پرش به محتوا

حاج میرزا مهدی شکوهی (از شعرای بزرگ آذربایجان در دوره قاجار): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}


'''حاج میرزا مهدی شکوهی (از شعرای بزرگ آذربایجان در دورۀ قاجار)''' تألیف جلال جلال‌شکوهی با همکاری مسعود غلامیه و یوسف بیگ باباپور؛ کتابی است که به بررسی زندگی و آثار حاج میرزا مهدی شکوهی، از شعرای بزرگ آذربایجان در دورۀ قاجار می‌پردازد. شکوهی که از شاعران معاصر دوران مشروطیت محسوب می‌شود، مردی آزاداندیش، اهل مطالعه و تحقیق با شهامت ابراز عقیده بود که در تبریز و مراغه در اشاعۀ فرهنگ و علوم جدید و پی‌ریزی مشروطیت نقش بسزایی داشت. وی با قلم طنزآلود و نیش‌دار و اشعار حماسی و وطنی خود، به مقابله با زمامداران خونخوار مانند صمدخان شجاع‌الدوله برخاست و آثار ارزشمندی از خود به جای گذاشت که از جمله می‌توان به کلیات دیوان، لطایف و ظرایف و سیصد بند مرثیه اشاره کرد.
'''حاج میرزا مهدی شکوهی (از شعرای بزرگ آذربایجان در دورۀ قاجار)''' تألیف [[جلال شکوهی، جلال|جلال جلال‌شکوهی]] با همکاری [[غلامیه، مسعود|مسعود غلامیه]] و [[بیگ باباپور، یوسف|یوسف بیگ باباپور]]؛ کتابی است که به بررسی زندگی و آثار حاج میرزا مهدی شکوهی، از شعرای بزرگ آذربایجان در دورۀ قاجار می‌پردازد. شکوهی که از شاعران معاصر دوران مشروطیت محسوب می‌شود، مردی آزاداندیش، اهل مطالعه و تحقیق با شهامت ابراز عقیده بود که در تبریز و مراغه در اشاعۀ فرهنگ و علوم جدید و پی‌ریزی مشروطیت نقش بسزایی داشت. وی با قلم طنزآلود و نیش‌دار و اشعار حماسی و وطنی خود، به مقابله با زمامداران خونخوار مانند صمدخان شجاع‌الدوله برخاست و آثار ارزشمندی از خود به جای گذاشت که از جمله می‌توان به کلیات دیوان، لطایف و ظرایف و سیصد بند مرثیه اشاره کرد.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۴: خط ۳۴:


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
کتاب «حاج میرزا مهدی شکوهی (از شعرای بزرگ آذربایجان در دورۀ قاجار)» به قلم جلال جلال‌شکوهی با همکاری مسعود غلامیه و یوسف بیگ باباپور، به بررسی زندگی و آثار یکی از برجسته‌ترین شاعران آذربایجان در دورۀ قاجار می‌پردازد. حاج میرزا مهدی شکوهی که از شاعران معاصر دوران مشروطیت بود، مردی آزاداندیش و اهل مطالعه و تحقیق به شمار می‌رفت که با شهامت به ابراز عقیده می‌پرداخت و در روشنگری محیط خود تلاش فراوانی کرد.
کتاب «حاج میرزا مهدی شکوهی (از شعرای بزرگ آذربایجان در دورۀ قاجار)» به قلم [[جلال شکوهی، جلال|جلال جلال‌شکوهی]] با همکاری [[غلامیه، مسعود|مسعود غلامیه]] و [[بیگ باباپور، یوسف|یوسف بیگ باباپور]]، به بررسی زندگی و آثار یکی از برجسته‌ترین شاعران آذربایجان در دورۀ قاجار می‌پردازد. حاج میرزا مهدی شکوهی که از شاعران معاصر دوران مشروطیت بود، مردی آزاداندیش و اهل مطالعه و تحقیق به شمار می‌رفت که با شهامت به ابراز عقیده می‌پرداخت و در روشنگری محیط خود تلاش فراوانی کرد.


