پرش به محتوا

رعشه بر دریا: گزیده اشعار واعظ قزوینی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲۷: خط ۲۷:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''رعشه بر دریا: گزیده اشعار واعظ قزوینی''' تألیف محمدرفیع واعظ قزوینی، به کوشش محمدحسین انصاری‌نژاد با مقدمۀ بهمن بنی‌هاشمی؛ واعظ را باید یکی از مهم‌ترین شاعران قرن یازدهم هجری قمری دانست. اشعار او از نظر برخورداری از هنرسازه‌های فراوان حائز اهمیت ادبی ویژه‌ای است و می‌تواند نمونه‌ای اعلا از اشعار یکی از شیوه‌های رایج سبک هندی محسوب شود.
'''رعشه بر دریا: گزیده اشعار واعظ قزوینی''' تألیف [[واع‍ظ ق‍زوی‍ن‍ی‌، م‍ح‍م‍درف‍ی‍ع‌|محمدرفیع واعظ قزوینی]]، به کوشش [[انصاری‌نژاد، محمدحسین|محمدحسین انصاری‌نژاد]] با مقدمۀ [[بنی‌هاشمی، بهمن|بهمن بنی‌هاشمی]]؛ [[واع‍ظ ق‍زوی‍ن‍ی‌، م‍ح‍م‍درف‍ی‍ع‌|واعظ]] را باید یکی از مهم‌ترین شاعران قرن یازدهم هجری قمری دانست. اشعار او از نظر برخورداری از هنرسازه‌های فراوان حائز اهمیت ادبی ویژه‌ای است و می‌تواند نمونه‌ای اعلا از اشعار یکی از شیوه‌های رایج سبک هندی محسوب شود.
==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
ملامحمد رفیع ملقب به ملارفیع و رفیع‌الدین و متخلص به واعظ قزوینی از شاعران و واعظان قرن یازدهم هجری قمری است. مشخص است که او در نیمۀ نخست قرن یازدهم به دنیا آمده و در اواخر این قرن از دنیا رفته است. از میان شاخه‌های متعددی که می‌توان از وضعیت شعر این دوره برشمرد، سبک شعر واعظ قزوینی بیشتر به سبک کلیم و صائب نزدیک است که در آن ساختار مدعامثل، بسامدی چشمگیر دارد. در ساختار مدعامثل (یا به قول استاد شفیعی کدکنی اسلوب معادله) اجزای دو مصراع در یک بیت، با هم تناظر یک‌به‌یک دارند. فرایند سرایش این ابیات به گونه‌ای بوده که به ارتجال مصراعی به ذهن شاعر خطور می‌کرده و سپس شاعر متناظر با اجزای آن مصراع بداهه، مصراعی دیگر می‌ساخته است.
[[واع‍ظ ق‍زوی‍ن‍ی‌، م‍ح‍م‍درف‍ی‍ع‌|ملامحمد رفیع]] ملقب به ملارفیع و رفیع‌الدین و متخلص به [[واع‍ظ ق‍زوی‍ن‍ی‌، م‍ح‍م‍درف‍ی‍ع‌|واعظ قزوینی]] از شاعران و واعظان قرن یازدهم هجری قمری است. مشخص است که او در نیمۀ نخست قرن یازدهم به دنیا آمده و در اواخر این قرن از دنیا رفته است. از میان شاخه‌های متعددی که می‌توان از وضعیت شعر این دوره برشمرد، سبک شعر [[واع‍ظ ق‍زوی‍ن‍ی‌، م‍ح‍م‍درف‍ی‍ع‌|واعظ قزوینی]] بیشتر به سبک [[ک‍ل‍ی‍م‌ کاشانی، اب‍وطال‍ب‌|کلیم]] و [[صائب، محمدعلی|صائب]] نزدیک است که در آن ساختار مدعامثل، بسامدی چشمگیر دارد. در ساختار مدعا مثل (یا به قول استاد [[شفیعی کدکنی، محمدرضا|شفیعی کدکنی]] اسلوب معادله) اجزای دو مصراع در یک بیت، با هم تناظر یک‌به‌یک دارند. فرایند سرایش این ابیات به گونه‌ای بوده که به ارتجال مصراعی به ذهن شاعر خطور می‌کرده و سپس شاعر متناظر با اجزای آن مصراع بداهه، مصراعی دیگر می‌ساخته است.


