پرش به محتوا

روضة الشهدا (تصحیح ذوالفقاری و تسنیمی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)')
خط ۴۶: خط ۴۶:
اما «روضة الشهدا» از مهم‌ترین و مشهورترین کتاب‌های کاشفی است. وی این کتاب را به درخواست یکی از اعیان و سادات هرات به نام مرشدالدوله معروف به سیدمیرزا، دامان سلطان حسین بایقرا نوشته و کوشیده کتاب جامعی دربارۀ واقعۀ عاشورا برای فارسی‌زبانان بنویسد.
اما «روضة الشهدا» از مهم‌ترین و مشهورترین کتاب‌های کاشفی است. وی این کتاب را به درخواست یکی از اعیان و سادات هرات به نام مرشدالدوله معروف به سیدمیرزا، دامان سلطان حسین بایقرا نوشته و کوشیده کتاب جامعی دربارۀ واقعۀ عاشورا برای فارسی‌زبانان بنویسد.


رویکرد اصلی این کتاب، «ابتلا و بلا» است و بر همین مبنا کتاب از داستان خلقت بر محور بلا شروع شده تا به واقعۀ کربلا می‌رسد. چون اولین بلا متوجه انبیاست، بنابراین کتاب با بیان رنج‌ها و بلاهای انبیا آغاز می‌شود. این کتاب ده باب و یک خاتمه دارد که تنها چهار باب دربارۀ امام حسین (ع) است. باب اول به خلقت آدم، هبوط و ابتلای و انبیا می‌پردازد. روش کاشفی این است که پس از بیان بلاهای انبیا به رسم واعظان به کربلا گریزی می‌زند. باب دوم بیان آزار قریش بر پیامبر از قبیل سنگ‌زدن، شکستن دندان، فروکردن حلقه‌های زره در بدن، ریختن خاکستر بر سر، شهادت حمزه و جعفر و گریز به کربلاست. باب سوم درگذشت پیامبر و حوادث پس از آن و باب‌های چهارم تا هفتم احوال حضرت فاطمه، علی و حسن (علیهم السلام) از ولادت تا شهادت است. باب هفتم مناقب امام حسین (ع) از ولادت تا شهادت و باب هشتم در زندگی و شهادت مسلم بن عقیل است. باب نهم آمدن امام حسین (ع) به کربلا و جنگ امام و شهادت اقوام و یاران اوست. در این باب نظم تاریخی کتاب بر هم خورده است. باب دهم در دو فصل به وقایع بعد از شهادت امام و عقوبت قاتلان حضرت پرداخته است. در خاتمۀ کتاب سلسلۀ نسب امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) بیان شده است.
رویکرد اصلی این کتاب، «ابتلا و بلا» است و بر همین مبنا کتاب از داستان خلقت بر محور بلا شروع شده تا به واقعۀ کربلا می‌رسد. چون اولین بلا متوجه انبیاست، بنابراین کتاب با بیان رنج‌ها و بلاهای انبیا آغاز می‌شود. این کتاب ده باب و یک خاتمه دارد که تنها چهار باب دربارۀ امام حسین(ع) است. باب اول به خلقت آدم، هبوط و ابتلای و انبیا می‌پردازد. روش کاشفی این است که پس از بیان بلاهای انبیا به رسم واعظان به کربلا گریزی می‌زند. باب دوم بیان آزار قریش بر پیامبر از قبیل سنگ‌زدن، شکستن دندان، فروکردن حلقه‌های زره در بدن، ریختن خاکستر بر سر، شهادت حمزه و جعفر و گریز به کربلاست. باب سوم درگذشت پیامبر و حوادث پس از آن و باب‌های چهارم تا هفتم احوال حضرت فاطمه، علی و حسن (علیهم السلام) از ولادت تا شهادت است. باب هفتم مناقب امام حسین(ع) از ولادت تا شهادت و باب هشتم در زندگی و شهادت مسلم بن عقیل است. باب نهم آمدن امام حسین(ع) به کربلا و جنگ امام و شهادت اقوام و یاران اوست. در این باب نظم تاریخی کتاب بر هم خورده است. باب دهم در دو فصل به وقایع بعد از شهادت امام و عقوبت قاتلان حضرت پرداخته است. در خاتمۀ کتاب سلسلۀ نسب امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) بیان شده است.


کاشفی در این کتاب رجزهای عربی را که برای فارسی‌زبانان نامفهوم بوده، در کمال استادی و بلاغت به فارسی منظوم کرده است. این کتاب افزون بر مراسم وعظ و روضه‌خوانی، تأثیر مهمی بر هنرهای آیینی نیز نهاد. در نقاشی‌‌های قهوه‌خانه‌ای، تعداد زیادی از روایات در یک اثر دیده می‌شود؛ نقاشی‌های قهوه‌خانه‌ای با موضوع عاشورا اغلب بر اساس این کتاب است؛ از جمله تعدادی از نقاشی‌های حسن اسماعیل‌زاده ـ یکی از مشهورترین نقاشان مکتب قهوه‌خانه ـ با متن این کتاب تطابق دارند.
کاشفی در این کتاب رجزهای عربی را که برای فارسی‌زبانان نامفهوم بوده، در کمال استادی و بلاغت به فارسی منظوم کرده است. این کتاب افزون بر مراسم وعظ و روضه‌خوانی، تأثیر مهمی بر هنرهای آیینی نیز نهاد. در نقاشی‌‌های قهوه‌خانه‌ای، تعداد زیادی از روایات در یک اثر دیده می‌شود؛ نقاشی‌های قهوه‌خانه‌ای با موضوع عاشورا اغلب بر اساس این کتاب است؛ از جمله تعدادی از نقاشی‌های حسن اسماعیل‌زاده ـ یکی از مشهورترین نقاشان مکتب قهوه‌خانه ـ با متن این کتاب تطابق دارند.