المنثور و المنظوم: تفاوت میان نسخه‌ها

| پیش از =  

}}

نوشتار حاضر که به ادبیات منظوم عربی اختصاص یافته، در حقیقت بخشی از بزرگ‌ترین نوشته ادبی نویسنده است و شامل چهارده جزء بوده، لکن به دلایلی بیش از سه جزء از آن به دست نرسیده است. در برخی از منابع از این کتاب با عنوان «اختيار المنظوم و المنثور» نیز یاد شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص22-23</ref>.

نویسنده در گردآوری اشعار در این کتاب دو شرط اساسی را مد نظر قرار داده است. این دو شرط عبارت است از خوبی و تمایز قصائد و قطعات شعری، سپس ندرت و عدم اشتهار آنها است. بر این اساس وی از ذکر برخی از قصاید خودداری کرده و تنها قصائدی را مورد نظر داشته که از لحاظ معنی و موضوعی که در آن سروده شده، یگانه و بی‌مانند بوده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>.

نویسنده پس از اشاره به موضوعاتی که در کتاب المنظوم و المنثور، مطرح کرده، این جزء را مختص به قصائد معرفی نموده است. وی سپس از معلقات و نویسندگان آنها به‌صورت گذرا سخن به میان آورده و تنها مطلع معلقات را ذکر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>.

نویسنده سایر مطالب کتاب را بیشتر به اشعار و قصائدی بلند از شاعرانی مختلف اختصاص داده است. قصیده فائیه جردان العود، یائیه سحیم، رائیه عمر، عینیه لقیط، لامیة العرب شنفری، مقصوره جهم، میمیه ارقم، نونیه ابن ابی‌کریمه، نونیه نظار فقعسی، عینیه خلف احمر، فائیه خزیمی و فائیه ابن ابی‌السعلات کوفی، از جمله قصائد بلندی است که در اثر آمده است. علاو بر این نویسنده قصائد و قطعات شعری کوتاهی را نیز ذکر کرده است. از آن جمله می‌توان به پنج قصیده کوتاه در موضوع رثاء اشاره کرد. دو قصیده آن از آن احمد بن ابی‌سلمه کاتب، یک قصیده متعلق به فضل بن سلیمان و دو قصید از شاعرانی است که نام آنها ذکر نشده است. همچنین دو قصیده کوتاه را که در وصف پل بغداد و ثعلب است، ذکر نموده و در ادامه قطعه‌ای معماگونه به‌همراه ابیاتی از جریر و فرزدق را آورده است<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>. نویسنده در مواردی ضمن ذکر قصائد به معانی برخی کلمات دشوار آنها نیز اشاره کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص69-70</ref>.