ابن طاووس، علی بن موسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'براى' به 'برای') |
جز (جایگزینی متن - 'سيد ' به 'سيد') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
</div>{{کاربردهای دیگر|ابن طاووس (ابهام زدایی)}} | </div>{{کاربردهای دیگر|ابن طاووس (ابهام زدایی)}} | ||
''' | '''سيدرضىالدين، على بن موسى بن جعفر بن طاووس''' (589-664ق)، عالم بزرگ شیعه، از نوادگان امام حسن مجتبى و [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]] عليهما‌السلام، صاحب کتاب [[اللهوف علی قتلي الطفوف]] و [[كشف المحجة لثمرة المهجة]] | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
پدر او، موسى بن جعفر نيز، از روات بزرگ حديث است كه روايات خود را در اوراقى نوشته بود و بعد از او فرزندش آنها را جمع آورى نموده و با نام «فرقة الناظر و بهجة الخاطر مما رواه والدي موسى بن جعفر» آن را منتشر نمود. | پدر او، موسى بن جعفر نيز، از روات بزرگ حديث است كه روايات خود را در اوراقى نوشته بود و بعد از او فرزندش آنها را جمع آورى نموده و با نام «فرقة الناظر و بهجة الخاطر مما رواه والدي موسى بن جعفر» آن را منتشر نمود. | ||
مادر او نيز دختر ورام بن ابى فراس، از بزرگان علماى اماميه بود. مادر پدرش نيز نوه [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] مى‌باشد و به همين خاطر | مادر او نيز دختر ورام بن ابى فراس، از بزرگان علماى اماميه بود. مادر پدرش نيز نوه [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] مى‌باشد و به همين خاطر سيدگاهى مى‌گوید: «جدي ورام بن أبيفراس» و گاهى مى‌گوید: «جدي الشيخ الطوسي». | ||
برادرها و برادرزاده‌ها و فرزندان او نيز از علماى بزرگوار شيعه بوده‌اند. | برادرها و برادرزاده‌ها و فرزندان او نيز از علماى بزرگوار شيعه بوده‌اند. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
ابتداى تحصيلات | ابتداى تحصيلات سيدابن طاووس در شهر حله بود كه از محضر پدر و جد خود، ورام بن ابى فراس علوم مقدماتى را آموخت. | ||
سيدبا دركى قوى و هوشى سرشار قدم در راه علم نهاد و در اندك زمانى از تمام هم شاگرديهاى خود سبقت گرفت. وى در كشف المحجة مى‌گوید: | |||
«وقتى من وارد كلاس شدم آنچه را ديگران در طول چند سال آموخته بودند، در يك سال آموختم و از آنان پيشى گرفتم.» | «وقتى من وارد كلاس شدم آنچه را ديگران در طول چند سال آموخته بودند، در يك سال آموختم و از آنان پيشى گرفتم.» | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
سيدابن طاووس در بين علما و مردم زمان خویش از احترام خاصى برخوردار بود. او علاوه بر اينكه فقيهى نام آور بود اديبى گرانقدر و شاعرى توانا شمرده مى‌شد، گرچه شهرت اصلى او در زهد و تقوى و عرفان اوست و اكثر تأليفات او در موضوع ادعيه و زيارات مى‌باشد. | |||
سيدکتابخانه بزرگ و بى‌نظيرى داشت كه از جدش به ارث برده بود و او به گفته خودش تمام آن کتابها را مطالعه كرده يا درس گرفته بود. | |||
