پرش به محتوا

منشآت عبدالله مروارید: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی')
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
 
خط ۳۷: خط ۳۷:
از تذکره‌ها و کتاب‌های تاریخی چنین برمی‌آید که خواجه عبدالله در نظم و نثر بسیار چیره‌دست بوده است. آثار مهم مروارید عبارتند از: دیوان اشعار، مونس‌الاحباب (مجموعه رباعیات)، تاریخ شاهی، تاریخ منظوم (ناتمام)، خسرو و شیرین (ناتمام) و منشآت.
از تذکره‌ها و کتاب‌های تاریخی چنین برمی‌آید که خواجه عبدالله در نظم و نثر بسیار چیره‌دست بوده است. آثار مهم مروارید عبارتند از: دیوان اشعار، مونس‌الاحباب (مجموعه رباعیات)، تاریخ شاهی، تاریخ منظوم (ناتمام)، خسرو و شیرین (ناتمام) و منشآت.


منشآت مروارید شامل 161 نامه و رقعه در موضوعات متنوع است که بلندترین آنها فتح‌نامة هند نام دارد و کوتاه‌ترین آن رقعه‌های پایانی رساله است که گاهی به بیش از چند سطر نمی‌رسد. موضوع این نامه‌ها بیشتر فرامین و منشوراتی است که پادشاه به وسیلة آنها سمت‌ها و مناصب مختلفی را به افراد داده است؛ مانند صدارت، قضاوت، تدریس، تولیت، داروغگی و ... . افزون بر این نامه‌هایی با عنوان نشان بخشش تمغا یا زکات یا سیورغال در نسخه موجود است. قبرنوشته‌ها و کتابه‌ها نیز عنوان چند نامه را شکل می‌دهد. قبرنوشته‌ها بسیار کوتاه بوده و معمولاً سوز و گداز نویسنده را در از دست دادن عزیزی یا بزرگی می‌رساند. کتابه‌ها نیز بسیار مختصر و موجز است و برای سردر خانقاه‌ها و مدرسه‌ها و دیگر اماکن عام‌المنفعه نوشته شده است و در آن به پادشاه زمان اشاره شده و تاریخ ساخت آن بنا در شعری یا ماده‌تاریخی گنجانده شده است. نامه‌های پایانی بیشتر در اخوانیات می‌گنجد که در میان آنها مطایبه‌نامه‌ها نیز دیده می‌شود.
منشآت مروارید شامل 161 نامه و رقعه در موضوعات متنوع است که بلندترین آنها فتح‌نامة هند نام دارد و کوتاه‌ترین آن رقعه‌های پایانی رساله است که گاهی به بیش از چند سطر نمی‌رسد. موضوع این نامه‌ها بیشتر فرامین و منشوراتی است که پادشاه به وسیلة آنها سمت‌ها و مناصب مختلفی را به افراد داده است؛ مانند صدارت، قضاوت، تدریس، تولیت، داروغگی و.... افزون بر این نامه‌هایی با عنوان نشان بخشش تمغا یا زکات یا سیورغال در نسخه موجود است. قبرنوشته‌ها و کتابه‌ها نیز عنوان چند نامه را شکل می‌دهد. قبرنوشته‌ها بسیار کوتاه بوده و معمولاً سوز و گداز نویسنده را در از دست دادن عزیزی یا بزرگی می‌رساند. کتابه‌ها نیز بسیار مختصر و موجز است و برای سردر خانقاه‌ها و مدرسه‌ها و دیگر اماکن عام‌المنفعه نوشته شده است و در آن به پادشاه زمان اشاره شده و تاریخ ساخت آن بنا در شعری یا ماده‌تاریخی گنجانده شده است. نامه‌های پایانی بیشتر در اخوانیات می‌گنجد که در میان آنها مطایبه‌نامه‌ها نیز دیده می‌شود.


شهاب‌الدین مروارید از جملۀ دبیران و مترسلانی است که نه رابطۀ خود را از دبیران و مترسلان پیشین که به شیوۀ مصنوع و فنی کتابت می‌کرده‌اند گسسته و نه از تأثیر رواج نثر مرسل در دورۀ تیموری به دور مانده است. نویسندگی و خوشنویسی در خاندان او امری موروثی بود، به گونه‌ای که آباء و اجداد او همگی بدین دو هنر منتسب بوده‌اند.
شهاب‌الدین مروارید از جملۀ دبیران و مترسلانی است که نه رابطۀ خود را از دبیران و مترسلان پیشین که به شیوۀ مصنوع و فنی کتابت می‌کرده‌اند گسسته و نه از تأثیر رواج نثر مرسل در دورۀ تیموری به دور مانده است. نویسندگی و خوشنویسی در خاندان او امری موروثی بود، به گونه‌ای که آباء و اجداد او همگی بدین دو هنر منتسب بوده‌اند.