بانوان شاهنامه: تفاوت میان نسخه‌ها

| پیش از =

}}

==ساختار==

==گزارش کتاب==

نویسندۀ این کتاب، باور دارد بانوان شاهنامه بستر شکل‌گرفتن این اثر گران‌مایه و افتخارآمیز بوده‌اند؛ هرچند جنگ‌ها و پهلوانی‌های به ظاهر مردانه، جلوۀ آنان را کم‌رنگ نموده است. از نگاهی دیگر یا به گونۀ مبالغه‌آمیز، سراسر شاهنامه داستان بانوانی است که اغلب بر خلاف عرف ازدواج کرده و ثمرۀ ازدواج شگفت‌انگیز آنان پهلوانان یا شاهزادگانی هستند که بنای شاهنامه را استوار کرده‌اند؛ یا بانوانی که خود در شمار یلان و پهلوانان بوده‌اند؛ یا بانوانی دانا که اثر نامرئی نفوذ آنان در همسران و فرزندانشان تجلی کرده؛ یا بانوانی که با اندیشۀ توانا و زیرکی زنانه، سیاست‌بازی‌ها و وفاداری‌ها یا بی‌وفایی‌ها، مهرها و عشق‌های زیبا و گاه سرشار از سرکشی، کینه‌ها و نفرت‌ها و تلافی‌جویی‌هایشان، شاهنامه را خواندنی و هیجان‌انگیز و دلکش کرده است. نیز بانوان فرودستی که از مهارت‌های اندکی برخوردار بوده یا در ردیف سیاهی لشکر قرار داشته‌اند. به بیانی دیگر اگر بانوان و نقش دل‌انگیز و دلارام داستان‌های شنیدنی و به‌یادماندنی آنان از شاهنامه برداشته شود، به جای این حماسۀ پرشور، رزم‌نامه‌ای خشک و بی‌روح وجود خواهد داشت. کشش و کوشش و جاذبۀ داستان‌هایی چون زال و رودابه، کاووس و سودابه و بیژن و منیژه و ده‌ها داستانی که در شاهنامه موجود است و آن‌گونه که باید بر سر زبان‌ها نیست، همه و همه سهم عمده‌ای در بالش و درخشندگی شاهنامه داشته‌اند.

عاطفه، فروتنی، نرم‌خویی، صبوری، گذشت و فداکاری که برجسته‌ترین ویژگی مادری و همسری است، در بانوان شاهنامه به کمال دیده می‌شود؛ البته سرکشی و گردن‌کشی و درشت‌گویی و درشت‌خویی متناسب با داستان‌ها نیز مشخصۀ برخی از شخصیت‌های زن شاهنامه است. تنوع داستان‌ها و غیر تکراری بودن آن، حتی در افسانه‌های عاشقانه که موضوعی یکنواخت دارد، چشمگیر است؛ همچون داستان زال و رودابه و کاووس و سودابه که هر دو همسر، غیرایرانی هستند؛ اما وجه ممنوعیت ازدواج با خاندان رودابه به گونه‌ای متفاوت با خاندان سودابه است.

داستان‌های این کتاب اغلب از میان ابیات و صفحات متعدد و پس از پیگیری دقیق فراهم آمده است و چنین نبوده که تمامی این سرگذشت‌ها از آغاز تا انجام، شسته و رفته و آماده و پشت سر هم بوده باشند. گاه برای پیگیری و بازیافت شخصیت یک داستان می‌بایست از میان جنگ‌ها و حوادث بی‌شمار و پرغوغا عبور کرد تا به دنبالۀ داستان «بانوی» مورد نظر رسید یا نرسید.

به جز بانوانی که موضوع این مجموعه قرار گرفته‌اند، بانوانی در شاهنامه هستند که حضور ناچیزی دارند و حادثه‌آفرین و داستانی نشده‌اند؛ چون گلشهر همسر پیران و مادر جزیره همسر اول سیاوش و دیگران.

<ref> [https://literaturelib.com/books/4599 ر.ک: پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>