۱۱۲٬۰۵۴
ویرایش
فرهنگ‌واره طاقدیس؛ شرح لغات، اصطلاحات، تعبیرات، تلمیحات، اعلام و کنایات مثنوی طاقدیس ملا احمد بن محمدمهدی بن ابی‌ذر نراقی: تفاوت میان نسخه‌ها
فرهنگ‌واره طاقدیس؛ شرح لغات، اصطلاحات، تعبیرات، تلمیحات، اعلام و کنایات مثنوی طاقدیس ملا احمد بن محمدمهدی بن ابی‌ذر نراقی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۷ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۳
، ۷ اکتبربدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (Hbaghizadeh صفحهٔ فرهنگ واره طاقدیس؛ شرح لغات، اصطلاحات، تعبیرات، تلمیحات، اعلام و کنایات مثنوی طاقدیس ملا احمد بن محمدمهدی بن ابی‌ذر نراقی را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به فرهنگ‌واره طاقدیس؛ شرح لغات، اصطلاحات، تعبیرات، تلمیحات، اعلام و کنایات مثنوی طاقدیس ملا احمد بن محمدمهدی بن ابی‌ذر نراقی منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
''' | '''فرهنگ‌واره طاقدیس؛ شرح لغات، اصطلاحات، تعبیرات، تلمیحات، اعلام و کنایات مثنوی طاقدیس ملا احمد بن محمدمهدی بن ابی‌ذر نراقی''' تألیف [[قدیری اناری، عصمت|عصمت قدیری اناری]]، در این کتاب ضمن معرفی شاعر و «[[مثنوی طاقدیس]]» و اشاره به تألیفات دیگر [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|ملااحمد نراقی]]، لغات و اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، فلسفی، نجومی و کنایات این اثر معنی شده و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
==گزارش کتاب== | ==گزارش کتاب== | ||
ملااحمد بن مهدی بن ابی‌ذر نراقی کاشانی از فقها، علما، متفکران و شاعران بزرگ قرن سیزدهم هجری قمری، تألیفات زیادی در فقه، اصول، اخلاق، نجوم، حکمت، عرفان و شعر و ادب دارد. در زمینۀ شعر و ادب از وی مثنوی نسبتاً بلندی به نام «طاقدیس» و مجموعۀ شعری به نام «دیوان صفایی» برجای مانده است. «مثنوی طاقدیس» از آثار خوب اخلاقی ـ عرفانی ادب فارسی به شمار می‌رود. اقتباس آیات و احادیث، ابداع ترکیبات و لغات جدید و بی‌سابقه، به‌کاربردن صنایع لفظی و معنوی، استفاده از اصطلاحات و تعابیر عرفانی و فلسفی و استفاده از کنایات در این مثنوی، فهم اشعار را مشکل کرده و موجب ابهام و پیچیدگی در معنا شده است. | [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|ملااحمد بن مهدی بن ابی‌ذر نراقی کاشانی]] از فقها، علما، متفکران و شاعران بزرگ قرن سیزدهم هجری قمری، تألیفات زیادی در فقه، اصول، اخلاق، نجوم، حکمت، عرفان و شعر و ادب دارد. در زمینۀ شعر و ادب از وی مثنوی نسبتاً بلندی به نام «طاقدیس» و مجموعۀ شعری به نام «دیوان صفایی» برجای مانده است. «مثنوی طاقدیس» از آثار خوب اخلاقی ـ عرفانی ادب فارسی به شمار می‌رود. اقتباس آیات و احادیث، ابداع ترکیبات و لغات جدید و بی‌سابقه، به‌کاربردن صنایع لفظی و معنوی، استفاده از اصطلاحات و تعابیر عرفانی و فلسفی و استفاده از کنایات در این مثنوی، فهم اشعار را مشکل کرده و موجب ابهام و پیچیدگی در معنا شده است. | ||
ملا احمد نراقی در سرودن | [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|ملا احمد نراقی]] در سرودن «[[مثنوی طاقدیس]]» به ذخایر ارزشمند [[مثنوی معنوی]] [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا جلال‌الدین محمد بلخی]] نیز نظر داشته است. وی از علمای بزرگ دورۀ قاجاریه است که در علوم مختلف زمان خود تبحر داشته و مثنوی ارزشمند «[[مثنوی طاقدیس|طاقدیس]]» را با بیش از ده‌هزار بیت در مجموعه آثار خود در زمینه‌های اخلاق، فلسفه، ریاضیات و نجوم پدید آورده است. | ||