==سفرهاى علمى== | ==سفرهاى علمى== | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
ابن طاووس كه از محضر اساتيد حله استفاده كافى و لازم را برده بود برای استفاده از علماى ديگر شهرها عزم سفر نمود. | ابن طاووس كه از محضر اساتيد حله استفاده كافى و لازم را برده بود برای استفاده از علماى ديگر شهرها عزم سفر نمود. | ||
او ابتدا به كاظمين رفت. پس از مدتى ازدواج نمود و ساكن بغداد شد. مدت 15 سال در شهر بغداد به تربيت شاگردان و تدريس علوم مختلف پرداخت. ورود | او ابتدا به كاظمين رفت. پس از مدتى ازدواج نمود و ساكن بغداد شد. مدت 15 سال در شهر بغداد به تربيت شاگردان و تدريس علوم مختلف پرداخت. ورود سيدبه بغداد سال 625 هجرى بوده است. | ||
سيدكه تحت فشار دولت عباسى برای پذيرش پستهاى حكومتى قرار گرفته بود از بغداد به حله، زادگاه خویش، مراجعت كرد. | |||
رضى‌الدين مدت سه سال نيز در جوار امام هشتم عليه‌السلام به سر برد. سپس به نجف و كربلا هجرت كرده و در هر كدام حدود 3 سال مقيم شد. در اين زمان علاوه بر تربيت شاگردان و تدريس علوم مختلف، همّت اصلى خویش را بر سير و سلوك و كسب معنویات قرار داد. | رضى‌الدين مدت سه سال نيز در جوار امام هشتم عليه‌السلام به سر برد. سپس به نجف و كربلا هجرت كرده و در هر كدام حدود 3 سال مقيم شد. در اين زمان علاوه بر تربيت شاگردان و تدريس علوم مختلف، همّت اصلى خویش را بر سير و سلوك و كسب معنویات قرار داد. | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۵: | ||
در زمان اقامت در كربلا کتاب شريف «كشف المحجة» را به عنوان وصيتى برای فرزندانش كه در آن زمان كودك بودند نوشت. | در زمان اقامت در كربلا کتاب شريف «كشف المحجة» را به عنوان وصيتى برای فرزندانش كه در آن زمان كودك بودند نوشت. | ||
آخرين سفر ابن طاووس در سال 652 هجرى به بغداد بود. وى در بغداد منصب نقابت را پذيرفت و تا پایان عمر خویش در همانجا سكنى گزيد. زمانيكه مغولها به بغداد حمله كرده و آن را اشغال نمودند، | آخرين سفر ابن طاووس در سال 652 هجرى به بغداد بود. وى در بغداد منصب نقابت را پذيرفت و تا پایان عمر خویش در همانجا سكنى گزيد. زمانيكه مغولها به بغداد حمله كرده و آن را اشغال نمودند، سيدنيز در بغداد بود. | ||
==نقابت سادات== | ==نقابت سادات== | ||
در دوران اقامت ابن طاووس در بغداد از سوى خليفه عباسى، المستنصر، پيشنهادهايى مانند وزارت، سفارت و... به او شد؛ اما | در دوران اقامت ابن طاووس در بغداد از سوى خليفه عباسى، المستنصر، پيشنهادهايى مانند وزارت، سفارت و... به او شد؛ اما سيدهيچيك را نپذيرفت و استدلالش برای خليفه چنين بود كه: «اگر من طبق مصلحت شما عمل كنم رابطه خویش را با خداوند قطع مى‌نمايم و اگر طبق اوامر الهى و عدل و انصاف حركت كنم خاندان تو و بقيه وزرا و سفرا و فرماندهان تو آن را تحمل نخواهند كرد و چنين خواهند گفت كه على بن طاووس با اين رویه مى‌خواهد بگوید اگر حكومت به ما برسد اينچنين عمل مى‌كنيم و اين روشى است بر خلاف سيره حكمرانان قبل از تو و مردود دانستن حكومتهاى آنهاست.» | ||
