچ شریکی در صفاتش قرار داده نشود. به این معنی که این صفات مختص خداوند است و خداوند در آنها شریکی ندارد؛ نه به اشتراک لفظی و نه معنوی؛ زیرا این صفات عین ذاتش هستند<ref>ر.ک: همان، ص22-21</ref>.

# توحید اخص الخواص: توجه به ذات حق تعالی است، با ترک مباحاتی که نه امری درباره آنها وارد شده و نه نهی‌ای، بلکه در شریعت، مباح شمرده شده‌اند و در واقع ترک امور حلالی است که در آنها حب نفس و لذت است (علاوه بر انجام واجبات و مستحبات و ترک محرمات و مکروهات)<ref>ر.ک: همان، ص38-37</ref>.

ایشان معصومان چهارده‌گانه را علل چهارگانه، یعنی علت فاعلی، علت مادی، علت صوری و علت غایی، برای پیدایش کائنات و پدیده‌های جهان هستی می‌خواند و به توضیح هریک از علل مزبور و تطبیق آن بر معصومین می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص82-64</ref>.

# مقام بیان: آن مقامی است که در واقع مقام سر توحید است و حقیقت تنزیه و مقامی غیبی است که ادراک آن برای بشر ممکن نیست. آن مقامی است که هیچ ملک مقرب و پیامبر مرسلی توانایی رسیدن به آن را ندارد. مقامی است که اگر کسی آنان را در این مقام بشناسد، به معرفت خداوند رسیده است و کسی که ایشان را نشناسد، خدا را نشناخته است.

# مقام معانی: آن مقامی است که معصومین(ع) در آن مقام معانی اسماء الهی هستند؛ به این معنی که معصومین(ع)، علم الهی هستند، حکمت الهی هستند و همین‎طور مابقی اسماء و صفات الهی در ایشان متجلی شده است.

# مقام امامت: معصومین(ع)، در این مقام، حجت خداوند بر جمیع خلق هستند و ولی خدا هستند بر اولین و آخرین بشر، ریسمان محکم الهی هستند، نور خدا هستند در زمین و آسمان و... در این مقام است که آن بزرگواران، مورد نافرمانی و آزار واقع می‌شوند و اگر بخواهند به‌راحتی می‌توانند مانع شوند، ولی آنان حکم خدا را مبنی بر عدم اجبار خلق به ایمان و تکلیف، امضا می‌نمایند<ref>ر.ک: همان، ص88-84</ref>.

علمای دین، اقامه برهان را بر این مدعا دشوار دانسته و در اثبات آن به ضروت و اجماع و اخبار معصومین(ع) اکتفا کرده‌اند، ولی نگارنده سعی کرده برای اثبات آن، به تعبیر خودش، از براهین قطعی عقلی بهره ‎جوید<ref>ر.ک: همان، ص115-97</ref>.

==وضعیت کتاب==

در انتهای کتاب فهرست مطالب و فهارس فنی ذکر شده است.

==پانویس==

   

==وابسته‌ها==

   

   

[[رده:احادیث اهل سنت]]