پرش به محتوا

روش‌شناسی ابن خلدون: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد' به 'ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد'
جز (جایگزینی متن - 'هها' به 'ه‌ها')
جز (جایگزینی متن - 'ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد' به 'ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد')
 
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''روش‌شناسی ابن خلدون''' تألیف [[الوردی بغدادی، علی|علی الوردی بغدادی]]، مترجم [[ثقفی، سید محمد|سید محمد ثقفی]]؛ کتاب پیش رو، نوشتاری است در یازده فصل که پس از معرفی ویژگی‌هایمنطق یونان قدیم و منطق ارسطویی در جهان اسلام، به شناسایی روش ابن خلدون در رویارویی با منطق [[ارسطو]] و قانون‌های تفکر می‌پردازد. سپس معمای جهش خلدونی و تأثیر عوامل متعدد را در جهش فکری [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] بیان می‌کند. جرقه‌ی نظریه، [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و ذخایر فکری دانشمندان، دیدگاه وی درباره‌ی فلسفه از دیگر مباحث مطرح شده در این کتاب است.رابطه‌ی تنگاتنگ زندگی شخصی ابن خلدون و ابداع «نظریه شخصی» و آینده علم جدید (جامعه شناسی) از مباحث پایانی این اثر می‌باشد.
'''روش‌شناسی ابن خلدون''' تألیف [[الوردی بغدادی، علی|علی الوردی بغدادی]]، مترجم [[ثقفی، سید محمد|سید محمد ثقفی]]؛ کتاب پیش رو، نوشتاری است در یازده فصل که پس از معرفی ویژگی‌هایمنطق یونان قدیم و منطق ارسطویی در جهان اسلام، به شناسایی روش ابن خلدون در رویارویی با منطق [[ارسطو]] و قانون‌های تفکر می‌پردازد. سپس معمای جهش خلدونی و تأثیر عوامل متعدد را در جهش فکری [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] بیان می‌کند. جرقه‌ی نظریه، [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و ذخایر فکری دانشمندان، دیدگاه وی درباره‌ی فلسفه از دیگر مباحث مطرح شده در این کتاب است.رابطه‌ی تنگاتنگ زندگی شخصی ابن خلدون و ابداع «نظریه شخصی» و آینده علم جدید (جامعه شناسی) از مباحث پایانی این اثر می‌باشد.
==ساختار و گزارش محتوا==
==ساختار و گزارش محتوا==
در آغاز کتاب، مترجم از باب مقدمه به معرفی نویسنده‌ی اثر می‌پردازد و درباره‌ی شرح حال، آثار علمی، زندگینامه، مراحل آموزشی و استادی، جامعه شناسی تاریخی، عدم کارایی روش آماری و ارائه روش انتخابی، ایجاد جامعه شناسی بومی و بالاخره اهمیت ابن خلدون مطالبی را بیان می‌کند. سپس به انگیزه مطالعه‌ی بیشتر درباره‌ی [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] اشاره می‌کند و آنگاه دو دیدگاه در کار ابتکاری [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] را مورد نقد قرار می‌دهد: یکی دیدگاه منفی گرایان و بدبینان و دیگری دیدگاه اثبات گرایان و خوش بینان. سومین مبحث از سری مباحث مقدماتی این کتاب نیز ارائه‌ی منطق [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] در پرتو فرهنگ و شخصیت اوست. سپس وارد مباحث اصلی کتاب می‌شویم که شامل دو بخش و یازده فصل با عناوین زیر است:
در آغاز کتاب، مترجم از باب مقدمه به معرفی نویسنده‌ی اثر می‌پردازد و درباره‌ی شرح حال، آثار علمی، زندگینامه، مراحل آموزشی و استادی، جامعه شناسی تاریخی، عدم کارایی روش آماری و ارائه روش انتخابی، ایجاد جامعه شناسی بومی و بالاخره اهمیت ابن خلدون مطالبی را بیان می‌کند. سپس به انگیزه مطالعه‌ی بیشتر درباره‌ی [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] اشاره می‌کند و آنگاه دو دیدگاه در کار ابتکاری [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] را مورد نقد قرار می‌دهد: یکی دیدگاه منفی گرایان و بدبینان و دیگری دیدگاه اثبات گرایان و خوش بینان. سومین مبحث از سری مباحث مقدماتی این کتاب نیز ارائه‌ی منطق [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] در پرتو فرهنگ و شخصیت اوست. سپس وارد مباحث اصلی کتاب می‌شویم که شامل دو بخش و یازده فصل با عناوین زیر است:


فصل اول: ویژگی‌هایمنطق یونانی (قدیم)؛ در این فصل درباره منطق صوری، شخصیت منطق دانان، مبانی منطق ارسطویی، استقرا، سببیت، ماهیت ثابت، و...مطالبی آمده است.  
فصل اول: ویژگی‌هایمنطق یونانی (قدیم)؛ در این فصل درباره منطق صوری، شخصیت منطق دانان، مبانی منطق ارسطویی، استقرا، سببیت، ماهیت ثابت، و...مطالبی آمده است.  
خط ۳۴: خط ۳۴:
فصل دوم: منطق ارسطو در جهان اسلام؛ این فصل به بیان دیدگاه‌های ناقدان منطق یونانی پیش از [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] و [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]]، دیدگاه [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]]، نقد [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، نقد [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]]، دیدگاه [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و منطق ارسطویی می‌پردازد.
فصل دوم: منطق ارسطو در جهان اسلام؛ این فصل به بیان دیدگاه‌های ناقدان منطق یونانی پیش از [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] و [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]]، دیدگاه [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]]، نقد [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، نقد [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]]، دیدگاه [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و منطق ارسطویی می‌پردازد.


فصل سوم: [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و منطق ارسطویی؛ این فصل نیز دیدگاه [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] درباره‌ی اصل علیت و اصل عقلانیت را بیان می‌کند و آنگاه تمایز دیدگاه ابن خلدون را با غزالی و ابن تیمیه مطرح می‌کند.
فصل سوم: [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و منطق ارسطویی؛ این فصل نیز دیدگاه [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] درباره‌ی اصل علیت و اصل عقلانیت را بیان می‌کند و آنگاه تمایز دیدگاه ابن خلدون را با غزالی و ابن تیمیه مطرح می‌کند.


فصل چهارم: [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و قانون‌های تفکر؛ فصل چهارم درباره محور نظریه و قانون ثبات، [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و ادوار اجتماعی، [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و دولت اموی، قانون عدم وجود قسم سوم و قانون تدریج به ارائه مطلب می‌پردازد.  
فصل چهارم: [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و قانون‌های تفکر؛ فصل چهارم درباره محور نظریه و قانون ثبات، [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و ادوار اجتماعی، [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و دولت اموی، قانون عدم وجود قسم سوم و قانون تدریج به ارائه مطلب می‌پردازد.  


بخش دوم:
بخش دوم:


فصل پنجم: معمای جهش خلدونی؛ در این فصل تحلیل ها و دیدگاه‌های 6 دانشمند در رابطه با جهش فکری [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] ارائه گردیده است.
فصل پنجم: معمای جهش خلدونی؛ در این فصل تحلیل ها و دیدگاه‌های 6 دانشمند در رابطه با جهش فکری [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] ارائه گردیده است.


فصل ششم: تأثیر عوامل متعدد در جهش فکری ابن خلدون؛ این فصل به بیان عوامل هشتگانه‌ی موثر بر جهش فکری ابن خلدون اشاره می‌کند.
فصل ششم: تأثیر عوامل متعدد در جهش فکری ابن خلدون؛ این فصل به بیان عوامل هشتگانه‌ی موثر بر جهش فکری ابن خلدون اشاره می‌کند.
خط ۴۶: خط ۴۶:
فصل هفتم: جرقه‌ی نظریه؛ مباحث این فصل تحت عناوین فیض پرتو ذهنی، راز پنهان، اشتباهات تاریخ نگاران، تغییریابی ابن خلدون و شخصیت مرزی ارائه شده است.  
فصل هفتم: جرقه‌ی نظریه؛ مباحث این فصل تحت عناوین فیض پرتو ذهنی، راز پنهان، اشتباهات تاریخ نگاران، تغییریابی ابن خلدون و شخصیت مرزی ارائه شده است.  


