جزری، محمد بن ابراهیم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | |||
| عنوان = ابن جزری، محمد بن مجدالدین | |||
| تصویر = NUR00000.jpg | |||
| | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | |||
| | | نام کامل = ابن جزری، ابوعبدالله محمد بن مجدالدين بن ابى‌اسحاق ابراهیم | ||
| | | نام‌های دیگر = | ||
| | | لقب = شمس‌الدين | ||
| تخلص = | |||
| نسب = | |||
| نام پدر = مجدالدين بن ابى‌اسحاق | |||
| ولادت = ربیع‌الاول ۶۵۸ق | |||
| محل تولد = دمشق | |||
| کشور تولد = | |||
| محل زندگی = | |||
| رحلت = ربیع‌الاول ۷۳۹ق | |||
| شهادت = | |||
| مدفن = | |||
| طول عمر = | |||
| نام همسر = | |||
| فرزندان = | |||
| خویشاوندان = | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| پیشه = | |||
| منصب = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
| اساتید = [[فخرالدين بن بخارى]]، [[تقى‌الدين بن واسطى]]، [[عزالدين فاروثى]] | |||
| مشایخ = | |||
| معاصرین = | |||
| شاگردان = | |||
| اجازه اجتهاد از = | |||
| درجه علمی = | |||
| دانشگاه = | |||
| حوزه = | |||
| علایق پژوهشی = | |||
| سبک نوشتاری = | |||
| آثار = [[تاریخ حوادث الزمان و أنبائه و وفیات الأكابر و الأعیان من أبنائه]]، [[المختار من تاريخ ابن الجزري]] | |||
| وبگاه = | |||
| امضا = | |||
| کد مؤلف = AUTHORCODE00679AUTHORCODE | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|جزری (ابهام زدایی)}} | {{کاربردهای دیگر|جزری (ابهام زدایی)}} | ||
{{کاربردهای دیگر|شمس‌الدین (ابهام زدایی)}} | {{کاربردهای دیگر|شمس‌الدین (ابهام زدایی)}} | ||
'''ابوعبدالله محمد بن مجدالدين بن ابى‌اسحاق ابراهیم''' (658 - 739ق)، معروف به | '''ابوعبدالله محمد بن مجدالدين بن ابى‌اسحاق ابراهیم''' (658 - 739ق)، معروف به ابن جزرى و ملقب به شمس‌الدين، مورخ دمشقى بوده است. | ||
== ولادت == | == ولادت == | ||
او در ۱۰ ربیع‌الاول ۶۵۸ در دمشق به‌دنیا آمد و چون نیاکانش از جزیره ابن عمر بودند، به ابن جزری و جزری مشهور شد. | او در ۱۰ ربیع‌الاول ۶۵۸ در دمشق به‌دنیا آمد و چون نیاکانش از جزیره ابن عمر بودند، به ابن جزری و جزری مشهور شد. | ||
شرح حال جامع وى را ابومحمد قاسم بن محمد برزالى، از معاصران و دوستان نزدیک او نوشته است (اين شرح حال در آخر كتاب تاريخ | شرح حال جامع وى را ابومحمد قاسم بن محمد برزالى، از معاصران و دوستان نزدیک او نوشته است (اين شرح حال در آخر كتاب تاريخ ابن جزرى، نسخه مضبوط در كتابخانه كوپريلى تركيه آمده و عباس عزاوى آن را در مجله مجمع العلمي العربي دمشق، شم 19، 1944م، ص524 - 530 منتشر كرده است). | ||
به نوشته برزالى، | به نوشته برزالى، ابن جزرى در دمشق زاده شد و در بيرون دمشق درگذشت و در گورستان باب الصغير به خاک سپرده شد. اينكه [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] مى‌گويد وى در واسط درگذشته است، ظاهراً بى‌اساس است. | ||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
ابن جزرى مقدمات علوم را در زادگاه خود فراگرفت و از عالمان آن ديار مانند: فخرالدين بن بخارى، تقى‌الدين بن واسطى، عزالدين فاروثى و ديگر شيوخ دمشق استماع حديث كرد، سپس به قاهره و اسكندريه رفت و از دانشمندان آن ديار مانند شرف‌الدين دمياطى، شهاب‌الدين ابرقوهى، شريف تاج‌الدين عراقى، تقى‌الدين بن دقيق العيد و جز آنان حديث شنيد و استفاده كرد. | |||
ابن جزرى سرانجام به زادگاه خود بازگشت و مدت 60 سال در دمشق نزد قاضيان در محاكم قضايى به كار شهادت دادن پرداخت. | |||
