پرش به محتوا

نقش آیین‌های ایرانی در نظام خلافت اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'هـ' به 'ه'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هـ' به 'ه')
 
خط ۳۷: خط ۳۷:
نکته دیگری که اهمیت این کتاب را بر مسائل ایران‌شناسی مسلم می‌دارد، واژه‌های پارسی نغزی است که مؤلف در متن عربی کتاب به کار برده و نفوذ روشن و صریح زبان فارسی را در زبان عربی نشان می‌دهد. بسیاری از این واژه‌ها امروز در فارسی متروک شده و بعضی از آنها در متون قديم فارسی نیز به کار نرفته یا اگر رفته در متون موجود فارسی نشانی از آنها نداریم. مانند واژۀ «خردادی» به معنی نوعی جام بزرگ یا «روشن» به معنی چیزی که امروزه بالکن خوانده می‌شود و امثال آن. در مجموع کتابی است که در نوع خود کمتر مانندی دارد و بی هیچ گمان برای شناخت تاریخ ایران به نکات بسیاری از این کتاب نیازمندیم.
نکته دیگری که اهمیت این کتاب را بر مسائل ایران‌شناسی مسلم می‌دارد، واژه‌های پارسی نغزی است که مؤلف در متن عربی کتاب به کار برده و نفوذ روشن و صریح زبان فارسی را در زبان عربی نشان می‌دهد. بسیاری از این واژه‌ها امروز در فارسی متروک شده و بعضی از آنها در متون قديم فارسی نیز به کار نرفته یا اگر رفته در متون موجود فارسی نشانی از آنها نداریم. مانند واژۀ «خردادی» به معنی نوعی جام بزرگ یا «روشن» به معنی چیزی که امروزه بالکن خوانده می‌شود و امثال آن. در مجموع کتابی است که در نوع خود کمتر مانندی دارد و بی هیچ گمان برای شناخت تاریخ ایران به نکات بسیاری از این کتاب نیازمندیم.


نویسندۀ کتاب [[صابی، هلال بن محسن|هلال بن مُحَسِّن ابواسحاق ابراهیم بن هلال بن ابراهیم بن زهرون بن حیون صابی حرانی]] در سال 359 هـ. در بغداد چشم به جهان گشود و در همان شهر هم نشئت یافت. همۀ شرح‌حال‌نویسان هم‌داستان‌اند که او در آخر عمر اسلام آورده است. و در سال 448 هـ. درگذشت. فضیلت [[صابی، هلال بن محسن|هلال]] در آگاهی از هنر نویسندگی و اصول بلاغت به جدّش ابواسحاق ابراهیم صابی باز می‌گردد و ابواسحاق در بغداد متصدی دیوان انشاء بود. هلال در این دیوان با جدّش ابواسحاق مدتی خدمت کرد و در این کار سرآمد شد و هنگامی که در دارالخلافۀ عباسی بود، توانست از تمام شئون و رسوم آنجا آگاهی پیدا کند و از رازهایی که در نهفت دیوارها و نهان‌گاه‌های آنجا بود آگاه شود. در این هنگام وی فرصت یافت تا به شناخت احوال خلفا بپردازد تا آنجا که بر جد خویش نیز برتری یابد. شاید هلال کتاب خود را در همان هنگامی که متصدی دیوان انشاء بوده، پرداخته باشد.
نویسندۀ کتاب [[صابی، هلال بن محسن|هلال بن مُحَسِّن ابواسحاق ابراهیم بن هلال بن ابراهیم بن زهرون بن حیون صابی حرانی]] در سال 359 ه. در بغداد چشم به جهان گشود و در همان شهر هم نشئت یافت. همۀ شرح‌حال‌نویسان هم‌داستان‌اند که او در آخر عمر اسلام آورده است. و در سال 448 ه. درگذشت. فضیلت [[صابی، هلال بن محسن|هلال]] در آگاهی از هنر نویسندگی و اصول بلاغت به جدّش ابواسحاق ابراهیم صابی باز می‌گردد و ابواسحاق در بغداد متصدی دیوان انشاء بود. هلال در این دیوان با جدّش ابواسحاق مدتی خدمت کرد و در این کار سرآمد شد و هنگامی که در دارالخلافۀ عباسی بود، توانست از تمام شئون و رسوم آنجا آگاهی پیدا کند و از رازهایی که در نهفت دیوارها و نهان‌گاه‌های آنجا بود آگاه شود. در این هنگام وی فرصت یافت تا به شناخت احوال خلفا بپردازد تا آنجا که بر جد خویش نیز برتری یابد. شاید هلال کتاب خود را در همان هنگامی که متصدی دیوان انشاء بوده، پرداخته باشد.


[[صابی، هلال بن محسن|هلال]] افزون بر اینکه مشهور به مورخ بودن به دلیل این کتاب تاریخی‌اش دارد، همواره جویندۀ ادب بوده و نزد بسیاری از مشاهیر نحودانان ادب آموخته است. [[صابی، هلال بن محسن|هلال]] تألیفات ارجمندی در موضوعات گوناگون داشته که بعضی از میان رفته و بعضی بر جای مانده است؛ از قبیل اخبار بغداد، الاماثل و الاعیان و منتدی العواطف والاحسان، کتاب التاریخ، تحفة الامراء فی تاریخ الوزراء، کتاب الرساله یا الرسائل، کتاب السیاسه، غرر البلاغه، کتاب الکُتّاب، کتاب مآثر اهله، و رسوم دار الخلافه.
[[صابی، هلال بن محسن|هلال]] افزون بر اینکه مشهور به مورخ بودن به دلیل این کتاب تاریخی‌اش دارد، همواره جویندۀ ادب بوده و نزد بسیاری از مشاهیر نحودانان ادب آموخته است. [[صابی، هلال بن محسن|هلال]] تألیفات ارجمندی در موضوعات گوناگون داشته که بعضی از میان رفته و بعضی بر جای مانده است؛ از قبیل اخبار بغداد، الاماثل و الاعیان و منتدی العواطف والاحسان، کتاب التاریخ، تحفة الامراء فی تاریخ الوزراء، کتاب الرساله یا الرسائل، کتاب السیاسه، غرر البلاغه، کتاب الکُتّاب، کتاب مآثر اهله، و رسوم دار الخلافه.