۱۴۷٬۰۹۷
ویرایش
مصابيح الظلام في شرح مفاتيح الشرائع: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'وحید بهبهانی، محمدباقر' به 'بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل'
جز (جایگزینی متن - 'وحید وحید بهبهانی، محمدباقر' به 'وحید بهبهانی، محمدباقر') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'وحید بهبهانی، محمدباقر' به 'بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل') |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[مؤسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی]] (محقق) | [[مؤسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی]] (محقق) | ||
[[ | [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 182/7 /ف9 م7022 | | کد کنگره =BP 182/7 /ف9 م7022 | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''مصابيح الظلام فى شرح مفاتيح الشرائع'''، شرح استدلالى علامه [[ | '''مصابيح الظلام فى شرح مفاتيح الشرائع'''، شرح استدلالى علامه [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] (متوفى 1205) بر مفاتيح الشرائع [[فیض کاشانی، محمد بن شاهمرتضی|فيض كاشانى]] است. اين مجموعه 11جلدى؛ مشتمل بر امهات مسائل احكام شرعى با ذكر اقوال در آن مسئله و نقد و تحليل آن است. | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
كتاب با مقدمه مفصلى در شرح حال و آثار و آراء [[ | كتاب با مقدمه مفصلى در شرح حال و آثار و آراء [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] و [[فیض کاشانی، محمد بن شاهمرتضی|فيض كاشانى]]، در قريب به 100 صفحه به قلم محققین كتاب آغاز شده است. متن كتاب داراى 11 جزء است كه هر يك از اجزاء داراى مقدمه و ابواب مشتمل بر مفاتيحى است. شيوه نگارش نویسنده بدين سبک است كه ابتدا كلام فيض را ذكر و سپس به - صورت «قوله-قوله» به شرح آن پرداخته است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
#احكام خمس. | #احكام خمس. | ||
سراسر آثار علمى [[ | سراسر آثار علمى [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] مشحون از تحليل و نقد آراى اخباریان و احياى مكتب اصوليان است؛ اما نكتهاى كه غالباً ً در سرگذشت علمى او مورد غفلت قرار مىگيرد، مقابله او با انديشههاى انديشمندانى امثال صاحب «معالم» و صاحب «مدارك» در مواجهه با روايات است. وى در كنار نقد تند روىهاى اخباریان در پذيرش روايات و طرد دلايل عقلى، به نقد حركتى پرداخت كه زمينهساز اين مكتب شد و با ردّ ديدگاههاى سختگيرانه آنها در قبول روايات، پايهگذار شيوهاى ميانه در جمع ميان عقل و نقل گرديد و روشى معتدل را در برخورد با دو گرايش عقلگرايى و تعبدگرايى شكل داد. | ||
[[ | [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] با شرح بر «مفاتيح الشرايع»، به نقد برخى از مبانى و آراى [[فیض کاشانی، محمد بن شاهمرتضی|فيض كاشانى]] كه از جهت اعتنا به اخبار در زمره اخباریان و از جهت نوآورى و مخالفت با مشهور، دنبالهرو مكتب فقهى مقدس اردبيلى است، اهتمام ورزيد. وى در مقدمه شرح خود بر مفاتيح الشرايع هر دو گرايش فيض را نقد مىكند و او را به تقليد و اعتماد فراوان به كتاب مدارک و مسالك متهم مىكند و سپس در فهرستى طولانى، رئوس برخى از خطاها و اشتباهات فراوان اين دو كتاب را يادآور مىشود. | ||
او بر خلاف اخباریان، منكر قطعىالصدور بودن همه احاديث منابع روايى شيعه بود، ولى درعين حال تأكيد مىكند كه اصحاب تنها به روايات راويان عادل عمل نمیكردند، زيرا در نظر صائب آنان تنها عدالت راوى نيست كه به سند روايت اعتبار مىبخشد، بلكه بسيارى از قرائن و شواهد ديگر هم مىتواند گوياى اعتبار روايات باشد. نكته مهم در ديدگاه [[ | او بر خلاف اخباریان، منكر قطعىالصدور بودن همه احاديث منابع روايى شيعه بود، ولى درعين حال تأكيد مىكند كه اصحاب تنها به روايات راويان عادل عمل نمیكردند، زيرا در نظر صائب آنان تنها عدالت راوى نيست كه به سند روايت اعتبار مىبخشد، بلكه بسيارى از قرائن و شواهد ديگر هم مىتواند گوياى اعتبار روايات باشد. نكته مهم در ديدگاه [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] نسبت به صحت و اعتبار روايات اين است كه وى ظن به اعتبار سند و صدور روايت از معصوم(ع) را كافى دانسته و به دنبال دلايل و شواهد يقينآور نيست. | ||
از آنجا كه نویسنده منابع اندكى در اختيار داشته عجيب است كه چگونه توانسته است، چنين اثر بزرگى را به اتمام رساند؛ او در شرح المفاتيح مىگويد: «من الخلاف را در اختيار نداشتم» و حال آنكه كتاب «الخلاف» از امّهات مصادر شيعه است. | از آنجا كه نویسنده منابع اندكى در اختيار داشته عجيب است كه چگونه توانسته است، چنين اثر بزرگى را به اتمام رساند؛ او در شرح المفاتيح مىگويد: «من الخلاف را در اختيار نداشتم» و حال آنكه كتاب «الخلاف» از امّهات مصادر شيعه است. | ||