پرش به محتوا

ابن بسام، على بن‌ محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = ابن بسام ابوالحسن على بن‌ محمد | تصویر = NUR00000.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = ابن بَسّام‌، ابوالحسن‌ على‌ بن‌ محمد بن‌ نصر بن‌ منصور بن‌ بسام‌ عَبَرتایى‌ | نام‌های دیگر = | لقب = | تخلص = | نسب =...» ایجاد کرد)
 
خط ۵۶: خط ۵۶:
برخى‌ او را شیعه‌ دانسته‌اند و مرزبانى‌ گفته‌ است‌ كه‌ وی‌ قصیده‌هایى‌ در رثای‌ اهل‌ بیت‌ سروده‌ كه‌ مذهب‌ او را آشكار مى‌سازد، اما هیچ‌یك‌ از آن‌ قصیده‌ها را كه‌ دلیل‌ روشنى‌ بر این‌ گفته‌ باشد ارائه‌ نمى‌دهد. همچنین‌ ابن‌ خلكان‌، به‌ قطعه‌ای‌ كه‌ به‌ گفته وی‌، ابن‌ بسام‌ هنگامى‌ كه‌ متوكل‌ قبر حسین‌ بن‌ على‌ (ع‌) را ویران‌ ساخت‌، سروده‌ است‌، اشاره‌ مى‌كند، اما در انتساب‌ این‌ قطعه‌ به‌ ابن‌ بسام‌ باید تردید كرد، چه‌ اگر گفته یاقوت‌ را مبنى‌ بر این‌كه‌ وی‌ هنگام‌ مرگ‌ هفتاد و چند سال‌ داشت‌ بپذیریم‌، او در هنگام‌ اقدام‌ متوكل‌ (236ق‌/850م‌) كودكى‌ بیش‌ نبوده‌ است‌. افزون‌ بر این‌، این‌ قطعه‌ نه‌ در مآخذ كهن‌، كه‌ تنها در مآخذ بسیار متأخر دیده‌ مى‌شود.
برخى‌ او را شیعه‌ دانسته‌اند و مرزبانى‌ گفته‌ است‌ كه‌ وی‌ قصیده‌هایى‌ در رثای‌ اهل‌ بیت‌ سروده‌ كه‌ مذهب‌ او را آشكار مى‌سازد، اما هیچ‌یك‌ از آن‌ قصیده‌ها را كه‌ دلیل‌ روشنى‌ بر این‌ گفته‌ باشد ارائه‌ نمى‌دهد. همچنین‌ ابن‌ خلكان‌، به‌ قطعه‌ای‌ كه‌ به‌ گفته وی‌، ابن‌ بسام‌ هنگامى‌ كه‌ متوكل‌ قبر حسین‌ بن‌ على‌ (ع‌) را ویران‌ ساخت‌، سروده‌ است‌، اشاره‌ مى‌كند، اما در انتساب‌ این‌ قطعه‌ به‌ ابن‌ بسام‌ باید تردید كرد، چه‌ اگر گفته یاقوت‌ را مبنى‌ بر این‌كه‌ وی‌ هنگام‌ مرگ‌ هفتاد و چند سال‌ داشت‌ بپذیریم‌، او در هنگام‌ اقدام‌ متوكل‌ (236ق‌/850م‌) كودكى‌ بیش‌ نبوده‌ است‌. افزون‌ بر این‌، این‌ قطعه‌ نه‌ در مآخذ كهن‌، كه‌ تنها در مآخذ بسیار متأخر دیده‌ مى‌شود.
==آثار==
==آثار==
به‌ ابن‌ بسام‌ 5 اثر نسبت‌ داده‌اند كه‌ هیچ‌یك‌ از آن‌ها در دست‌ نیست‌:  
