پرش به محتوا

روضة الشهدا (تصحیح ذوالفقاری و تسنیمی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''روضة الشهدا''' تألیف حسین واعظ کاشفی، کتاب «روضة الشهدا» نوشتۀ نویسندۀ بزرگ قرن نهم، حسین واعظ کاشفی از جمله کهن‌ترین مقتل‌های فارسی است که طی پنج قرن از پرخواننده‌ترین و مؤثرترین کتاب‌های دینی و مذهبی در ایران بوده است. این کتاب با تصحیح حسن ذوالفقاری و علی تسنیمی با همکاری صبا واصفی نگاشته شده است.
'''روضة الشهدا''' تألیف [[کاشفی، حسین بن علی|حسین واعظ کاشفی]]، کتاب «روضة الشهدا» نوشتۀ نویسندۀ بزرگ قرن نهم، [[کاشفی، حسین بن علی|حسین واعظ کاشفی]] از جمله کهن‌ترین مقتل‌های فارسی است که طی پنج قرن از پرخواننده‌ترین و مؤثرترین کتاب‌های دینی و مذهبی در ایران بوده است. این کتاب با تصحیح [[ذوالفقاری، حسن|حسن ذوالفقاری]] و [[تسنیمی، علی|علی تسنیمی]] با همکاری [[واصفی، صبا|صبا واصفی]] نگاشته شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۴: خط ۳۴:


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
کتاب «روضة الشهدا» نوشتۀ نویسندۀ بزرگ قرن نهم، حسین واعظ کاشفی از جمله کهن‌ترین مقتل‌های فارسی است که طی پنج قرن از پرخواننده‌ترین و مؤثرترین کتاب‌های دینی و مذهبی در ایران بوده است. این کتاب از چنان شهرتی در جهان تشیع برخوردار است که نسخ آن در تمام کتابخانه‌های جهان اسلام یافت می‌شود و نیز به زبان‌های هندی، دکنی و ترکی نیز ترجمه شده است. ده‌ها مقتل‌نگار به سبک و تقلید از آن اثری را پدید آوردند. نثر ممتاز و جایگاه کتاب در تاریخ ادبی ایران نیز انکارناپذیر است. این کتاب را باید از جمله آثار فرهنگ عامه نیز به شمار آورد؛ زیرا سنت روضه‌خوانی با این کتاب شکل گرفت و تأثیر شگرفی بر تودۀ مردم نهاد و منشأ روایی تعزیه شد. این کتاب چالش‌برانگیز از یک‌سو در میان انبوهع مشتاقان وقایع عاشورا جایگاهی ممتاز یافته و از سوی دیگر اسباب نفی و رد برخی دین‌پژوهان را فراهم آورده است.
کتاب «روضة الشهدا» نوشتۀ نویسندۀ بزرگ قرن نهم، [[کاشفی، حسین بن علی|حسین واعظ کاشفی]] از جمله کهن‌ترین مقتل‌های فارسی است که طی پنج قرن از پرخواننده‌ترین و مؤثرترین کتاب‌های دینی و مذهبی در ایران بوده است. این کتاب از چنان شهرتی در جهان تشیع برخوردار است که نسخ آن در تمام کتابخانه‌های جهان اسلام یافت می‌شود و نیز به زبان‌های هندی، دکنی و ترکی نیز ترجمه شده است. ده‌ها مقتل‌نگار به سبک و تقلید از آن اثری را پدید آوردند. نثر ممتاز و جایگاه کتاب در تاریخ ادبی ایران نیز انکارناپذیر است. این کتاب را باید از جمله آثار فرهنگ عامه نیز به شمار آورد؛ زیرا سنت روضه‌خوانی با این کتاب شکل گرفت و تأثیر شگرفی بر تودۀ مردم نهاد و منشأ روایی تعزیه شد. این کتاب چالش‌برانگیز از یک‌سو در میان انبوهع مشتاقان وقایع عاشورا جایگاهی ممتاز یافته و از سوی دیگر اسباب نفی و رد برخی دین‌پژوهان را فراهم آورده است.


ملاحسین کاشفی ملقب به واعظ و کمال‌الدین، در شعر «کاشفی» تخلص می‌کرده و به همین دلیل به کاشفی مشهور شده است. زادگاه او سبزوار است. تاریخ تولدش در آثار و کتب تذکره نیامده است؛ اما تا حدودی می‌توان حدس زد که وی در سال 830 یا کمی پیش‌تر چشم به جهان گشوده است. زیرا وی در سال 860 یا 861 بنا به تصریح فخرالدین علی، به قصد کسب علم و دانش، شهر سبزوار را ترک کرده و در مشهد به واسطۀ یک رؤیا، به شوق دیدار عالمان بزرگ و بزرگان اهل دل به هرات مسافرت کرده و در اولین دیدارش از هرات با دربار تیموریان آشنا شده و پس از چندی با منصب قاضی‌القضاتی به سبزوار بازگشته است. این رفت‌وآمدها و پذیرش منصب‌های دولتی به‌یقین در دوران جوانی رخ داده و می‌توان حدس زد در آن زمان او حدود سی سال از عمر خویش را پشت سر گذاشته بود؛ از سوی دیگر فوت او در سال 910 قمری روی داده و به‌یقین به پیری رسیده است؛ زیرا خود به این موضوع اشاره کرده و در مقدمۀ «روضة الشهدا» از کبر سن سخن می‌گوید.
[[کاشفی، حسین بن علی|ملاحسین کاشفی]] ملقب به واعظ و کمال‌الدین، در شعر «کاشفی» تخلص می‌کرده و به همین دلیل به کاشفی مشهور شده است. زادگاه او سبزوار است. تاریخ تولدش در آثار و کتب تذکره نیامده است؛ اما تا حدودی می‌توان حدس زد که وی در سال 830 یا کمی پیش‌تر چشم به جهان گشوده است. زیرا وی در سال 860 یا 861 بنا به تصریح فخرالدین علی، به قصد کسب علم و دانش، شهر سبزوار را ترک کرده و در مشهد به واسطۀ یک رؤیا، به شوق دیدار عالمان بزرگ و بزرگان اهل دل به هرات مسافرت کرده و در اولین دیدارش از هرات با دربار تیموریان آشنا شده و پس از چندی با منصب قاضی‌القضاتی به سبزوار بازگشته است. این رفت‌وآمدها و پذیرش منصب‌های دولتی به‌یقین در دوران جوانی رخ داده و می‌توان حدس زد در آن زمان او حدود سی سال از عمر خویش را پشت سر گذاشته بود؛ از سوی دیگر فوت او در سال 910 قمری روی داده و به‌یقین به پیری رسیده است؛ زیرا خود به این موضوع اشاره کرده و در مقدمۀ «روضة الشهدا» از کبر سن سخن می‌گوید.


