دیوان عراقی (نسخه جدید)

‏دیوان عراقی
پدیدآوران	عراقی، ابراهیم بن بزرگمهر (نويسنده)
ناشر	آدینه سبز
مکان نشر	ايران - تهران
سال نشر	مجلد1: 1393ش ,
شابک	‎978-600-6745-84-8
موضوع	شعر فارسي - قرن 7ق.
زبان	فارسي
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏

دیوان عراقی، اثر ابراهیم بن بزرگمهر عراقی (متوفی 688ق)، کتابی است منظوم از انتشارات آدینه سبز که در چاپ اول سال 1393ش به تعداد 1000 نسخه از آن چاپ شده است. چاپ‎ها و نسخه‎های متعددی از این دیوان به طبع رسیده است. نسخه حاضر، مقدمه‎ای سه‎صفحه‎ای دارد که در آن به‎صورت مختصر و مفید درباره شیخ فخرالدین ابراهیم بن بزرگمهر بن عبدالغفار همدانی معروف به فخرالدین عراقی و کمیجانی، و همچنین درباره سبک عراقی صحبت شده و نمونه‎هایی از سبک عراقی از عطار و حافظ و مولوی و سعدی و سنایی ارائه شده است. فهرست مطالب مختصری در ابتدای کتاب آورده شده که طبق آن ابتدا مقدمه کتاب آمده و سپس اشعار عراقی به ترتیب، غزلیات، قصائد، رباعیات، عشاق‎نامه یا ده‎نامه، ترجیعات، ترکیبات، مقطعات، مثلثات، و لمعات.

در مقدمه و همچنین متن کتاب، پاورقی‎ای مشاهده نشد. متن کتاب با فونت مناسب به چاپ رسیده و اندازه و نوع فونت مناسب و خواناست. مقدمه کتاب صفحه‎بندی نشده، یعنی شماره صفحات آن در زیر یا کنار یا بالای صفحه ذکر نشده است.

در بخشی از مقدمه که درباره سبک عراقی است می‎خوانیم: اساس سبک عراقی همان سبک خراسانی است با این تفاوت که در آن واژه‎های عربی فراوان‎تر شده و نیز به دلیل جابجایی مراکز قدرت و گسترش علوم در حوزه‎های آموزش علمی و فرهنگی شهرهای مختلف ایران، واژه‎های علمی و حکمی و در این سبک، قصیده بیشتر جای خود را به غزل، و سادگی و روانی، و استحکام جای خود را به لطافت و کثرت تشبیهات و تعبیرات و کنایات زیبا و تازه و درعین‎حال دقیق و باریک داد و واژه‎های عربی نیز فزونی گرفت. با ورود تصوف و عرفان در شعر، گویندگان عارفی چون سنایی، عطار، مولوی، حافظ و ده‎ها شاعر دیگر ظهور کردند. در ضمن مضامین اخلاقی و تربیتی و پند و اندرز جای مدایح مبالغه‎آمیز را گرفت.

معانی شعری در این شیوه‎ی تازه گذشته از مدح که با بزرگنمایی‎ها و فروتنی فراوان نسبت به ممدوح همراه است. هجو و هزل نیز هست که بیش از دوره‎ی قبل رواج می‎یابد، و کسانی مانند انوری و سوزنی سمرقندی و خاقانی هجوهای تند و هزل‎های بسیار می‎گویند.

عشق و عرفان و اخلاق از درون‎مایه‎های رایج در این سبک است. غزل که ابتدا انوری آن را به‎صورت یک نوع جدید ارائه می‎دهد، در شعر بیشتر شاعران این دوره آزمایش می‎شود. بااین‎همه اوج آن در غزل‎های سعدی و حافظ جلوه‎گر می‎شود.

منبع مقاله

مقدمه کتاب.

وابسته‌ها

دیوان عراقی

كلیات فخرالدین عراقی