این مثنوی، منظومه‌ای است شامل مواعظ عارفانه و روحانی، همراه با پندواندرز و مباحث اخلاقی که به زبان و بیانی شیوا و رسا در موضوع احکام الهی و اصول و فروع دین مقدس اسلام و راه رسیدن انسان به کمال واقعی تألیف شده است. این مثنوی با نقل حکایات و نکته‌های عرفانی و اخلاقی لطیف، معارف و امور معنوی زندگی انسان را بیان کرده و مسیر حرکت آدمی برای رسیدن به حق و حقیقت را جلوه‌گر می‌سازد. | این مثنوی، منظومه‌ای است شامل مواعظ عارفانه و روحانی، همراه با پندواندرز و مباحث اخلاقی که به زبان و بیانی شیوا و رسا در موضوع احکام الهی و اصول و فروع دین مقدس اسلام و راه رسیدن انسان به کمال واقعی تألیف شده است. این مثنوی با نقل حکایات و نکته‌های عرفانی و اخلاقی لطیف، معارف و امور معنوی زندگی انسان را بیان کرده و مسیر حرکت آدمی برای رسیدن به حق و حقیقت را جلوه‌گر می‌سازد. | ||
با کمی تأمل و تورق در | با کمی تأمل و تورق در «[[مثنوی طاقدیس]]» میزان تأثیر [[مثنوی معنوی]] بر طاقدیس و توجه بیش از حد [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|فاضل نراقی]] به ذخایر مثنوی معنوی آشکار می‌شود. این تأثیرات بیشتر جنبه‌های [[مثنوی طاقدیس]] را شامل می‌شود؛ مثل اینکه شیوۀ خطابی و منبری دقیقاً در طاقدیس به شیوۀ مثنوی مولاناست. سبک داستان در داستان و آوردن حکایات تمثیلی، اشاره به آیات و احادیث، نقل مستقیم آیه و حدیث یا قسمتی از آن به صورت اقتباس و حل و درج بسیار به سبک نوشتاری مولانای رومی نزدیک است. حتی بعضی از ابیات «[[مثنوی طاقدیس]]» به زعم شعرا و علمای بزرگ چون [[ادیب نیشابوری]]، با [[مثنوی معنوی|مثنوی مولوی]] اشتباه شده و برخی از ابیات «[[مثنوی طاقدیس]]» را به [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانای بلخی]] نسبت داده‌اند. | ||
در این کتاب ضمن معرفی شاعر و | در این کتاب ضمن معرفی شاعر و «[[مثنوی طاقدیس]]» و اشاره به تألیفات دیگر [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|ملااحمد نراقی]]، لغات و اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، فلسفی، نجومی و کنایات این اثر معنی شده و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در این کتاب لغات، اصطلاحات، کنایات، اعلام و تلمیحات آیات و احادیث و اشارات تاریخی و اسطوره‌ای از «مثنوی طاقدیس» استخراج شده و معانی گوناگون واژگان از فرهنگ‌های متعدد آورده شهد است و برای همۀ این موارد، نمونه ابیاتی از «[[مثنوی طاقدیس]]» و در حد امکان از مثنوی مولوی ذکر گردیده است. همچنین از دیوان اشعار شعرای بزرگی چون [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]]، [[خاقانی، بدیل بن علی|خاقانی]]، [[سنایی، مجدود بن آدم|سنایی غزنوی]]، [[ناصر خسرو|ناصرخسرو]]، [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار نیشابوری]] و .... شاهد مثال در ذیل واژه یا اصطلاح یا تلمیح یا کنایه آمده است.<ref> [https://literaturelib.com/books/5502 ر.ک: پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references /> | ||