سيددر سال 661 هجرى نقابت علویان را پذيرفت. نقيب بزرگترين شخصيت علمى و دينى سادات بود كه كليه امور مربوط به سادات را عهده‌دار مى‌شد. اين وظايف شامل قضاوت مشاجرات، رسيدگى به مساكين و مستمندان، سرپرستى ايتام و... مى‌شد. | |||
البته ايشان تأكيد دارد كه تنها بخاطر حفظ جان دوستان و شيعيانى كه در معرض قتل و غارت مغول قرار داشتند اين منصب را پذيرفته است. | البته ايشان تأكيد دارد كه تنها بخاطر حفظ جان دوستان و شيعيانى كه در معرض قتل و غارت مغول قرار داشتند اين منصب را پذيرفته است. | ||
| خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
سيددر محضر بزرگان عصر خویش به كسب علم و ادب و معنویت پرداخت. از جمله اساتيد اویند: | |||
# پدر بزرگوارش موسى بن جعفر | # پدر بزرگوارش موسى بن جعفر | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۱۹: | ||
از جمله پرورش يافتگان مكتب | از جمله پرورش يافتگان مكتب سيدابن طاووس مى‌توان به: | ||
# سديد‌الدين حلى، پدر [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] | # سديد‌الدين حلى، پدر [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] | ||
| خط ۱۳۲: | خط ۱۳۲: | ||
ابن طاووس حدود 50 تأليف دارد كه بسيارى از آنها در موضوعات ادعيه و زيارات است. | ابن طاووس حدود 50 تأليف دارد كه بسيارى از آنها در موضوعات ادعيه و زيارات است. | ||
سيدکتابخانهاى غنى داشته كه حدود 1500 کتاب در آن وجود داشته و در تأليف کتابهاى خویش از آنها استفاده مى‌برده است. بسيارى از كتب مرجع سيددر طول زمان از بين رفته و تنها منبع اطلاع ما از آنها، نوشته‌هاى امثال سيدابن طاووس است و اين نكته ارزش تأليفات سيدرا دوچندان مى‌كند. | |||
از جمله تأليفات | از جمله تأليفات سيداست: | ||
# ده جلد کتاب «المهمات و التتمات» كه هر يك با عنوان مستقل چاپ شده است از جمله: فلاح السائل، زهرة الربيع، جمال الأسبوع، إقبال الأعمال و... | # ده جلد کتاب «المهمات و التتمات» كه هر يك با عنوان مستقل چاپ شده است از جمله: فلاح السائل، زهرة الربيع، جمال الأسبوع، إقبال الأعمال و... | ||
#: | #:سيداين كتب را به عنوان تتمه [[مصباح المتهجد]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] نوشته است. | ||
# كشف المحجة لثمرة المهجة، کتابى اخلاقى است و شامل وصيتهاى | # كشف المحجة لثمرة المهجة، کتابى اخلاقى است و شامل وصيتهاى سيدبه فرزندانش مى‌باشد و مراحل مختلف زندگى خویش را هم در آن ذكر كرده است. | ||
# مصباح الزائر و جناح المسافر | # مصباح الزائر و جناح المسافر | ||
# الملهوف على قتلى الطفوف | # الملهوف على قتلى الطفوف | ||
| خط ۱۴۶: | خط ۱۴۶: | ||
سيدعلى بن طاووس در سال 664 هجرى در سن 75 سالگى و در شهر بغداد وفات نمود. بدن شريفش را به نجف اشرف منتقل نموده و در حرم اميرالمؤمنين عليه‌السلام به خاک سپردند. | |||
| خط ۲۴۹: | خط ۲۴۹: | ||
[[سعد السعود للنفوس: منضود من کتب وقف علي بن موسی بن طاووس]] | [[سعد السعود للنفوس: منضود من کتب وقف علي بن موسی بن طاووس]] | ||
