۱۴۴٬۵۹۹
ویرایش
السواد الأعظم في الکلام: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - '« ' به '«'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '« ' به '«') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''السواد الأعظم في الكلام'''، تألیف حکیم و متکلم [[سمرقندی، اسحاق بن محمد]] (متوفى 342/335ق)، اثری کلامی (عقیدتی) است که به تبیین و شرح مسائل اساسی دین و عقاید اسلامی در قالب پرسشها یا مسائل میپردازد. این کتاب، از قدیمیترین متون در مکتب ماتریدی است که شروح متعددی بر آن نوشته شده است<ref>ر.ک: جلالی، سید لطفالله، ج24، ص535</ref>. | '''السواد الأعظم في الكلام'''، تألیف حکیم و متکلم [[سمرقندی، اسحاق بن محمد|ابوالقاسم اسحاق بن محمد حکیم سمرقندی]] (متوفى 342/335ق)، اثری کلامی (عقیدتی) است که به تبیین و شرح مسائل اساسی دین و عقاید اسلامی در قالب پرسشها یا مسائل میپردازد. این کتاب، از قدیمیترین متون در مکتب ماتریدی است که شروح متعددی بر آن نوشته شده است<ref>ر.ک: جلالی، سید لطفالله، ج24، ص535</ref>. | ||
انگیزه نگارش== | == انگیزه نگارش == | ||
لفظ «سواد اعظم»، در این کتاب و در سیاق مباحث کلامی آن، به گروهی اطلاق میشود که بهعنوان فرقه یا گروه نجاتیافته (فرقه ناجیه) از میان امت پیامبر اسلام (ص) شناخته میشوند. بر اساس روایتی که در منابع به آن اشاره شده، امت به هفتادوسه فرقه تقسیم خواهد شد که هفتادودو فرقه از آن، اهل آتش و تنها یک فرقه اهل بهشت خواهد بود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص2</ref>. این گروه نجاتیافته، همان «سواد اعظم» هستند. محتوای کتاب که به مسائل کلامی و عقیدتی میپردازد و «سواد اعظم» را بهعنوان فرقه ناجیه معرفی میکند و عقاید آنان را شرح میدهد، نشاندهنده تلاش برای تبیین اصول دین، مشخص کردن گروه رستگار از دیدگاه مؤلف و پاسخ به پرسشها یا ابهاماتی در این زمینه است. | لفظ «سواد اعظم»، در این کتاب و در سیاق مباحث کلامی آن، به گروهی اطلاق میشود که بهعنوان فرقه یا گروه نجاتیافته (فرقه ناجیه) از میان امت پیامبر اسلام(ص) شناخته میشوند. بر اساس روایتی که در منابع به آن اشاره شده، امت به هفتادوسه فرقه تقسیم خواهد شد که هفتادودو فرقه از آن، اهل آتش و تنها یک فرقه اهل بهشت خواهد بود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص2</ref>. این گروه نجاتیافته، همان «سواد اعظم» هستند. محتوای کتاب که به مسائل کلامی و عقیدتی میپردازد و «سواد اعظم» را بهعنوان فرقه ناجیه معرفی میکند و عقاید آنان را شرح میدهد، نشاندهنده تلاش برای تبیین اصول دین، مشخص کردن گروه رستگار از دیدگاه مؤلف و پاسخ به پرسشها یا ابهاماتی در این زمینه است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
محتوای اصلی کتاب، مجموعهای از مباحث است که در قالب بیش از شصت «مسئله» ارائه شده است. هر مسئله به یک موضوع خاص از اصول دین یا برخی فروع مرتبط با آن میپردازد. این مسائل طیف وسیعی از عقاید را در بر میگیرند؛ از جمله: ویژگیهای گروه رستگار (سواد اعظم) و تمایز آنها از دیگر فرق، مباحث مربوط به توحید و صفات خداوند، نبوت و معجزات انبیا، کتب آسمانی و ملائکه، معاد و احوال پس از مرگ (مانند: سؤال قبر، شفاعت، میزان اعمال و صراط، بهشت و جهنم)، ایمان و کفر و حدود آنها، قضا و قدر و نسبت آن با افعال بندگان، ماهیت قرآن کریم و غیر مخلوق بودن آن و همچنین برخی از مسائل فقهی، مانند: نماز و وضو. | محتوای اصلی کتاب، مجموعهای از مباحث است که در قالب بیش از شصت «مسئله» ارائه شده است. هر مسئله به یک موضوع خاص از اصول دین یا برخی فروع مرتبط با آن میپردازد. این مسائل طیف وسیعی از عقاید را در بر میگیرند؛ از جمله: ویژگیهای گروه رستگار (سواد اعظم) و تمایز آنها از دیگر فرق، مباحث مربوط به توحید و صفات خداوند، نبوت و معجزات انبیا، کتب آسمانی و ملائکه، معاد و احوال پس از مرگ (مانند: سؤال قبر، شفاعت، میزان اعمال و صراط، بهشت و جهنم)، ایمان و کفر و حدود آنها، قضا و قدر و نسبت آن با افعال بندگان، ماهیت قرآن کریم و غیر مخلوق بودن آن و همچنین برخی از مسائل فقهی، مانند: نماز و وضو. | ||
در پایان کتاب، | در پایان کتاب، «رسالة في الإيمان جزء من العمل أم لا و مركب أم لا»، بهطور خاص به بررسی ماهیت ایمان اختصاص یافته است. این رساله به بحث درباره اینکه آیا ایمان یک حقیقت بسیط و تجزیهناپذیر است یا مرکب از اجزا (مانند تصدیق قلبی، اقرار زبانی و عمل به ارکان) میپردازد و دیدگاه نویسنده مبنی بر اینکه ایمان، تصدیق و اقرار است را تشریح میکند<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>. | ||
==ویژگیهای کتاب== | ==ویژگیهای کتاب== | ||