۱۰۶٬۵۸۱
ویرایش
تاریخ صفویه به روایت سنگ نبشته‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
فرمان‌های سنگی صفوی از چند منظر دارای اهمیت است: استفاده از زبان فارسی به عنوان زبان معیار در گسترۀ سرزمینی ایران؛ کاربرد سنگ‌نبشته به عنوان یک رسانه؛ آگاهی از شیوۀ اطلاع‌رسانی فرمان‌های حکومتی به عمق جامعه؛ بهره‌مندی از سنگ‌نبشته‌ها به عنوان منبع مکمل تاریخی برای پژوهشگران تاریخ صفویه به‌ویژه در حوزۀ تاریخ اجتماعی؛ اطلاع از زندگی اجتماعی و روابط و تعاملات حقوقی و قضایی حاکمیت با مردم؛ آگاهی از حساسیت‌های حاکمان نسبت به امور جاری زندگی مردم؛ آگاهی از مشاغل و تنوع مالیات‌ها در شهرها و روستاها؛ آگاهی از طبقات اجتماعی و سیاسی؛ آشنایی با تقسیمات و اصطلاحات رایج در عصر صفویه و .... . | فرمان‌های سنگی صفوی از چند منظر دارای اهمیت است: استفاده از زبان فارسی به عنوان زبان معیار در گسترۀ سرزمینی ایران؛ کاربرد سنگ‌نبشته به عنوان یک رسانه؛ آگاهی از شیوۀ اطلاع‌رسانی فرمان‌های حکومتی به عمق جامعه؛ بهره‌مندی از سنگ‌نبشته‌ها به عنوان منبع مکمل تاریخی برای پژوهشگران تاریخ صفویه به‌ویژه در حوزۀ تاریخ اجتماعی؛ اطلاع از زندگی اجتماعی و روابط و تعاملات حقوقی و قضایی حاکمیت با مردم؛ آگاهی از حساسیت‌های حاکمان نسبت به امور جاری زندگی مردم؛ آگاهی از مشاغل و تنوع مالیات‌ها در شهرها و روستاها؛ آگاهی از طبقات اجتماعی و سیاسی؛ آشنایی با تقسیمات و اصطلاحات رایج در عصر صفویه و .... . | ||
فرمان‌های سنگی دورۀ صفوی را از لحاظ کارکرد می‌توان در چند موضوع دسته‌بندی کرد. نوع نخست فرمان‌های حکومتی است که بیشتر جنبۀ اداری و قانونی دارد. نوع دیگر کتیبه‌های یادمانی است؛ مثل ثبت سفر شاه عباس با پای پیاده به مشهد یا آسیب‌هایی که زلزله در دورۀ شاه سلیمان صفوی به حرم امام رضا (ع) وارد کرده بود و تاریخ بازسازی گنبد آن که جنبۀ یادمانی و بیان موضوعی از یک رخداد را در خود دارد. برخی فرمان‌ها دربارۀ شیوۀ تعامل مردم و حاکمیت در کارهای عمرانی است؛ از جمله شیوۀ نگهداری اماکن عمومی مثل چگونگی ساخت و نگهداری قلعه‌ها، جاده‌ها و پل‌ها یا انتقال آب رودخانه‌ها و ... . برخی از آنها جنبۀ گزارشی و تبلیغی دارد؛ مثل سنگ‌نبشته‌ای که دربارۀ خواب شاه طهماسب است. همچنین این فرمان‌های سنگی از نگاه هنری نیز می‌تواند حائز اهمیت باشد و خواننده و پژوهشگر را با آثار برخی از کاتبان و خوشنویسان مشهور و گمنام و نیز حکاکان آن در شهرهای مختلف آشنا کند. | فرمان‌های سنگی دورۀ صفوی را از لحاظ کارکرد می‌توان در چند موضوع دسته‌بندی کرد. نوع نخست فرمان‌های حکومتی است که بیشتر جنبۀ اداری و قانونی دارد. نوع دیگر کتیبه‌های یادمانی است؛ مثل ثبت سفر شاه عباس با پای پیاده به مشهد یا آسیب‌هایی که زلزله در دورۀ شاه سلیمان صفوی به حرم امام رضا(ع) وارد کرده بود و تاریخ بازسازی گنبد آن که جنبۀ یادمانی و بیان موضوعی از یک رخداد را در خود دارد. برخی فرمان‌ها دربارۀ شیوۀ تعامل مردم و حاکمیت در کارهای عمرانی است؛ از جمله شیوۀ نگهداری اماکن عمومی مثل چگونگی ساخت و نگهداری قلعه‌ها، جاده‌ها و پل‌ها یا انتقال آب رودخانه‌ها و ... . برخی از آنها جنبۀ گزارشی و تبلیغی دارد؛ مثل سنگ‌نبشته‌ای که دربارۀ خواب شاه طهماسب است. همچنین این فرمان‌های سنگی از نگاه هنری نیز می‌تواند حائز اهمیت باشد و خواننده و پژوهشگر را با آثار برخی از کاتبان و خوشنویسان مشهور و گمنام و نیز حکاکان آن در شهرهای مختلف آشنا کند. | ||
با بررسی فرمان‌های سنگی می‌توان اهداف غایی شاهان صفوی را به ترتیب اهمیت چنین برشمرد: ترویج دین مبین و شرع مستبین؛ جلوگیری از تفرقه و تشویش رعایا؛ شستن غبار ظلم از روزگار با معدوم و مفقود کردن رسومات محدثه؛ سبکبارکردن عموم مردم از مطالبات دیوانی؛ ایجاد سرزمینی امن و امان برای رفاه مردم. | با بررسی فرمان‌های سنگی می‌توان اهداف غایی شاهان صفوی را به ترتیب اهمیت چنین برشمرد: ترویج دین مبین و شرع مستبین؛ جلوگیری از تفرقه و تشویش رعایا؛ شستن غبار ظلم از روزگار با معدوم و مفقود کردن رسومات محدثه؛ سبکبارکردن عموم مردم از مطالبات دیوانی؛ ایجاد سرزمینی امن و امان برای رفاه مردم. | ||