[[لهوف | [[لهوف سيدابن طاووس (ترجمه کامل لهوف سيدبن طاووس)]] | ||
[[لهوف | [[لهوف سيدبن طاووس (ترجمه کامل با توضيح اصطلاحات و اعلام متن به ضميمه فرجام قاتلان امام حسين(ع))]] | ||
[[سوگنامه کربلا (ترجمه لهوف ابن طاووس)]] | [[سوگنامه کربلا (ترجمه لهوف ابن طاووس)]] | ||
[[متن کامل و ترجمه لهوف | [[متن کامل و ترجمه لهوف سيدابن طاووس (همراه با کرامات امام حسين عليه‌السلام و قمر بني هاشم عليه‌السلام و عاقبت شوم قاتلان امام حسين عليه‌السلام و ياران]] | ||
[[زندگاني ابا عبدالله الحسين(ع) (ویرايش قديم)]] | [[زندگاني ابا عبدالله الحسين(ع) (ویرايش قديم)]] | ||
نسخهٔ ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۱:۳۸
| نام | ابن طاووس، علی بن موسی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | اب‍ن‌‌طاوس، اب‍وال‍ق‍اس‍م علی
اب‍ن‌‌طاوس، رض‍ی‌ال‍دی‍ن علی سید بن طاوس طاوس طاوس آل‌طاوس اب‍ن‌طاووس، رض‍ی‌ال‍دی‍ن علی |
| نام پدر | موسی بن جعفر |
| متولد | 589ق |
| محل تولد | حله |
| رحلت | 664 ق |
| اساتید | ابن نما حلى
پدرش موسى بن جعفر |
| برخی آثار | اللهوف علی قتلی الطفوف |
| کد مؤلف | AUTHORCODE894AUTHORCODE |
سيدرضىالدين، على بن موسى بن جعفر بن طاووس (589-664ق)، عالم بزرگ شیعه، از نوادگان امام حسن مجتبى و امام سجاد عليهما‌السلام، صاحب کتاب اللهوف علی قتلي الطفوف و كشف المحجة لثمرة المهجة
ولادت
او در روز 15 محرم سال 589 هجرى در شهر حله به دنيا آمد.
خاندان آل طاووس
جد هفتم ايشان، محمد بن اسحاق، كه به خاطر زيبايى و ملاحتش به طاووس مشهور شده بود از سادات بزرگوار مدينه محسوب مى‌شد.
پدر او، موسى بن جعفر نيز، از روات بزرگ حديث است كه روايات خود را در اوراقى نوشته بود و بعد از او فرزندش آنها را جمع آورى نموده و با نام «فرقة الناظر و بهجة الخاطر مما رواه والدي موسى بن جعفر» آن را منتشر نمود.
مادر او نيز دختر ورام بن ابى فراس، از بزرگان علماى اماميه بود. مادر پدرش نيز نوه شيخ طوسى مى‌باشد و به همين خاطر سيدگاهى مى‌گوید: «جدي ورام بن أبيفراس» و گاهى مى‌گوید: «جدي الشيخ الطوسي».
برادرها و برادرزاده‌ها و فرزندان او نيز از علماى بزرگوار شيعه بوده‌اند.
تحصیلات
ابتداى تحصيلات سيدابن طاووس در شهر حله بود كه از محضر پدر و جد خود، ورام بن ابى فراس علوم مقدماتى را آموخت.
سيدبا دركى قوى و هوشى سرشار قدم در راه علم نهاد و در اندك زمانى از تمام هم شاگرديهاى خود سبقت گرفت. وى در كشف المحجة مى‌گوید:
«وقتى من وارد كلاس شدم آنچه را ديگران در طول چند سال آموخته بودند، در يك سال آموختم و از آنان پيشى گرفتم.»
او مدت دو سال و نيم به تحصيل فقه پرداخت و پس از آن خود را از استاد بى‌نياز ديد و بقيه كتب فقهى عصر خویش را به تنهايى مطالعه نمود.
شخصيت اجتماعى
سيدابن طاووس در بين علما و مردم زمان خویش از احترام خاصى برخوردار بود. او علاوه بر اينكه فقيهى نام آور بود اديبى گرانقدر و شاعرى توانا شمرده مى‌شد، گرچه شهرت اصلى او در زهد و تقوى و عرفان اوست و اكثر تأليفات او در موضوع ادعيه و زيارات مى‌باشد.