به‌ ابن‌ بسام‌، 5 اثر نسبت‌ داده‌اند كه‌ هیچ‌یك‌ از آن‌ها در دست‌ نیست‌:  
#كتاب‌ أخبار عمر بن‌ أبي‌ربیعة كه‌ ابن‌ ندیم مى‌گوید در آن‌ موضوع‌، كتابى‌ بهتر از آن‌ ندیده‌ است‌. یاقوت‌ نیز كه‌ این‌ كتاب‌ را دیده‌ و مى‌گوید در آن‌ از زبیر بن‌ بكار و عمر بن‌ شبة و دیگران‌ روایت‌ كرده‌، همین‌ گفته‌ را تكرار مى‌كند؛  
#كتاب‌ أخبار عمر بن‌ أبي‌ربیعة كه‌ ابن‌ ندیم مى‌گوید در آن‌ موضوع‌، كتابى‌ بهتر از آن‌ ندیده‌ است‌. یاقوت‌ نیز كه‌ این‌ كتاب‌ را دیده‌ و مى‌گوید در آن‌ از زبیر بن‌ بكار و عمر بن‌ شبة و دیگران‌ روایت‌ كرده‌، همین‌ گفته‌ را تكرار مى‌كند؛  
#كتاب‌ المعاقرین‌ یا كتاب‌ الزنجیین‌؛  
#كتاب‌ المعاقرین‌ یا كتاب‌ الزنجیین‌؛  
خط ۶۴: خط ۶۴:
برخى‌ گفته‌اند كه‌ ممكن‌ است‌ كتاب‌ رسائل‌، مجموعه مكاتبات‌ دیوانى‌ او باشد، اما با توجه‌ به‌ شخصیت‌ ابن‌ بسام‌ مى‌توان‌ احتمال‌ داد كه‌ این‌ كتاب‌ مجموعه نامه‌هایى‌ بوده‌ كه‌ به‌ بزرگان‌ حكومت‌ مى‌نوشته‌، علاوه‌ بر این‌، حاجى‌ خلیفه‌ كتاب‌ دیگری‌ به‌ نام‌ اخبار اسحاق‌ ابن‌ ابراهیم‌ الندیم‌ را به‌ وی‌ نسبت‌ مى‌دهد كه‌ در مآخذ كهن‌تر دیده‌ نمى‌شود.
برخى‌ گفته‌اند كه‌ ممكن‌ است‌ كتاب‌ رسائل‌، مجموعه مكاتبات‌ دیوانى‌ او باشد، اما با توجه‌ به‌ شخصیت‌ ابن‌ بسام‌ مى‌توان‌ احتمال‌ داد كه‌ این‌ كتاب‌ مجموعه نامه‌هایى‌ بوده‌ كه‌ به‌ بزرگان‌ حكومت‌ مى‌نوشته‌، علاوه‌ بر این‌، حاجى‌ خلیفه‌ كتاب‌ دیگری‌ به‌ نام‌ اخبار اسحاق‌ ابن‌ ابراهیم‌ الندیم‌ را به‌ وی‌ نسبت‌ مى‌دهد كه‌ در مآخذ كهن‌تر دیده‌ نمى‌شود.
مجموع‌ اشعار او كه‌ به‌ حدود 180 بیت‌ مى‌رسد، در این‌ مآخذ آمده‌ است‌: مسعودی‌؛ یاقوت‌؛ تنوخى؛ صابى؛ ابن‌ خلكان، مرزبانى.<ref> سیدمحمد سیدی‌، ج3، ص108-110</ref>
مجموع‌ اشعار او كه‌ به‌ حدود 180 بیت‌ مى‌رسد، در این‌ مآخذ آمده‌ است‌: مسعودی‌؛ یاقوت‌؛ تنوخى؛ صابى؛ ابن‌ خلكان، مرزبانى.<ref> سیدمحمد سیدی‌، ج3، ص108-110</ref>
==پانویس==
==پانویس==
<references/>
<references/>
۱٬۱۲۴

ویرایش