۱۴۴٬۵۹۹
ویرایش
ديوان ابن شرف القيرواني: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمهنويس') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| (۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر = | | تصویر =NUR132914J1.jpg | ||
| عنوان = | | عنوان = ديوان ابن شرف القيرواني | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[ابن شرف قیروانی، محمد بن ابوسعید]] (نويسنده) | ||
[[ | [[حسن، حسن ذکري]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =1362 9د / 3827 PJA | ||
| موضوع = | | موضوع = شعر عربي - قرن 5ق. | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = | | ناشر =مکتبة الکليات الأزهرية | ||
| مکان نشر = | | مکان نشر =مصر - قاهره | ||
| سال نشر = | | سال نشر =1983م | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE132914AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ = | | چاپ =يکم | ||
| شابک = | | شابک =977-11-0066-1 | ||
| تعداد جلد = | | تعداد جلد = | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور = | ||
| کتابخوان همراه نور = | | کتابخوان همراه نور = | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''ديوان ابن شرف القيرواني'''، اثر [[ابن شرف، ابوعبدالله محمد بن ابىسعید جُذامى قیروانى]] (ح 390-460ق/1000-1067م)، شاعر، ادیب و ناقد مغربى. | '''ديوان ابن شرف القيرواني'''، اثر [[ابن شرف قیروانی، محمد بن ابوسعید|ابن شرف، ابوعبدالله محمد بن ابىسعید جُذامى قیروانى]] (ح 390-460ق/1000-1067م)، شاعر، ادیب و ناقد مغربى. | ||
اسلوب، صورتبندی و معانی و افکار انباشته در اشعار ابن | اسلوب، صورتبندی و معانی و افکار انباشته در اشعار [[ابن شرف قیروانی، محمد بن ابوسعید|ابن شرف]]، حکایت از شخصیت شعری خاص و بینظیر وی دارد. | ||
==انگیزه محقق و جایگاه دیوان== | ==انگیزه محقق و جایگاه دیوان== | ||
محقق مینویسد: برای رساله دکتری با موضوع «حرکت ادبی و انتقادی در دربار معز بن بادیس»، مقداری از اشعار ابن شرف قیروانی را که ندیم و شاعر ابن بادیس بود، مطالعه کردم، اسلوب، صورتبندی و معانی و افکار انباشته در آن، که حکایت از شخصیت شعری خاص و بینظیر وی داشت، مرا به تعجب واداشت. پس از کاوش دریافتم که اثری از دیوان وی یا حتی جزیی از آن، در نسخههای خطی و چاپی یافت نمیشود و جز ابیات پراکنده، چیزی از آن باقی نمانده است بر آن شدم تا اقدام به جمع آن نمایم و نیز دریافتم که مسائل سیاسی و فرهنگی مهمی در شعر ابن شرف در عصر طلایی مغرب عربی وجود دارد که نمیتوان از آن چشم پوشید. | محقق مینویسد: برای رساله دکتری با موضوع «حرکت ادبی و انتقادی در دربار معز بن بادیس»، مقداری از اشعار [[ابن شرف قیروانی، محمد بن ابوسعید|ابن شرف قیروانی]] را که ندیم و شاعر [[ابن بادیس، عبدالحمید|ابن بادیس]] بود، مطالعه کردم، اسلوب، صورتبندی و معانی و افکار انباشته در آن، که حکایت از شخصیت شعری خاص و بینظیر وی داشت، مرا به تعجب واداشت. پس از کاوش دریافتم که اثری از دیوان وی یا حتی جزیی از آن، در نسخههای خطی و چاپی یافت نمیشود و جز ابیات پراکنده، چیزی از آن باقی نمانده است بر آن شدم تا اقدام به جمع آن نمایم و نیز دریافتم که مسائل سیاسی و فرهنگی مهمی در شعر [[ابن شرف قیروانی، محمد بن ابوسعید|ابن شرف]] در عصر طلایی مغرب عربی وجود دارد که نمیتوان از آن چشم پوشید. | ||
محقق با تحقیق از منابع و مصادر مطمئن و دقت در ضبط اشعار، به تبویب، توضیح و شرح برخی موارد پرداخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص2-4</ref>. | محقق با تحقیق از منابع و مصادر مطمئن و دقت در ضبط اشعار، به تبویب، توضیح و شرح برخی موارد پرداخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص2-4</ref>. | ||
==محتوای شعر ابن شرف== | ==محتوای شعر ابن شرف== | ||
