پرش به محتوا

مقدمة الأدب: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ابو ' به ' ابو')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۴۱: خط ۴۱:




«مقدمة الادب» اثر ابوالقاسم محمود بن عمر بن محمد خوارزمى [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] از بزرگان لغت و نحو و تفسير و ادب در قرن ششم هجرى است. اين كتاب به لحاظ ادبى از جايگاه خاصى برخوردار است و خوارزمى با تاليف آن خدمت شايانى به زبان فارسى نموده است. او با دقت فراوانى كلمات فارسى خالص و سره را در برابر كلمات عربى برگزيده است و بسيارى از لغات مهجور و نادر فارسى را در كتابش مى‌توان ديد.
«مقدمة الادب» اثر ابوالقاسم محمود بن عمر بن محمد خوارزمى [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] از بزرگان لغت و نحو و تفسير و ادب در قرن ششم هجرى است. اين كتاب به لحاظ ادبى از جايگاه خاصى برخوردار است و خوارزمى با تاليف آن خدمت شايانى به زبان فارسى نموده است. او با دقت فراوانى كلمات فارسى خالص و سره را در برابر كلمات عربى برگزيده است و بسيارى از لغات مهجور و نادر فارسى را در كتابش مى‌توان ديد.


== ساختار:==
== ساختار:==
خط ۵۳: خط ۵۳:




اين كتاب يكى از فرهنگ‌نامه‌هاى ارزشمندى است كه حدود 70 سال بعد از فرهنگ محمود كاشغرى تاليف يافته است. تحقيقات كاشغرى مربوط به اوغوزهاى داخلى بوده و اما اين كتاب مربوط به اوغوزهاى بيرونى است. تنظيم به اين شكل و ماهيت، سوابق فرهنگ‌نويسى او را تأييد مى‌نمايد. جمع كلمات، ضرب‌المثل‌هاى عاميانه و مقايسه‌ى آنها در زبانهاى عربى، فارسى، تركى و مغولى جديت فراوانى مى‌طلبد. در قرون وسطى عالمان كم‌وبيش زبان‌هاى عربى و فارسى و تركى را مقايسه مى‌كردند و امتياز [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] اينست كه زبان مغولى را هم اضافه نمود.
اين كتاب يكى از فرهنگ‌نامه‌هاى ارزشمندى است كه حدود 70 سال بعد از فرهنگ محمود كاشغرى تاليف يافته است. تحقيقات كاشغرى مربوط به اوغوزهاى داخلى بوده و اما اين كتاب مربوط به اوغوزهاى بيرونى است. تنظيم به اين شكل و ماهيت، سوابق فرهنگ‌نويسى او را تأييد مى‌نمايد. جمع كلمات، ضرب‌المثل‌هاى عاميانه و مقايسه‌ى آنها در زبانهاى عربى، فارسى، تركى و مغولى جديت فراوانى مى‌طلبد. در قرون وسطى عالمان كم‌وبيش زبان‌هاى عربى و فارسى و تركى را مقايسه مى‌كردند و امتياز [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] اينست كه زبان مغولى را هم اضافه نمود.


ممكن است اين دانشمند گرانقدر فهميده باشد، كه زبان مغولى در اصل با زبان‌هاى تركى در يك گروه و سيستم، يعنى در گروه آلتاى قرار دارد. بايد اضافه كنيم كه برخلاف نظر برخى از نويسندگان كه مقايسه‌ى تاريخى زبان‌ها در علم زبان‌شناسى را به اروپاى غربى نسبت مى‌دهند، بايد مكان پيدايش اصول مقايسه‌ى تاريخى زبان‌ها را در دنياى شرق جستجو كرد و زمان آغاز آن را هم به زمان محمود كاشغرى و [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] نسبت داد.
ممكن است اين دانشمند گرانقدر فهميده باشد، كه زبان مغولى در اصل با زبان‌هاى تركى در يك گروه و سيستم، يعنى در گروه آلتاى قرار دارد. بايد اضافه كنيم كه برخلاف نظر برخى از نويسندگان كه مقايسه‌ى تاريخى زبان‌ها در علم زبان‌شناسى را به اروپاى غربى نسبت مى‌دهند، بايد مكان پيدايش اصول مقايسه‌ى تاريخى زبان‌ها را در دنياى شرق جستجو كرد و زمان آغاز آن را هم به زمان محمود كاشغرى و [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] نسبت داد.


در فرهنگ مقدمه الادب به اصطلاحات زراعتى و نجومى نيز بر مى‌خوريم كه از آن جلمه است: ته‌گه‌له‌گى (قرص خورشيد)؛ يلديز(ستاره)؛ گوك (آسمان)؛ گؤزيتيم (افق)؛ يتيكن (يدى + اوق+گن) ستاره دب.
در فرهنگ مقدمه الادب به اصطلاحات زراعتى و نجومى نيز بر مى‌خوريم كه از آن جلمه است: ته‌گه‌له‌گى (قرص خورشيد)؛ يلديز(ستاره)؛ گوك (آسمان)؛ گؤزيتيم (افق)؛ يتيكن (يدى + اوق+گن) ستاره دب.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش