التنبیه علی مشکلات الهدایة: تفاوت میان نسخه‌ها

'''التنبيه علی مشكلات الهداية'''، اثر صدرالدین علی بن علی بن ابی‌العز حنفی (متوفی 792ق)، شرحی است بر کتاب «الهداية» که در آن، به اشکالات موجود در این کتاب، اشاره شده و به آنها، به‌صورت مختصر و موجز، پاسخ داده شده است. این کتاب، با تحقیق عبدالحکیم بن محمد شاکر، منتشر شده است.

ابن ابی‌العز، کتاب «الهداية شرح بداية المبتدي» را که در مذهب ابوحنیفه نوشته شده و منبع اصلی تعلیم و فتوا و حکم در مذهب اوست، دارای فواید فراوانی دیده است. همین خصوصیات، باعث شده است بسیاری از ائمه و بزرگان مذهب حنفی، به نوشتن شرح و حواشی بر آن، اهتمام داشته باشند و نقل از آن را صحیح دانسته و مطالب آن را نیکو بشمارند. اما نکته قابل توجه پیرامون این کتاب، اینجاست که وی معتقد است کارهای انسانی و بشری، هرچقدر هم که انسان استعداد و دانش و فهم داشته باشد، در مواضع و جهاتی، گرفتار کاستی و دچار نقصان می‌باشد که باید به آنها گوشزد نمود تا منفعت کار وی، کامل شود تا بدین ترتیب، مبادا کسی به‌واسطه آن اشتباهات، دچار خطا شده و در راه نادرست، از او پیروی کند<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص177</ref>.

در کتاب «الهداية» اغلاط زیادی رخ داده که علامه شیخ عبدالقادر قرشی در کتاب «العناية في تخريج أحاديث الهداية» و «أهام الهداية» بدان اشاره نموده و این نکته، نشان‌دهنده آن است که ابن ابی‌العز، در این موضوع، تنها نبوده و سایرین نیز به اشکلات موجود در این کتاب، اشاره کرده‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>.

ابن ابی‌العز، بارها موضوع کتاب خود را بیان نموده که عبارت است از شرح و بیان اشکالات موجود در کتاب «الهداية» که در هنگام مطالعه آن، آنها را مشاهده نموده و به تعلیق بر آنها پرداخته است و در همان اثنا، به جواب آن اشکالات، پی برده و آنها را در کتاب حاضر، گرد آورده است. هدف وی از نگارش این اثر، فقط تبیین این اشکالات و پاسخ به آن‌ها بوده، ولذا، در این امر، رویکرد اختصار را در پیش گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص182</ref>.

در ابتدای کتاب، مقدمه جامع و مفصلی از محقق آمده است که در آن، به تعریف کتاب «الهداية» و اثر حاضر و بیان ویژگی‌های هردو، پرداخته شده است.