۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاریخ تفسیر: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)'
جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد') |
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
استاد در دومين اثر قرآنپژوهى خود دست به تحقيقى عالمانه زده و به سير تاريخى و تطور مشارب و مكاتب تفسيرى قرآن در بستر زمان از عهد نبوت تا عصر حاضر پرداخته و اثرى نفيس و گرانقدر را از خود به يادگار نهاده است. | استاد در دومين اثر قرآنپژوهى خود دست به تحقيقى عالمانه زده و به سير تاريخى و تطور مشارب و مكاتب تفسيرى قرآن در بستر زمان از عهد نبوت تا عصر حاضر پرداخته و اثرى نفيس و گرانقدر را از خود به يادگار نهاده است. | ||
قرآن شناس بزرگ زمانه ما در اين اثر كه آن را در طول چهار سال فراهم آوردهاند- به تفصيل درباره مكاتبى كه آغازگر تاويل ناروا بودهاند و مكاتبى كه تاويل ناروا به اوج خود رساندهاند و مكاتبى كه در تفسير از باب تدبر و اشاره بسط مقال دادهاند و مكاتبى كه بدون رعايت قانون تفسير، ياوهسرايى كرده اند و بر روى هم تاريخ گسترش رأى و تأويل، در حدى كه نه اطناب ممل باشد و نه ايجاز مخل (تاريخ تفسير ص 4) به تحقيقى نو و گسترده پرداخته تا آنجا كه اين كتاب، بى شك از پيشقراولان تحقيقاتى از اين سنخ شمرده مى شود . در مجموع، دغدغه محقق در اين كتاب، دفاع از حقانيت مكتب تفسيرى اهل بيت (ع) در مقابل مكاتب التقاطى وبالاخص مكتبهاى تاويلى است آنگونه كه خود در مقدمه آن ذكر كردهاند مشوق و مويد ايشان در به سرانجام رساندن اين اثر پرمايه، استادشان مرحوم آیتالله نبوى بودهاند . و تنظيم اين كتاب در 14 بخش مى باشد: | قرآن شناس بزرگ زمانه ما در اين اثر كه آن را در طول چهار سال فراهم آوردهاند- به تفصيل درباره مكاتبى كه آغازگر تاويل ناروا بودهاند و مكاتبى كه تاويل ناروا به اوج خود رساندهاند و مكاتبى كه در تفسير از باب تدبر و اشاره بسط مقال دادهاند و مكاتبى كه بدون رعايت قانون تفسير، ياوهسرايى كرده اند و بر روى هم تاريخ گسترش رأى و تأويل، در حدى كه نه اطناب ممل باشد و نه ايجاز مخل (تاريخ تفسير ص 4) به تحقيقى نو و گسترده پرداخته تا آنجا كه اين كتاب، بى شك از پيشقراولان تحقيقاتى از اين سنخ شمرده مى شود . در مجموع، دغدغه محقق در اين كتاب، دفاع از حقانيت مكتب تفسيرى اهل بيت(ع) در مقابل مكاتب التقاطى وبالاخص مكتبهاى تاويلى است آنگونه كه خود در مقدمه آن ذكر كردهاند مشوق و مويد ايشان در به سرانجام رساندن اين اثر پرمايه، استادشان مرحوم آیتالله نبوى بودهاند . و تنظيم اين كتاب در 14 بخش مى باشد: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
اول: | اول: | ||
پيغمبر اكرم (ص) بعد از دريافت وحى و حفظ آن، در آموزش آن به اصحاب با صبر كافى عمل ميكردند تا اينكه اصحاب آنرا بهتر فرا گيرند و به كاتبان وحى نيز دستور مىداد تا املا كنند، اگر هر جا از قرآن براى فهم بهتر نياز به بيان بود با قول و عمل و تقرير آن را بيان ميفرمود تا نكتهى ابهامى در آن نباشد و اين مكتب در تفسير، بدليل حديث ثقلين به ائمه اطهار نيز به ارث رسيده است و باليقين معلوم است كه مفسران بعد از پيغمبر ائمه معصومين (ع) ميباشند. | پيغمبر اكرم (ص) بعد از دريافت وحى و حفظ آن، در آموزش آن به اصحاب با صبر كافى عمل ميكردند تا اينكه اصحاب آنرا بهتر فرا گيرند و به كاتبان وحى نيز دستور مىداد تا املا كنند، اگر هر جا از قرآن براى فهم بهتر نياز به بيان بود با قول و عمل و تقرير آن را بيان ميفرمود تا نكتهى ابهامى در آن نباشد و اين مكتب در تفسير، بدليل حديث ثقلين به ائمه اطهار نيز به ارث رسيده است و باليقين معلوم است كه مفسران بعد از پيغمبر ائمه معصومين(ع) ميباشند. | ||
