تذکره جغرافيای تاريخی ايران: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۴: خط ۴۴:
#:ادیان و فرهنگ: نویسنده نقش ادیان کهن مانند زردشت را بررسی می‌کند و به تأثیر اسلام و سپس هجوم اعراب و مغولان بر انحطاط تمدن اشاره می‌نماید<ref>همان، ص 44-13</ref>.
#:ادیان و فرهنگ: نویسنده نقش ادیان کهن مانند زردشت را بررسی می‌کند و به تأثیر اسلام و سپس هجوم اعراب و مغولان بر انحطاط تمدن اشاره می‌نماید<ref>همان، ص 44-13</ref>.
# ولایات شرقی و شمال شرقی:
# ولایات شرقی و شمال شرقی:
بلخ و تخارستان: بلخ به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین مراکز تمدنی جنوب آمودریا (جیحون) و پایتخت کهن تخارستان توصیف شده است. جغرافی‌نویسان عرب آن را جزو بلاد خراسان محسوب می‌کردند <ref>همان، ص72-45</ref>.
#:بلخ و تخارستان: بلخ به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین مراکز تمدنی جنوب آمودریا (جیحون) و پایتخت کهن تخارستان توصیف شده است. جغرافی‌نویسان عرب آن را جزو بلاد خراسان محسوب می‌کردند <ref>همان، ص72-45</ref>.
#:مرو و هرات: مرو از مهم‌ترین شهرهای خراسان در مسیر تجاری آسیای مرکزی بوده است. هرات نیز به‌عنوان مرکز مهم تجاری آسیا معرفی شده و ویرانی‌های تاریخی آن توسط مغول و تیمور گزارش شده است<ref>همان، ص 97-73</ref>.
#:مرو و هرات: مرو از مهم‌ترین شهرهای خراسان در مسیر تجاری آسیای مرکزی بوده است. هرات نیز به‌عنوان مرکز مهم تجاری آسیا معرفی شده و ویرانی‌های تاریخی آن توسط مغول و تیمور گزارش شده است<ref>همان، ص 97-73</ref>.
#:سیستان، قسمت جنوبی افغانستان و بلوچستان<ref>همان، ص 116-98</ref>.
#:سیستان، قسمت جنوبی افغانستان و بلوچستان<ref>همان، ص 116-98</ref>.
#:خراسان مرکزی: نیشابور به‌عنوان پایتخت سابق خراسان، از نظر اقتصادی و تجاری اهمیت فوق‌العاده‌ای داشت و نویسنده تخریب‌های آن پس از حملات مغول و تیمور را ذکر می‌کند. مشهد به دلیل وجود آرامگاه [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] به یک مکان مقدس شیعه تبدیل شده است <ref>همان، ص 147- 117</ref>.
#:خراسان مرکزی: نیشابور به‌عنوان پایتخت سابق خراسان، از نظر اقتصادی و تجاری اهمیت فوق‌العاده‌ای داشت و نویسنده تخریب‌های آن پس از حملات مغول و تیمور را ذکر می‌کند. مشهد به دلیل وجود آرامگاه [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] به یک مکان مقدس شیعه تبدیل شده است <ref>همان، ص 147- 117</ref>.
# ولایات مرکزی، غربی و جنوبی:
# ولایات مرکزی، غربی و جنوبی:
قومس و جرجان: این منطقه شامل شهرهای مهم مسیر راه ابریشم مانند شاهرود، بسطام و دامغان است که از لحاظ تجاری مهم بودند. جرجان، استرآباد، دهستان و سمنان را نیز شامل می‌شد<ref>همان، ص150-139</ref>.
#:قومس و جرجان: این منطقه شامل شهرهای مهم مسیر راه ابریشم مانند شاهرود، بسطام و دامغان است که از لحاظ تجاری مهم بودند. جرجان، استرآباد، دهستان و سمنان را نیز شامل می‌شد<ref>همان، ص150-139</ref>.
#:ری و همدان: ری بزرگ‌ترین شهر ایران قدیم شمرده می‌شد. همدان دارای اهمیت سوق‌الجیشی بوده و نویسنده به قبر ابوعلی سینا در نزدیکی آن اشاره می‌کند <ref>همان، ص157-147</ref>.
#:ری و همدان: ری بزرگ‌ترین شهر ایران قدیم شمرده می‌شد. همدان دارای اهمیت سوق‌الجیشی بوده و نویسنده به قبر ابوعلی سینا در نزدیکی آن اشاره می‌کند <ref>همان، ص157-147</ref>.
#:فارس: این ولایت که در دوره ساسانیان پایتخت اردشیر بابکان بود و شامل: مناطق سه‌گانه فارس، پازارگاد و پرسپولیس، شیراز، فیروزآباد، قسمت غربی فارس، بوشهر، مشایخ، یزد بود<ref>همان، ص185-170</ref>.
#:فارس: این ولایت که در دوره ساسانیان پایتخت اردشیر بابکان بود و شامل: مناطق سه‌گانه فارس، پازارگاد و پرسپولیس، شیراز، فیروزآباد، قسمت غربی فارس، بوشهر، مشایخ، یزد بود<ref>همان، ص185-170</ref>.