در تعدادی از آثار کاشفی، علایق شیعی او و ارادتش به اهل بیت کاملاً آشکار است؛ از جمله در پفتوت‌نامه سلطانی، روضة الشهدا، الرسالة العلیة و .... .
در تعدادی از آثار کاشفی، علایق شیعی او و ارادتش به اهل بیت کاملاً آشکار است؛ از جمله در پفتوت‌نامه سلطانی، روضة الشهدا، الرسالة العلیة و .... .


کاشفی در علوم مختلف از قبیل تفسیر، حدیث، فن خطابه، انشا، ریاضیات، علوم غریبه و نجوم مهارت بسزایی داشته است. وی در هرات و تحت حمایت امیرعلیشیر نوایی از جایگاه علمی رفیعی برخوردار بود. اما آنچه بیش از همه باعث شهرت او شد، قدرت وعظ و خطابه‌اش بوده است.
[[کاشفی، حسین بن علی|کاشفی]] در علوم مختلف از قبیل تفسیر، حدیث، فن خطابه، انشا، ریاضیات، علوم غریبه و نجوم مهارت بسزایی داشته است. وی در هرات و تحت حمایت امیرعلیشیر نوایی از جایگاه علمی رفیعی برخوردار بود. اما آنچه بیش از همه باعث شهرت او شد، قدرت وعظ و خطابه‌اش بوده است.


واعظ کاشفی شخصیتی علمی بود که در بیشتر علوم وقت طبع‌آزمایی کرده و آثاری از خود برجای گذاشته است. ویژگی دیگر او در امر تألیف، اصرار او بر فارسی‌نگاری است و شاید بتوان ادعا کرد تمام آثار او به زبان فارسی است. مشوق او در نوشتن کتاب‌های متعدد به زبان فارسی، امیرعلیشیر نوایی، وزیر دانشمند سلطان حسین‌میرزا بایقرا و جامی بودند و به همین دلیل بیشتر آثار وی به نام این دو نفر است. از جمله آثار کاشفی عبارتند از: آیینه اسکندری، اختیارات نجوم، اخلاق محسنی، اسرار قاسمی، ده مجلس، بدایع الافکار فی صنایع الاشعار، تحفۀ علیه، رسالۀ حاتمیه، شرح صحیفۀ سجادیه، فتوت‌نامۀ سلطانی، فیض النوال، لب لباب مثنوی، مخزن الانشا، مواهب علیه، مرآت الصفا فی صفات المصطفی، و ..... .
واعظ کاشفی شخصیتی علمی بود که در بیشتر علوم وقت طبع‌آزمایی کرده و آثاری از خود برجای گذاشته است. ویژگی دیگر او در امر تألیف، اصرار او بر فارسی‌نگاری است و شاید بتوان ادعا کرد تمام آثار او به زبان فارسی است. مشوق او در نوشتن کتاب‌های متعدد به زبان فارسی، امیرعلیشیر نوایی، وزیر دانشمند سلطان حسین‌میرزا بایقرا و جامی بودند و به همین دلیل بیشتر آثار وی به نام این دو نفر است. از جمله آثار کاشفی عبارتند از: آیینه اسکندری، اختیارات نجوم، اخلاق محسنی، اسرار قاسمی، ده مجلس، [[بدایع الأفکار في صنایع الأشعار|بدایع الافکار فی صنایع الاشعار]]، تحفۀ علیه، رسالۀ حاتمیه، شرح صحیفۀ سجادیه، فتوت‌نامۀ سلطانی، فیض النوال، [[لب لباب مثنوی]]، مخزن الانشا، مواهب علیه، مرآت الصفا فی صفات المصطفی، و ..... .


اما «روضة الشهدا» از مهم‌ترین و مشهورترین کتاب‌های کاشفی است. وی این کتاب را به درخواست یکی از اعیان و سادات هرات به نام مرشدالدوله معروف به سیدمیرزا، دامان سلطان حسین بایقرا نوشته و کوشیده کتاب جامعی دربارۀ واقعۀ عاشورا برای فارسی‌زبانان بنویسد.
اما «روضة الشهدا» از مهم‌ترین و مشهورترین کتاب‌های کاشفی است. وی این کتاب را به درخواست یکی از اعیان و سادات هرات به نام مرشدالدوله معروف به سیدمیرزا، دامان سلطان حسین بایقرا نوشته و کوشیده کتاب جامعی دربارۀ واقعۀ عاشورا برای فارسی‌زبانان بنویسد.