قول ائمه(ع) بر اثبات حقانيت خويش و دليل وراثت علم پيغمبر با استفاده از قرآن مطرح ميشود و تفسير برخى از آيات از زبان ائمه(ع) بيان و نتيجه گيرى ميشود كه براى فهم قرآن بايد به ائمه(ع) كه باب مدينة العلم و وارث علم پيغمبر هستند مراجعه كرد. | قول ائمه(ع) بر اثبات حقانيت خويش و دليل وراثت علم پيغمبر با استفاده از قرآن مطرح ميشود و تفسير برخى از آيات از زبان ائمه(ع) بيان و نتيجه گيرى ميشود كه براى فهم قرآن بايد به ائمه(ع) كه باب مدينة العلم و وارث علم پيغمبر هستند مراجعه كرد. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
دوم: صحابه | دوم: صحابه | ||
راجع به نظر شيعه در مورد تفسير صحابه، مشخصات تفسير در عهد صحابه و وثاقت برخى از مفسرين صحابه مانند حضرت على (ع)، ابن عباس، عبدالله بن مسعود و ابى بن كعب بحث ميشود. | راجع به نظر شيعه در مورد تفسير صحابه، مشخصات تفسير در عهد صحابه و وثاقت برخى از مفسرين صحابه مانند حضرت على(ع)، ابن عباس، عبدالله بن مسعود و ابى بن كعب بحث ميشود. | ||
سوم: تابعين | سوم: تابعين | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۲۵: | ||
باطنيان: | باطنيان: | ||
اين گروه كه به فرقهى سياسى بيشتر شباهت داشته تا فرقهاى مذهبى بعد از امامت [[امام جعفر صادق (ع)|امام صادق (ع)]] امامت را حق اسماعيل فرزند ارشد او ميدانستند و براى بدست گرفتن قدرت عقايد خود را بهانه كرده و مخفيانه تبليغ ميكردند و تفسير قرآن تابع اراده رهبرانشان بود و چنين ميگفتند كه مراد از كلام خدا ظواهر قرآن نيست بلكه بواطن و اسرار آن است و از افاده معناى لغوى مغزول بودند. | اين گروه كه به فرقهى سياسى بيشتر شباهت داشته تا فرقهاى مذهبى بعد از امامت [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] امامت را حق اسماعيل فرزند ارشد او ميدانستند و براى بدست گرفتن قدرت عقايد خود را بهانه كرده و مخفيانه تبليغ ميكردند و تفسير قرآن تابع اراده رهبرانشان بود و چنين ميگفتند كه مراد از كلام خدا ظواهر قرآن نيست بلكه بواطن و اسرار آن است و از افاده معناى لغوى مغزول بودند. | ||
مولف در ادامه بعضى از تفاسير آيات از نظر اين گروه را بيان ميكند سپس چگونگى تشكيل اين فرقه بيان ميكند در ادامه نيز برخى از احكامى فقهى كه به ميل خود تفسير ميكردند و همچنين به بيان پيدايش مكاتب صوفيه،بهائيه، بابيه و قرمطيه از دل باطنيه و وجه شباهت آنها با باطنيه ميپردازد و در نهايت ميتوان چنين گفت كه نظر آنها دور شدن هر چه بيشتر از دين ميباشد. | مولف در ادامه بعضى از تفاسير آيات از نظر اين گروه را بيان ميكند سپس چگونگى تشكيل اين فرقه بيان ميكند در ادامه نيز برخى از احكامى فقهى كه به ميل خود تفسير ميكردند و همچنين به بيان پيدايش مكاتب صوفيه،بهائيه، بابيه و قرمطيه از دل باطنيه و وجه شباهت آنها با باطنيه ميپردازد و در نهايت ميتوان چنين گفت كه نظر آنها دور شدن هر چه بيشتر از دين ميباشد. | ||