هرچند در دورۀ سبک هندی بعضی از سنت‌های ادبی تا حدودی رنگ می‌بازند، اما همچنان اثر مهمی بر صورت و ساختار اشعار شاعران این سبک دارد. سنت ادبی و نظام زیباشناسی غالب در هر قالب سبب شده سبک و شیوۀ شاعران در برخورد با قوالب گوناگون متفاوت باشد. دربارۀ واعظ نیز این قضیه تا حدودی مصداق دارد. برای مثال در قصاید وی صنایع لفظی نسبت به دیگر آرایه‌ها کاربرد بیشتری دارد.
هرچند در دورۀ سبک هندی بعضی از سنت‌های ادبی تا حدودی رنگ می‌بازند، اما همچنان اثر مهمی بر صورت و ساختار اشعار شاعران این سبک دارد. سنت ادبی و نظام زیباشناسی غالب در هر قالب سبب شده سبک و شیوۀ شاعران در برخورد با قوالب گوناگون متفاوت باشد. دربارۀ واعظ نیز این قضیه تا حدودی مصداق دارد. برای مثال در قصاید وی صنایع لفظی نسبت به دیگر آرایه‌ها کاربرد بیشتری دارد.
خط ۳۹: خط ۳۹:
مسمط قالبی است که در شعر سبک هندی بسیار کمیاب است. در این دوره به‌ندرت شاعری یافت می‌شود که در این قالب طبع‌آزمایی کرده باشد. در دیوان واعظ قزوینی دو مسمط اما یافت می‌شود: یک مخمس و دیگری مسدس. مسدس واعظ با ساخت مسمط‌های کهن سازگارتر است و در آن ساختار تشبیب، تخلص به مدح، مدح و شریطه رعایت شده است. اما مخمس او تضمین غزل صائب تبریزی است.
مسمط قالبی است که در شعر سبک هندی بسیار کمیاب است. در این دوره به‌ندرت شاعری یافت می‌شود که در این قالب طبع‌آزمایی کرده باشد. در دیوان واعظ قزوینی دو مسمط اما یافت می‌شود: یک مخمس و دیگری مسدس. مسدس واعظ با ساخت مسمط‌های کهن سازگارتر است و در آن ساختار تشبیب، تخلص به مدح، مدح و شریطه رعایت شده است. اما مخمس او تضمین غزل صائب تبریزی است.


واعظ را باید یکی از مهم‌ترین شاعران قرن یازدهم هجری قمری دانست. اشعار او از نظر برخورداری از هنرسازه‌های فراوان حائز اهمیت ادبی ویژه‌ای است و می‌تواند نمونه‌ای اعلا از اشعار یکی از شیوه‌های رایج سبک هندی محسوب شود. در این کتاب در مقدمه به زندگی و شعر و ویژگی‌های شعری واعظ قزوینی گفته شده و در ادامه در دو بخش گزیده‌ای از اشعار و رباعیات او آورده شده است.<ref> [https://literaturelib.com/books/5038 ر.ک: پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>
[[واع‍ظ ق‍زوی‍ن‍ی‌، م‍ح‍م‍درف‍ی‍ع‌|واعظ]] را باید یکی از مهم‌ترین شاعران قرن یازدهم هجری قمری دانست. اشعار او از نظر برخورداری از هنرسازه‌های فراوان حائز اهمیت ادبی ویژه‌ای است و می‌تواند نمونه‌ای اعلا از اشعار یکی از شیوه‌های رایج سبک هندی محسوب شود. در این کتاب در مقدمه به زندگی و شعر و ویژگی‌های شعری [[واع‍ظ ق‍زوی‍ن‍ی‌، م‍ح‍م‍درف‍ی‍ع‌|واعظ قزوینی]] گفته شده و در ادامه در دو بخش گزیده‌ای از اشعار و رباعیات او آورده شده است.<ref> [https://literaturelib.com/books/5038 ر.ک: پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>
 
 
==پانويس ==
==پانويس ==
<references />
<references />