شکوهی همراه با بسیاری از متفکران هم‌عصر خود در تبریز و مراغه، در اشاعۀ فرهنگ و علوم جدید و پی‌ریزی مشروطیت نقش فعالی داشت و در آماده کردن افکار عمومی برای خواستن آزادی زحمات بسیاری متحمل شد. این فعالیت‌ها موجب شد تا خشم و دشمنی زمامداران خونخواری مانند صمدخان شجاع‌الدوله را برانگیزد و نه تنها خود، بلکه فرزندانش مانند حاج میرزا حسن شکوهی نیز مورد آزار و اذیت قرار گیرند.
شکوهی همراه با بسیاری از متفکران هم‌عصر خود در تبریز و مراغه، در اشاعۀ فرهنگ و علوم جدید و پی‌ریزی مشروطیت نقش فعالی داشت و در آماده کردن افکار عمومی برای خواستن آزادی زحمات بسیاری متحمل شد. این فعالیت‌ها موجب شد تا خشم و دشمنی زمامداران خونخواری مانند صمدخان شجاع‌الدوله را برانگیزد و نه تنها خود، بلکه فرزندانش مانند حاج میرزا حسن شکوهی نیز مورد آزار و اذیت قرار گیرند.
خط ۴۰: خط ۴۰:
در بخش اول کتاب، به زندگی و آثار میرزا مهدی شکوهی پرداخته شده است. وی آثاری چند در ادبیات ترکی و فارسی از خود به جای گذاشته که عبارتند از:
در بخش اول کتاب، به زندگی و آثار میرزا مهدی شکوهی پرداخته شده است. وی آثاری چند در ادبیات ترکی و فارسی از خود به جای گذاشته که عبارتند از:


1. کلیات دیوان: شامل مدیحۀ اهل بیت، به ویژه امیرالمؤمنین علی(ع)، غزلیات، شکوائیه‌ها، ماده تاریخ‌ها، شرح حال خویش، سفرنامۀ منظوم، مثنوی‌ها و دیگر آثار.
1. کلیات دیوان: شامل مدیحۀ اهل بیت، به ویژه [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین علی(ع)]]، غزلیات، شکوائیه‌ها، ماده تاریخ‌ها، شرح حال خویش، سفرنامۀ منظوم، مثنوی‌ها و دیگر آثار.


2. لطایف و ظرایف: این اثر به نثر و به تقلید از آثار عبید زاکانی تألیف شده است. میرزا مهدی با هنر و زیرکی تمام، جامعۀ فاسد دوران خود را به نقد و چالش کشیده است. طنز وی در ظاهر خنده‌دار و مضحکه‌آمیز است، اما در عمق خود حزنی آکنده از تأسف در دل خواننده بر جای می‌گذارد. این طنزیات در هفت باب مرتب شده و شامل حکایاتی است که خود دیده و شنیده یا از گذشتگان و کتاب‌ها نقل کرده است.
2. لطایف و ظرایف: این اثر به نثر و به تقلید از آثار [[عبید زاکانی، عبیدالله|عبید زاکانی]] تألیف شده است. میرزا مهدی با هنر و زیرکی تمام، جامعۀ فاسد دوران خود را به نقد و چالش کشیده است. طنز وی در ظاهر خنده‌دار و مضحکه‌آمیز است، اما در عمق خود حزنی آکنده از تأسف در دل خواننده بر جای می‌گذارد. این طنزیات در هفت باب مرتب شده و شامل حکایاتی است که خود دیده و شنیده یا از گذشتگان و کتاب‌ها نقل کرده است.


3. سیصد بند در مرثیه: این اثر طی بیش از یک قرن که از آفرینش آن می‌گذرد، یکی از متون قابل قبول و مورد استفاده در مجالس سوگواری سالار شهیدان در آذربایجان و حتی شهرهای ایرانی قفقاز بوده است.
3. سیصد بند در مرثیه: این اثر طی بیش از یک قرن که از آفرینش آن می‌گذرد، یکی از متون قابل قبول و مورد استفاده در مجالس سوگواری سالار شهیدان در آذربایجان و حتی شهرهای ایرانی قفقاز بوده است.