الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة: تفاوت میان نسخه‌ها

«الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة»، تألیف محمد بن اسماعیل صنعانی (متوفی 1182ق)، «ثلاثيات» و «رباعيات» تألیف سلیمان بن احمد طبرانی (متوفی 360ق).

# توضیح و رفع ابهام از مسائل مهم حدیثی: رساله امیر صنعانی به سؤالی کلیدی در علم حدیث، یعنی نام‌گذاری و ویژگی‌های سه معجم بزرگ طبرانی (معجم کبیر، اوسط و صغیر) پاسخ می‌دهد و ابهامات موجود در این زمینه را برطرف می‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص23</ref>. این امر، به فهم عمیق‌تر آثار طبرانی کمک شایانی می‌کند.

# گردآوری میراث حدیثی ارزشمند: این کتاب، مجموعه‌ای از آثار دو تن از علمای بزرگ اسلام، محمد بن اسماعیل صنعانی و امام حافظ طبرانی را در یک مجلد گرد آورده است. این گردآوری، به حفظ و نشر متون حدیثی اصیل و مهم کمک می‌کند و دسترسی محققان و طلاب را به این آثار تسهیل می‌نماید.

این کتاب، مجموعه‌ای از آثار مهم در علوم حدیث را شامل می‌شود که عمدتاً به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود: رساله امیر صنعانی و مجموعه‌های حدیثی ثلاثيات و رباعيات طبرانی.

مقدمه و زندگی‌نامه نویسندگان: کتاب با مقدمه‌ای از محقق، آغاز می‌شود که هدف از تدوین و انتشار این اثر را توضیح می‌دهد. در این مقدمه بر اهمیت عرضه و توضیح رساله‌های مهم در علوم حدیث، به‌ویژه آثار صنعانی و طبرانی، تأکید شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص‌7</ref>. در ادامه، زندگی‌نامه مختصری از «امير صنعانی» شامل نام، تولد، اساتید، شاگردان و آثار منتشرشده‌اش و همچنین شرح حال «حافظ طبرانی» شامل نام، محل تولد، اساتید و آثارش، از جمله معاجم حدیثی‌اش، ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص‌9-15</ref>.

«الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة»: رساله‌ای از محمد بن اسماعیل صنعانی است که به پرسشی درباره نام‌گذاری سه معجم معروف امام طبرانی (معجم کبیر، معجم اوسط و معجم صغیر) پاسخ می‌دهد. صنعانی در این رساله توضیح می‌دهد که آیا این نام‌ها توسط خود طبرانی به معاجم داده شده یا خیر. او با استناد به اقوال علما و با تبیین ویژگی‌های هریک از این معاجم، به‌تفصیل به این مسئله می‌پردازد و ادله خود را مطرح می‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص23.</ref>

ثلاثيات الطبراني: این بخش با عنوان «جزء فيه ثلاثيات الطبراني رحمه الله تعالى»، مجموعه‌ای از احادیثی است که امام طبرانی با تنها سه واسطه از پیامبر اکرم(ص) روایت کرده است<ref>ر.ک: همان، ص33</ref>. این احادیث با ذکر کامل سند خود ارائه شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص‌34، 35، 36، 37 و 38</ref>؛ به‌عنوان مثال، حدیثی از انس بن مالک نقل شده است که پیامبر اکرم(ص) را در حال وضو مشاهده کرده است<ref>ر.ک: همان، ص‌34</ref>. برای تدوین این بخش، از نسخ خطی متعددی، از جمله نسخه‌های موجود در مکتبه عارف حکمت و کتابخانه دانشگاه لیدن، استفاده شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص‌17-18</ref>.

رباعيات الطبراني: این قسمت، شامل احادیثی است که امام طبرانی با چهار واسطه از پیامبر اکرم روایت کرده و به‌طور خاص از کتاب «المعجم الكبير» او استخراج شده‌اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص41</ref>. همانند ثلاثیات، این احادیث نیز با سند کامل ذکر شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص‌42، 43، 44، 45 و 46</ref>.