أخبار أبي القاسم الزجاجي: تفاوت میان نسخه‌ها

'''أخبار أبي‌القاسم الزجاجي'''، از آثار نحوی، لغت‌شناس و محدّث سرشناس ایرانی قرن چهارم هجرى قمری، [[ابوالقاسم عبدالرحمان بن اسحاق زجاجى نهاوندى]]، مشهور به [[ابوالقاسم زجاجى]] (متوفای 340ق)، است که در قالب نظم و نثر به بیان مباحثی گوناگون (اخلاقی، واژه‌شناسی در زبان و ادبیات عربی، تفسیر آیات قرآن، مرثیه‌سرایی، حکایات شاعران، توضیح اشعار، گزارش مجالس ادیبان و شاعران در دربار خلیفه‌ها و...) می‌پردازد. پژوهشگر معاصر، [[عبدالحسین مبارک]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابوالقاسم زجاجى]] و همچنین ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را شناسانده است.

* [[عبدالحسین مبارک]]، با تأکید بر آنکه اثر حاضر با کتاب [[أمالي الزّجّاجي]] که با تصحیح و تحقیق [[عبدالسلام هارون]] منتشر شده، اختلاف چندانی ندارد و هر دو فرهنگ عمومی زجاجی را نشان می‌دهد، افزوده است: «أخبار أبي‌القاسم الزجاجي» همانند [[الكامل في اللغة و الأدب]] تألیف [[مبرد]] است و بین فنون ادبی و نحوی و واژه‌شناسی و اخبار جمع می‌کند، ولی همانند [[مبرد]] به آن نظم کاملی نداده است.... و [[مبرد]] استطراد زیاد دارد، ولیکن [[ابوالقاسم زجاجى]] به بیان مثال‌های مشهور، بسنده می‌کند و...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص6- 9</ref>.

* محقق با طرح این پرسش که آیا «أخبار أبي‌القاسم الزجاجي» و [[أمالي الزّجّاجي]] دو نام برای دو کتاب است یا یک کتاب با دو عنوان؟ ترجیح می‌دهد که [[ابوالقاسم زجاجى]] یک اثر پدید آورده است، ولی نسخه‌نویسان دو کتاب ساخته‌اند؛ زیرا شرح‌حال‌نگاران از «أخبار أبي‌القاسم الزجاجي» در فهرست آثار او یاد نکرده‌اند و ازآنجاکه می‌دانیم [[أمالي الزّجّاجي]]، 3 نسخه (صغری، وسطی و کبری) دارد، شاید کتاب حاضر همان نسخه وسطی از امالی زجاجی باشد...<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.