سيدکتابخانه بزرگ و بى‌نظيرى داشت كه از جدش به ارث برده بود و او به گفته خودش تمام آن کتابها را مطالعه كرده يا درس گرفته بود.
سفرهاى علمى
ابن طاووس كه از محضر اساتيد حله استفاده كافى و لازم را برده بود برای استفاده از علماى ديگر شهرها عزم سفر نمود.
او ابتدا به كاظمين رفت. پس از مدتى ازدواج نمود و ساكن بغداد شد. مدت 15 سال در شهر بغداد به تربيت شاگردان و تدريس علوم مختلف پرداخت. ورود سيدبه بغداد سال 625 هجرى بوده است.
سيدكه تحت فشار دولت عباسى برای پذيرش پستهاى حكومتى قرار گرفته بود از بغداد به حله، زادگاه خویش، مراجعت كرد.
رضى‌الدين مدت سه سال نيز در جوار امام هشتم عليه‌السلام به سر برد. سپس به نجف و كربلا هجرت كرده و در هر كدام حدود 3 سال مقيم شد. در اين زمان علاوه بر تربيت شاگردان و تدريس علوم مختلف، همّت اصلى خویش را بر سير و سلوك و كسب معنویات قرار داد.
در زمان اقامت در كربلا کتاب شريف «كشف المحجة» را به عنوان وصيتى برای فرزندانش كه در آن زمان كودك بودند نوشت.
آخرين سفر ابن طاووس در سال 652 هجرى به بغداد بود. وى در بغداد منصب نقابت را پذيرفت و تا پایان عمر خویش در همانجا سكنى گزيد. زمانيكه مغولها به بغداد حمله كرده و آن را اشغال نمودند، سيدنيز در بغداد بود.
نقابت سادات
در دوران اقامت ابن طاووس در بغداد از سوى خليفه عباسى، المستنصر، پيشنهادهايى مانند وزارت، سفارت و... به او شد؛ اما سيدهيچيك را نپذيرفت و استدلالش برای خليفه چنين بود كه: «اگر من طبق مصلحت شما عمل كنم رابطه خویش را با خداوند قطع مى‌نمايم و اگر طبق اوامر الهى و عدل و انصاف حركت كنم خاندان تو و بقيه وزرا و سفرا و فرماندهان تو آن را تحمل نخواهند كرد و چنين خواهند گفت كه على بن طاووس با اين رویه مى‌خواهد بگوید اگر حكومت به ما برسد اينچنين عمل مى‌كنيم و اين روشى است بر خلاف سيره حكمرانان قبل از تو و مردود دانستن حكومتهاى آنهاست.»
سيددر سال 661 هجرى نقابت علویان را پذيرفت. نقيب بزرگترين شخصيت علمى و دينى سادات بود كه كليه امور مربوط به سادات را عهده‌دار مى‌شد. اين وظايف شامل قضاوت مشاجرات، رسيدگى به مساكين و مستمندان، سرپرستى ايتام و... مى‌شد.
البته ايشان تأكيد دارد كه تنها بخاطر حفظ جان دوستان و شيعيانى كه در معرض قتل و غارت مغول قرار داشتند اين منصب را پذيرفته است.
اساتيد
سيددر محضر بزرگان عصر خویش به كسب علم و ادب و معنویت پرداخت. از جمله اساتيد اویند:
- پدر بزرگوارش موسى بن جعفر
- جدش ورام بن ابى فراس
- ابن نما حلى
- فخار بن معد موسوى
شاگردان
از جمله پرورش يافتگان مكتب سيدابن طاووس مى‌توان به:
- سديد‌الدين حلى، پدر علامه حلى
- علامه حلى
- حسن بن داود حلى صاحب رجال
- عبدالكريم بن احمد بن طاووس، برادر زاده او
- على بن عيسى إربلى و... اشاره نمود.