وى از بهترين شهود عادل بشمار مى‌رفت تا جايى كه شهادت او بدون وجود شهود ديگر پذيرفته مى‌شد، اما هنگامى كه از طرف حكومت به او پيشنهاد شد كه در تقويم املاك شركت كند، سرباززد و هرگز به خدمت ديوان درنيامد. برزالى وى را راست‌گو، عادل و امين دانسته و [[ذهبى]] متدين و باوقار. [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] نيز او را سليم‌النفس و نيك‌گفتار، و [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] دوستدار صالحان دانسته است. | وى از بهترين شهود عادل بشمار مى‌رفت تا جايى كه شهادت او بدون وجود شهود ديگر پذيرفته مى‌شد، اما هنگامى كه از طرف حكومت به او پيشنهاد شد كه در تقويم املاك شركت كند، سرباززد و هرگز به خدمت ديوان درنيامد. برزالى وى را راست‌گو، عادل و امين دانسته و [[ذهبى]] متدين و باوقار. [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] نيز او را سليم‌النفس و نيك‌گفتار، و [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] دوستدار صالحان دانسته است. | ||
ابن جزرى در دمشق به روايت حديث پرداخت، اما از شاگردان او به‌جز فرزندانش مجدالدين و نصيرالدين كه از او حديث بسيار شنيده‌اند، در منابع ذكرى به ميان نيامده است. | |||
[[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] مى‌گويد كه در 730ق، ابن جزرى به خط خود به وى اجازه داده بوده است. او گاهى شعر نيز مى‌سرود، ولى اشعار او را بى‌مايه و متوسط دانسته‌اند. | |||
==وفات== | |||
جزری در ۸۱ سالگی، و بنا بر مشهورترین روایات، در شب دوشنبه ۱۲ ربیع‌الاول ۷۳۹ یا در اواسط آن سال در دمشق درگذشت و در باب‌الصغیر دفن گردید. | |||
== آثار== | == آثار== | ||
ابن جزرى كتابى در تاريخ داشته كه به نوشته اغلب مورخان، حاوى مطالب عجيب و غريب و عوامانه‌اى بوده است، ولى برزالى از تاريخ وى تمجيد كرده و نوشته است كه مطالبى در كتاب ابن جزرى آمده است كه در هيچ تاريخ ديگرى نظير آن را نمى‌توان يافت. از اين كتاب به نام‌هاى مختلف ياد كرده‌اند كه به احتمال قوى همه آنها نام اجزاى متعدد كتاب بوده است. | |||
برخى از اجزاى نسخ خطى كتاب بدين شرح است: | برخى از اجزاى نسخ خطى كتاب بدين شرح است: | ||
نسخه‌اى به نام «جواهر السلوك في الخلفاء و الملوك» كه در كتابخانه ملى پاريس مضبوط است، بخشى با عنوان «قطعة من تاريخ دولة المماليك» كه در كتابخانه كوپريلى در تركيه موجود است و بخش ديگرى از تاريخ | نسخه‌اى به نام «جواهر السلوك في الخلفاء و الملوك» كه در كتابخانه ملى پاريس مضبوط است، بخشى با عنوان «قطعة من تاريخ دولة المماليك» كه در كتابخانه كوپريلى در تركيه موجود است و بخش ديگرى از تاريخ ابن جزرى در كتابخانه ملى پاريس با عنوان «حوادث الزمان و أنبائه و وفيات الأكابر الأعيان من أبنائه»، در كتابخانه رباط به شماره 194 و در كتابخانه عارف حكمت در مدينه موجود است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1492 ر.ک: رفیعی، علی، ج3، ص229-231]</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۷۳: | خط ۸۰: | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1492 | [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1492 رفیعی، علی، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378] | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۲
| ابن جزری، محمد بن مجدالدین | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ابن جزری، ابوعبدالله محمد بن مجدالدين بن ابى‌اسحاق ابراهیم |
| لقب | شمس‌الدين |
| نام پدر | مجدالدين بن ابى‌اسحاق |
| ولادت | ربیع‌الاول ۶۵۸ق |
| محل تولد | دمشق |
| رحلت | ربیع‌الاول ۷۳۹ق |
| اطلاعات علمی | |
| اساتید | فخرالدين بن بخارى، تقى‌الدين بن واسطى، عزالدين فاروثى |
| برخی آثار | تاریخ حوادث الزمان و أنبائه و وفیات الأكابر و الأعیان من أبنائه، المختار من تاريخ ابن الجزري |
ابوعبدالله محمد بن مجدالدين بن ابى‌اسحاق ابراهیم (658 - 739ق)، معروف به ابن جزرى و ملقب به شمس‌الدين، مورخ دمشقى بوده است.
