۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ذكری الشيعة في أحكام الشريعة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'شهيد اوّل' به 'شهيد اوّل '
جز (جایگزینی متن - 'وحيد بهبهانى' به 'وحيد بهبهانى ') |
جز (جایگزینی متن - 'شهيد اوّل' به 'شهيد اوّل ') |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
متون فقهى شيعه مراحل و دوران‌هاى متفاوتى را گذرانده است كه هر كدام از اين مراحل ويژگى‌ها و خصوصيات مربوط به خود را داشته است. | متون فقهى شيعه مراحل و دوران‌هاى متفاوتى را گذرانده است كه هر كدام از اين مراحل ويژگى‌ها و خصوصيات مربوط به خود را داشته است. | ||
اگر چه فقه استدلالى شيعه در ابتدا به پيروى از فقه تفريعى اهل سنت تدوين گرديد اما بزودى راه استقلال خود را يافته و فقهاى بزرگى همچون [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده»، محقق حلّى، علامۀ حلى، و شهيد اوّل آن را گسترش و ادامه دادند. | اگر چه فقه استدلالى شيعه در ابتدا به پيروى از فقه تفريعى اهل سنت تدوين گرديد اما بزودى راه استقلال خود را يافته و فقهاى بزرگى همچون [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده»، محقق حلّى، علامۀ حلى، و [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] آن را گسترش و ادامه دادند. | ||
اين حركت را مى‌توان به طور كلى در دو مرحله بررسى نمود: | اين حركت را مى‌توان به طور كلى در دو مرحله بررسى نمود: | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
مرحلۀ اول كه توسط [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، محقق حلى آغاز گرديد و حلقۀ واسطۀ آن با مرحلۀ بعدى علامۀ حلّى «قده» بود. | مرحلۀ اول كه توسط [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، محقق حلى آغاز گرديد و حلقۀ واسطۀ آن با مرحلۀ بعدى علامۀ حلّى «قده» بود. | ||
مرحلۀ دوم توسط فقهاى بعد از علامۀ حلى همچون شهيد | مرحلۀ دوم توسط فقهاى بعد از علامۀ حلى همچون [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] ، محقق ثانى و بزرگان پس از وى ادامه يافت. | ||
در اين مرحله ابتكارات نو و توسعۀ مباحث فقهى و فروعات محققانۀ شهيد | در اين مرحله ابتكارات نو و توسعۀ مباحث فقهى و فروعات محققانۀ [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] ، وى را از جايگاه رفيع و مكان شامخى در بين فقهاى عظام برخوردار گردانيده است. | ||
نظريات وى كه در كتب فقهى گران‌قدرش مانند الدروس، الذكرى، اللمعة الدمشقية جمع‌آورى گرديده است و در حدود يكصد و پنجاه سال در آثار و كتب فقهى علماى بعد از وى ذكر شده است گوياى تأثير افكار عميق و محققانۀ اين فقيه كم‌نظير است و به همين دليل در بسيارى از آثار باقى‌مانده از وى با تعبير «أفقه الفقهاء» از او ياد شده است. | نظريات وى كه در كتب فقهى گران‌قدرش مانند الدروس، الذكرى، اللمعة الدمشقية جمع‌آورى گرديده است و در حدود يكصد و پنجاه سال در آثار و كتب فقهى علماى بعد از وى ذكر شده است گوياى تأثير افكار عميق و محققانۀ اين فقيه كم‌نظير است و به همين دليل در بسيارى از آثار باقى‌مانده از وى با تعبير «أفقه الفقهاء» از او ياد شده است. | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
آزاد انديشى و دورى از تقليد كور كورانه از آثار گذشتگان باعث شده كه وى اگر چه پس از دوره‌هاى فقهى محقق حلّى و علامۀ حلّى پا به عرصۀ ظهور گذاشته است اما تحت تأثير عظمت علمى اين بزرگان قرار نگرفته بلكه دست به ابتكارات زيربنايى و توسعۀ راه‌ها و روش‌هاى فقهى زده به طورى كه در نوشته‌هاى وى تبعيت و پيروى از بزرگان قبل از او ديده نمى‌شود. | آزاد انديشى و دورى از تقليد كور كورانه از آثار گذشتگان باعث شده كه وى اگر چه پس از دوره‌هاى فقهى محقق حلّى و علامۀ حلّى پا به عرصۀ ظهور گذاشته است اما تحت تأثير عظمت علمى اين بزرگان قرار نگرفته بلكه دست به ابتكارات زيربنايى و توسعۀ راه‌ها و روش‌هاى فقهى زده به طورى كه در نوشته‌هاى وى تبعيت و پيروى از بزرگان قبل از او ديده نمى‌شود. | ||
به حق بايد گفت كه آثار بجاى مانده از شهيد اوّل مرجع و مأخذ اساسى و مهم در فقه شيعه است بطورى كه نمى‌توان از آن بى‌نياز بود. | به حق بايد گفت كه آثار بجاى مانده از [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] مرجع و مأخذ اساسى و مهم در فقه شيعه است بطورى كه نمى‌توان از آن بى‌نياز بود. | ||
==اعتبار كتاب== | ==اعتبار كتاب== | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
1 - فتوكپى نسخۀ خطى از كتابخانۀ مركزى دانشگاه تهران با شمارۀ 1906، به خط حسن بن محمود، مربوط به سال 784 ق، كه در آخر آن امضاء و تأييد حجة الاسلام سيد محمد باقر موسوى شفتى (م 1260 ق) وجود دارد. اين نسخه، اصل در چاپ و تصحيح كتاب موجود مى‌باشد. | 1 - فتوكپى نسخۀ خطى از كتابخانۀ مركزى دانشگاه تهران با شمارۀ 1906، به خط حسن بن محمود، مربوط به سال 784 ق، كه در آخر آن امضاء و تأييد حجة الاسلام سيد محمد باقر موسوى شفتى (م 1260 ق) وجود دارد. اين نسخه، اصل در چاپ و تصحيح كتاب موجود مى‌باشد. | ||
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]](ج 10، ص 40)، نويسندۀ اين نسخه از شاگردان شهيد اوّل ذكر شده است كه هرچه شهيد اوّل مى‌نوشته او آن را نسخه بردارى مى‌كرده است و بنابراين چهل و چند روز پس از اتمام كتاب توسط [[شهيد اول]] بپايان رسيده است. اين نسخه در حاشيۀ كتاب با رمز (م) مشخص شده است. | در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]](ج 10، ص 40)، نويسندۀ اين نسخه از شاگردان [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] ذكر شده است كه هرچه [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] مى‌نوشته او آن را نسخه بردارى مى‌كرده است و بنابراين چهل و چند روز پس از اتمام كتاب توسط [[شهيد اول]] بپايان رسيده است. اين نسخه در حاشيۀ كتاب با رمز (م) مشخص شده است. | ||
2 - فتوكپى نسخۀ خطى از كتابخانۀ مدرسۀ سليمان خان، تابع كتابخانۀ آستان قدس رضوى در مشهد، مربوط به سال 883 ق و به خط احمد بن على بن حيدر. اين نسخه با رمز (س) مشخص شده است. | 2 - فتوكپى نسخۀ خطى از كتابخانۀ مدرسۀ سليمان خان، تابع كتابخانۀ آستان قدس رضوى در مشهد، مربوط به سال 883 ق و به خط احمد بن على بن حيدر. اين نسخه با رمز (س) مشخص شده است. | ||