فصل هشتم: [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و ذخایر فکری دانشمندان؛ نظر صاحب نظران، کتاب [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]]، [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و قرآن کریم، [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]]، مقایسه‌ی [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]] و ابن خلدون، اوصاف رئیس جامعه در اندیشه‌ی دو حکیم، منطق ابن خلدون، تطبیق دو منطق، ابن خلدون و نظریه‌ی [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]]، [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و اخوان الصفا، ابن خلدون و [[ابوحیان توحیدی، علی بن محمد|ابوحیان توحیدی]]، [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و [[ابن هیثم، محمد بن حسن|ابن هیثم]]، حاکمیت دو قانون در جامعه، ابن خلدون و [[ابن خطیب، محمد بن عبدالله|ابن خطیب]]، [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] و [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، از مباحث مطرح شده در این فصل هستند.  
فصل هشتم: [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و ذخایر فکری دانشمندان؛ نظر صاحب نظران، کتاب [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]]، [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و قرآن کریم، [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]]، مقایسه‌ی [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]] و ابن خلدون، اوصاف رئیس جامعه در اندیشه‌ی دو حکیم، منطق ابن خلدون، تطبیق دو منطق، ابن خلدون و نظریه‌ی [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]]، [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و اخوان الصفا، ابن خلدون و [[ابوحیان توحیدی، علی بن محمد|ابوحیان توحیدی]]، [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و [[ابن هیثم، محمد بن حسن|ابن هیثم]]، حاکمیت دو قانون در جامعه، ابن خلدون و [[ابن خطیب، محمد بن عبدالله|ابن خطیب]]، [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] و [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، از مباحث مطرح شده در این فصل هستند.  


فصل نهم: ابن خلدون و فلسفه؛ مطالبی پیرامون نظر معتزله درباره‌ی توده‌ی مردم، دیدگاه شیعه اسماعیلی، ضربت [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، عقل در نزد اهل تصوف، نظام طبقاتی صوفیه، [[ابن باجه، محمد بن یحیی|ابن باجه]]، [[ابن طفیل، محمد بن عبدالملک|ابن طفیل]]، [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]]، و بسیاری مباحث دیگر در این فصل آمده است.
فصل نهم: ابن خلدون و فلسفه؛ مطالبی پیرامون نظر معتزله درباره‌ی توده‌ی مردم، دیدگاه شیعه اسماعیلی، ضربت [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، عقل در نزد اهل تصوف، نظام طبقاتی صوفیه، [[ابن باجه، محمد بن یحیی|ابن باجه]]، [[ابن طفیل، محمد بن عبدالملک|ابن طفیل]]، [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]]، و بسیاری مباحث دیگر در این فصل آمده است.
خط ۵۲: خط ۵۲:
فصل دهم: رابطه‌ی تنگاتنگ زندگی شخصی و ابداع «نظریه‌ی اجتماعی» است.
فصل دهم: رابطه‌ی تنگاتنگ زندگی شخصی و ابداع «نظریه‌ی اجتماعی» است.


فصل یازدهم: پایان؛ آینده‌ی علم جدید (جامعه شناسی)؛ معرفی بنیان گذار جامعه شناسی و ارائه‌ی نظریه دانشمندان اروپایی درباره [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] از مطالب این فصل است.<ref> [https://www.historylib.com/books/2120 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>
فصل یازدهم: پایان؛ آینده‌ی علم جدید (جامعه شناسی)؛ معرفی بنیان گذار جامعه شناسی و ارائه‌ی نظریه دانشمندان اروپایی درباره [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن خلدون]] از مطالب این فصل است.<ref> [https://www.historylib.com/books/2120 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>


==پانويس ==
==پانويس ==