دیوان ابن شرف بنا به نقل ابن دحیه در | دیوان ابن شرف بنا به نقل [[ابن دحیه، عمر بن حسن|ابن دحیه]] در «[[المطرب من أشعار أهل المغرب]]»، پنج مجلد بوده است<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>. | ||
وی در دیوان خود، انواع اغراض شعری از قبیل مدح، هجا (به مقدار کم)، غزل و رثا، وصف و فخر، زهد و عتاب را دارد، اما گریه بر قیروان و رثای آن و ناله بر ایامی که در آنجا بوده غلبه دارد که یأس و بیهوده بودن بر آن سایه انداخته و سبب آزار و تأسف شاعر شده است<ref>ر.ک: همان، ص30-31</ref>. | وی در دیوان خود، انواع اغراض شعری از قبیل مدح، هجا (به مقدار کم)، غزل و رثا، وصف و فخر، زهد و عتاب را دارد، اما گریه بر قیروان و رثای آن و ناله بر ایامی که در آنجا بوده غلبه دارد که یأس و بیهوده بودن بر آن سایه انداخته و سبب آزار و تأسف شاعر شده است<ref>ر.ک: همان، ص30-31</ref>. | ||
حزن و درد و شکایت از زمان و مظالم و فتنههای آن سبب شده تا اشعار وی جانسوز گشته، قلبهای مجروح را به درد میآورد و مسافرتهای وی از شمال آفریقا تا اندلس، نهتنها گشایشی در روحیه او ایجاد نکرد، بلکه بر خستگی وی افزود و در شعر وی نمودار گشت. | حزن و درد و شکایت از زمان و مظالم و فتنههای آن سبب شده تا اشعار وی جانسوز گشته، قلبهای مجروح را به درد میآورد و مسافرتهای وی از شمال آفریقا تا اندلس، نهتنها گشایشی در روحیه او ایجاد نکرد، بلکه بر خستگی وی افزود و در شعر وی نمودار گشت. | ||
ابن شرف توجه خاصی به شعر لغز (با ایهام و سربسته و دوپهلو) داشت که نوعی تمرین فکری است و این از علاقه ابن شرف به فنون مختلف بدیع که در مقاماتش نمایان است، ناشی میشود؛ کمااینکه تفکر اغتراب که ناشی از احساس غربت وی در خارج از قیروان و بروز حوادث غمانگیز آن است، در شعر وی آشکار و از نشانههای ادبیات وی شده است. | |||
[[ابن شرف قیروانی، محمد بن ابوسعید|ابن شرف]] توجه خاصی به شعر لغز (با ایهام و سربسته و دوپهلو) داشت که نوعی تمرین فکری است و این از علاقه ابن شرف به فنون مختلف بدیع که در مقاماتش نمایان است، ناشی میشود؛ کمااینکه تفکر اغتراب که ناشی از احساس غربت وی در خارج از قیروان و بروز حوادث غمانگیز آن است، در شعر وی آشکار و از نشانههای ادبیات وی شده است. | |||
حسن صیاغ، سلیسی معانی و الفاظ، قوت ترکیب، سهل و ظریف بودن افکار، روش نیکو و متقن، برای او منزلتی خاص بین شاعران قرن پنجم هجری اندلس ایجاد کرده بود<ref>ر.ک: همان، ص32-30</ref>. | حسن صیاغ، سلیسی معانی و الفاظ، قوت ترکیب، سهل و ظریف بودن افکار، روش نیکو و متقن، برای او منزلتی خاص بین شاعران قرن پنجم هجری اندلس ایجاد کرده بود<ref>ر.ک: همان، ص32-30</ref>. | ||
محقق، دیوان ابن شرف را بر اساس حروف الفبای قافیه، مرتب کرده است. | محقق، دیوان ابن شرف را بر اساس حروف الفبای قافیه، مرتب کرده است. | ||
ملحق دیوان، اشعاری است که به ابن شرف یا شعرای دیگر نسبت دادهاند که بیشتر اشعار، بین ابن شرف و فرزندش جعفر بوده است. | |||
ملحق دیوان، اشعاری است که به ابن شرف یا شعرای دیگر نسبت دادهاند که بیشتر اشعار، بین [[ابن شرف قیروانی، محمد بن ابوسعید|ابن شرف]] و فرزندش جعفر بوده است. | |||
فهرستهای آیات، ابیات شعری، کتب متن و حاشیهها، اعلام و شخصیتها، مکانها، قبائل و موضوعات، پایانبخش کتاب میباشند. | فهرستهای آیات، ابیات شعری، کتب متن و حاشیهها، اعلام و شخصیتها، مکانها، قبائل و موضوعات، پایانبخش کتاب میباشند. | ||
| خط ۵۷: | خط ۶۲: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبانشناسی، زبان و ادبیات]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:زبان و ادبیات شرقی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1403]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1403 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1403 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محسن عزیزی]] | ||