۶۱٬۱۸۹
ویرایش
ترجمه تفسیر طبری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ؛' به '؛'
جز (جایگزینی متن - 'ابن مقفع' به 'ابن مقفع') |
جز (جایگزینی متن - ' ؛' به '؛') |
||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
#در ترجمه بسيار دقيق حىّ بن يقظان [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، در سراسر كتاب، هر جا سخنان [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] كاملا ترجمه شده، قطعه را با «تفسيرش» آغاز كرده‌اند و هر جا تفسير آن سخنان آمده، عنوان «شرحش» دارد <ref>براى شواهد و دلايل ديگر، ر.ك: آذرنوش، 1370ش، ص556-557</ref>. | #در ترجمه بسيار دقيق حىّ بن يقظان [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، در سراسر كتاب، هر جا سخنان [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] كاملا ترجمه شده، قطعه را با «تفسيرش» آغاز كرده‌اند و هر جا تفسير آن سخنان آمده، عنوان «شرحش» دارد <ref>براى شواهد و دلايل ديگر، ر.ك: آذرنوش، 1370ش، ص556-557</ref>. | ||
اگر لفظ ترجمه در مقدمه كتاب نابجا يا به معناى تفسير به كار رفته باشد، اين كتاب ترجمه تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] ؛ يعنى ترجمه «[[جامع البيان]]» نمى‌تواند باشد؛ زيرا با مقايسه داستان‌ها و روايات بسيارى در اين دو كتاب، درمى‌يابيم كه ميان آن دو هيچ شباهتى وجود ندارد و وجه اشتراكشان همان وجه اشتراك همه تفاسير است <ref>براى تفصيل، ر.ك: آذرنوش، 1375ش، ص50-54؛ همو، 1370ش، ص551-555</ref>. | اگر لفظ ترجمه در مقدمه كتاب نابجا يا به معناى تفسير به كار رفته باشد، اين كتاب ترجمه تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]؛ يعنى ترجمه «[[جامع البيان]]» نمى‌تواند باشد؛ زيرا با مقايسه داستان‌ها و روايات بسيارى در اين دو كتاب، درمى‌يابيم كه ميان آن دو هيچ شباهتى وجود ندارد و وجه اشتراكشان همان وجه اشتراك همه تفاسير است <ref>براى تفصيل، ر.ك: آذرنوش، 1375ش، ص50-54؛ همو، 1370ش، ص551-555</ref>. | ||
همچنين مؤلفان اين تفسير - كه بهتر است آن را «ترجمه و تفسير رسمى» بخوانيم - بارها به استفاده از آثار [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] (تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] و [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]]]) اشاره كرده‌اند؛ مجموعا سيزده بار به او ارجاع داده شده و در چهار مورد چنان است كه گويى به‌راستى تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] را ترجمه كرده‌اند؛ اما گاه خود عبارت اين پندار را نقض مى‌كند؛ مثلا در داستان خضر مى‌گويند كه [[ابن‌مقفع، عبدالله بن دادویه|ابن مقفع]] و اصمعى آن حكايت را در كتاب سِيَر آورده‌اند؛ اما [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] در اين كتاب آن را به وجه ديگرى نقل كرده و ما اين را از كتاب سِيَر بيرون آورده‌ايم <ref>[[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]، ج2، ص400</ref>. در مجموع مى‌توان گفت كه اين اثر نه ترجمه تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] و نه كتاب معيّن ديگرى است، بلكه دو اثر [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] : تاريخ و تفسير، از منابع اصلى مؤلفان بوده و درعين‌حال ايشان از كتاب‌هاى متعدد ديگرى نيز بهره گرفته‌اند. | همچنين مؤلفان اين تفسير - كه بهتر است آن را «ترجمه و تفسير رسمى» بخوانيم - بارها به استفاده از آثار [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] (تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] و [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]]]) اشاره كرده‌اند؛ مجموعا سيزده بار به او ارجاع داده شده و در چهار مورد چنان است كه گويى به‌راستى تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] را ترجمه كرده‌اند؛ اما گاه خود عبارت اين پندار را نقض مى‌كند؛ مثلا در داستان خضر مى‌گويند كه [[ابن‌مقفع، عبدالله بن دادویه|ابن مقفع]] و اصمعى آن حكايت را در كتاب سِيَر آورده‌اند؛ اما [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] در اين كتاب آن را به وجه ديگرى نقل كرده و ما اين را از كتاب سِيَر بيرون آورده‌ايم <ref>[[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]، ج2، ص400</ref>. در مجموع مى‌توان گفت كه اين اثر نه ترجمه تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] و نه كتاب معيّن ديگرى است، بلكه دو اثر [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] : تاريخ و تفسير، از منابع اصلى مؤلفان بوده و درعين‌حال ايشان از كتاب‌هاى متعدد ديگرى نيز بهره گرفته‌اند. | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
فريدون تقى‌زاده طوسى، «برخى نكات دستورى و واژگانى در ترجمه تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]»، در يادنامه [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]، ويرايش محمد قاسم‌زاده، تهران 1369ش؛ | فريدون تقى‌زاده طوسى، «برخى نكات دستورى و واژگانى در ترجمه تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]»، در يادنامه [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]، ويرايش محمد قاسم‌زاده، تهران 1369ش؛ | ||
محمد جاويد صباغيان، «زيان ترجمه در ترجمه تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]»، در يادنامه [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] ؛ | محمد جاويد صباغيان، «زيان ترجمه در ترجمه تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]»، در يادنامه [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]؛ | ||
محمد بن جرير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]، ترجمه تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] : فراهم‌آمده در زمان سلطنت منصور بن نوح سامانى، 350 تا 365 هجرى، چاپ حبيب يغمائى، تهران 1367ش؛ | محمد بن جرير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]، ترجمه تفسير [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] : فراهم‌آمده در زمان سلطنت منصور بن نوح سامانى، 350 تا 365 هجرى، چاپ حبيب يغمائى، تهران 1367ش؛ | ||