تأليفات
ابن طاووس حدود 50 تأليف دارد كه بسيارى از آنها در موضوعات ادعيه و زيارات است.
سيدکتابخانهاى غنى داشته كه حدود 1500 کتاب در آن وجود داشته و در تأليف کتابهاى خویش از آنها استفاده مى‌برده است. بسيارى از كتب مرجع سيددر طول زمان از بين رفته و تنها منبع اطلاع ما از آنها، نوشته‌هاى امثال سيدابن طاووس است و اين نكته ارزش تأليفات سيدرا دوچندان مى‌كند.
از جمله تأليفات سيداست:
- ده جلد کتاب «المهمات و التتمات» كه هر يك با عنوان مستقل چاپ شده است از جمله: فلاح السائل، زهرة الربيع، جمال الأسبوع، إقبال الأعمال و...
- سيداين كتب را به عنوان تتمه مصباح المتهجد شيخ طوسى نوشته است.
- كشف المحجة لثمرة المهجة، کتابى اخلاقى است و شامل وصيتهاى سيدبه فرزندانش مى‌باشد و مراحل مختلف زندگى خویش را هم در آن ذكر كرده است.
- مصباح الزائر و جناح المسافر
- الملهوف على قتلى الطفوف
- مهج الدعوات و منهج العنايات و...
وفات
سيدعلى بن طاووس در سال 664 هجرى در سن 75 سالگى و در شهر بغداد وفات نمود. بدن شريفش را به نجف اشرف منتقل نموده و در حرم اميرالمؤمنين عليه‌السلام به خاک سپردند.
وابسته‌ها
تسهیل السبیل بالحجة في إنتخاب كشف المحجة لثمرة المهجة
اليقين باختصاص مولانا علي(علیهالسلام) بامرة المؤمنين
محاسبه نفس، یا، روش پیشگیری از وقوع جرم
الملاحم و الفتن في ظهور الغایب المنتظر (عجل الله فرجه)
التشريف بالمنن في التعريف بالفتن
ترجمه مهج الدعوات و منهج العبادات
الإقبال بالأعمال الحسنة فیما یعمل مرة في السنة
الأمان من أخطار الأسفار و الأزمان
جمال الأسبوع بكمال العمل المشروع
الطرائف في معرفة مذاهب الطوائف
فتح الأبواب بين ذوی الألباب و بين رب الأرباب في الاستخارات
مهج الدعوات و منهج العنایات (ترجمه فلسفی)
مهج الدعوات و منهج العنایات (قیومی)
مقتل الحسين(ع) المسمي باللهوف في قتلي الطفوف
الأمان من أخطار الأسفار و الأزمان
الطرائف في معرفة مذاهب الطوائف
مهج الدعوات، حرزهاي چهارده معصوم
سعد السعود للنفوس: منضود من کتب وقف علي بن موسی بن طاووس
لهوف سيدابن طاووس (ترجمه کامل لهوف سيدبن طاووس)
لهوف سيدبن طاووس (ترجمه کامل با توضيح اصطلاحات و اعلام متن به ضميمه فرجام قاتلان امام حسين(ع))
سوگنامه کربلا (ترجمه لهوف ابن طاووس)
[[متن کامل و ترجمه لهوف سيدابن طاووس (همراه با کرامات امام حسين عليه‌السلام و قمر بني هاشم عليه‌السلام و عاقبت شوم قاتلان امام حسين عليه‌السلام و ياران]]
زندگاني ابا عبدالله الحسين(ع) (ویرايش قديم)
مویه‌هاي غريبانه (ترجمه الملهوف علي قتلي الطفوف)
الامان من اخطار الاسفار و الازمان
ترجمه و متن کامل لهوف سید ابن طاووس: همراه فرجام قاتلان امام حسین(ع)