ولادت
او در ۱۰ ربیع‌الاول ۶۵۸ در دمشق به‌دنیا آمد و چون نیاکانش از جزیره ابن عمر بودند، به ابن جزری و جزری مشهور شد.
شرح حال جامع وى را ابومحمد قاسم بن محمد برزالى، از معاصران و دوستان نزدیک او نوشته است (اين شرح حال در آخر كتاب تاريخ ابن جزرى، نسخه مضبوط در كتابخانه كوپريلى تركيه آمده و عباس عزاوى آن را در مجله مجمع العلمي العربي دمشق، شم 19، 1944م، ص524 - 530 منتشر كرده است).
به نوشته برزالى، ابن جزرى در دمشق زاده شد و در بيرون دمشق درگذشت و در گورستان باب الصغير به خاک سپرده شد. اينكه ابن حجر مى‌گويد وى در واسط درگذشته است، ظاهراً بى‌اساس است.
تحصیلات
ابن جزرى مقدمات علوم را در زادگاه خود فراگرفت و از عالمان آن ديار مانند: فخرالدين بن بخارى، تقى‌الدين بن واسطى، عزالدين فاروثى و ديگر شيوخ دمشق استماع حديث كرد، سپس به قاهره و اسكندريه رفت و از دانشمندان آن ديار مانند شرف‌الدين دمياطى، شهاب‌الدين ابرقوهى، شريف تاج‌الدين عراقى، تقى‌الدين بن دقيق العيد و جز آنان حديث شنيد و استفاده كرد.
ابن جزرى سرانجام به زادگاه خود بازگشت و مدت 60 سال در دمشق نزد قاضيان در محاكم قضايى به كار شهادت دادن پرداخت.
وى از بهترين شهود عادل بشمار مى‌رفت تا جايى كه شهادت او بدون وجود شهود ديگر پذيرفته مى‌شد، اما هنگامى كه از طرف حكومت به او پيشنهاد شد كه در تقويم املاك شركت كند، سرباززد و هرگز به خدمت ديوان درنيامد. برزالى وى را راست‌گو، عادل و امين دانسته و ذهبى متدين و باوقار. صفدى نيز او را سليم‌النفس و نيك‌گفتار، و ابن حجر دوستدار صالحان دانسته است.
ابن جزرى در دمشق به روايت حديث پرداخت، اما از شاگردان او به‌جز فرزندانش مجدالدين و نصيرالدين كه از او حديث بسيار شنيده‌اند، در منابع ذكرى به ميان نيامده است.
صفدى مى‌گويد كه در 730ق، ابن جزرى به خط خود به وى اجازه داده بوده است. او گاهى شعر نيز مى‌سرود، ولى اشعار او را بى‌مايه و متوسط دانسته‌اند.
وفات
جزری در ۸۱ سالگی، و بنا بر مشهورترین روایات، در شب دوشنبه ۱۲ ربیع‌الاول ۷۳۹ یا در اواسط آن سال در دمشق درگذشت و در باب‌الصغیر دفن گردید.
آثار
ابن جزرى كتابى در تاريخ داشته كه به نوشته اغلب مورخان، حاوى مطالب عجيب و غريب و عوامانه‌اى بوده است، ولى برزالى از تاريخ وى تمجيد كرده و نوشته است كه مطالبى در كتاب ابن جزرى آمده است كه در هيچ تاريخ ديگرى نظير آن را نمى‌توان يافت. از اين كتاب به نام‌هاى مختلف ياد كرده‌اند كه به احتمال قوى همه آنها نام اجزاى متعدد كتاب بوده است.
برخى از اجزاى نسخ خطى كتاب بدين شرح است:
نسخه‌اى به نام «جواهر السلوك في الخلفاء و الملوك» كه در كتابخانه ملى پاريس مضبوط است، بخشى با عنوان «قطعة من تاريخ دولة المماليك» كه در كتابخانه كوپريلى در تركيه موجود است و بخش ديگرى از تاريخ ابن جزرى در كتابخانه ملى پاريس با عنوان «حوادث الزمان و أنبائه و وفيات الأكابر الأعيان من أبنائه»، در كتابخانه رباط به شماره 194 و در كتابخانه عارف حكمت در مدينه موجود است.[۱].
پانویس