۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
سرداران ایرانی و اعراب در شامگاه ساسانیان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ه اند ' به 'ه‌اند '
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'گ های ' به 'گ‌های ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ه اند ' به 'ه‌اند ') |
||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
حکومتی که ساسانیان در آغاز سده‌ی سوم میلادی برپا داشتند در نتیجه‌ی همکاری و همیاری سرداران و خاندان‌های بزرگ اشکانی که با جناح گیری خود و روی گرداندن از پارتیان و روی آوری به ساسانیان گمنام و نوخاسته تحقق یافت. در واقع اگر نبود همدلی و همکاری خاندان‌های مطرح که پیش تر سکان قدرت اشکانیان را در دست داشتنند، هیچگاه ساسانیان را یارای هماوردی با پهلوانان اشکانی نبود و این امر در شکست‌های رومیان از اشکانیان، حتی در همان روزگار بحران‌های داخلی و دوران شهریاری واپسین شاهنشاه اشکانی مشهود و مشخص بود، زمانی که ماکرینوس قیصر روم با شکست مهیب که دریافت داشت (217م) مجبور به پرداخت غرامتی سنگین نیز شد.. اما همین شهریار پیروزمند اشکانی، کمتر از یک دهه بعد، در مقابل قدرتی که تنها بخشی از یک ایالت اشکانی را در دست داشت، مغلوب گردیده (224م) و با شکست طومار اشکانیان نیز پیچیده شد. بنابراین خاندان‌ها و سرداران بزرگ اشکانی بودند که سرآغازی در تاریخ ایران را موجب شده و مشارکت آن‌ها در مدیریت کشوری و لشکری بود که حتی خاندان ساسان (ساسانیان) را در مقابل دشمنان داخلی و خصم قدرتمند خارجی (رومی ها) پیروزمند و موجب ایستادگی و تثبیت قدرت این آخرین سلسله‌ی ایرانی در دنیای باستان گردید، امری که ساسانیان با سپردن مناصب مهم و درج نام ایشان در کتیبه‌ها بدان معترف بودند. به هر روی از روزگاری که ساکنان ایران زمین برای کسب قدرت و امنیت و در امان ماندن از تهاجمات قدرت‌های دور و نزدیک به تکاپو برخاستند و نخستین دولت‌ها را پدید آوردند تا پایان روزگار ساسانیان که با ورود اعراب و ظهور دین مبین اسلام و وقوع پیوست، تاریخ ایران دچار فراز و نشیب هایی گشته و با تهاجمات گسترده‌ای روبرو شده است که در نتیجه‌ی این رخداد ها شالوده‌ی اصل جامعه و حکومت در ایران بنیان نهاده شده است. در این راستا جنگ‌های ایرانیان و اعراب از اهمیت بسیار خاصی برخوردار می باشد. در این نبردها هر یک از طرفین درگیر در جنگ (ایرانیان و اعراب) اهدافی را دنبال می‌کردند و هریک از نبردهای رخ داده پیامدهای ویژه و مهمی را برای ایرانیان و مسلمانان در پی داشت، به گونه‌ای که در ذوقار با شکست ایرانیان در نبردی مرزی، تا حدودی عظمت و شکوه ساسانیان در نگرش اعراب خدشه دار گردید. در نبرد قادسیه نه تنها بزرگ ترین سردار ایرانی جان سپرد، بلکه ابهت ساسانی فرو ریخته و سرزمین مهمی با دست اعراب افتاد و سرانجام در جنگ نهاوند رشته امور و شیرازه‌ی دولت ساسانی از هم گسست و با برکنار گشتن بزرگ ترین سرداران ساسانی، راه تسخیر ولایات داخلی ایران زمین برای مسلمانان باز شد. | حکومتی که ساسانیان در آغاز سده‌ی سوم میلادی برپا داشتند در نتیجه‌ی همکاری و همیاری سرداران و خاندان‌های بزرگ اشکانی که با جناح گیری خود و روی گرداندن از پارتیان و روی آوری به ساسانیان گمنام و نوخاسته تحقق یافت. در واقع اگر نبود همدلی و همکاری خاندان‌های مطرح که پیش تر سکان قدرت اشکانیان را در دست داشتنند، هیچگاه ساسانیان را یارای هماوردی با پهلوانان اشکانی نبود و این امر در شکست‌های رومیان از اشکانیان، حتی در همان روزگار بحران‌های داخلی و دوران شهریاری واپسین شاهنشاه اشکانی مشهود و مشخص بود، زمانی که ماکرینوس قیصر روم با شکست مهیب که دریافت داشت (217م) مجبور به پرداخت غرامتی سنگین نیز شد.. اما همین شهریار پیروزمند اشکانی، کمتر از یک دهه بعد، در مقابل قدرتی که تنها بخشی از یک ایالت اشکانی را در دست داشت، مغلوب گردیده (224م) و با شکست طومار اشکانیان نیز پیچیده شد. بنابراین خاندان‌ها و سرداران بزرگ اشکانی بودند که سرآغازی در تاریخ ایران را موجب شده و مشارکت آن‌ها در مدیریت کشوری و لشکری بود که حتی خاندان ساسان (ساسانیان) را در مقابل دشمنان داخلی و خصم قدرتمند خارجی (رومی ها) پیروزمند و موجب ایستادگی و تثبیت قدرت این آخرین سلسله‌ی ایرانی در دنیای باستان گردید، امری که ساسانیان با سپردن مناصب مهم و درج نام ایشان در کتیبه‌ها بدان معترف بودند. به هر روی از روزگاری که ساکنان ایران زمین برای کسب قدرت و امنیت و در امان ماندن از تهاجمات قدرت‌های دور و نزدیک به تکاپو برخاستند و نخستین دولت‌ها را پدید آوردند تا پایان روزگار ساسانیان که با ورود اعراب و ظهور دین مبین اسلام و وقوع پیوست، تاریخ ایران دچار فراز و نشیب هایی گشته و با تهاجمات گسترده‌ای روبرو شده است که در نتیجه‌ی این رخداد ها شالوده‌ی اصل جامعه و حکومت در ایران بنیان نهاده شده است. در این راستا جنگ‌های ایرانیان و اعراب از اهمیت بسیار خاصی برخوردار می باشد. در این نبردها هر یک از طرفین درگیر در جنگ (ایرانیان و اعراب) اهدافی را دنبال می‌کردند و هریک از نبردهای رخ داده پیامدهای ویژه و مهمی را برای ایرانیان و مسلمانان در پی داشت، به گونه‌ای که در ذوقار با شکست ایرانیان در نبردی مرزی، تا حدودی عظمت و شکوه ساسانیان در نگرش اعراب خدشه دار گردید. در نبرد قادسیه نه تنها بزرگ ترین سردار ایرانی جان سپرد، بلکه ابهت ساسانی فرو ریخته و سرزمین مهمی با دست اعراب افتاد و سرانجام در جنگ نهاوند رشته امور و شیرازه‌ی دولت ساسانی از هم گسست و با برکنار گشتن بزرگ ترین سرداران ساسانی، راه تسخیر ولایات داخلی ایران زمین برای مسلمانان باز شد. | ||
در حقیقت جنگ ها هماره از عوامل مهم و سرنوشت ساز برای ملت‌ها | در حقیقت جنگ ها هماره از عوامل مهم و سرنوشت ساز برای ملت‌ها بوده‌اند به گونه‌ای که می‌توان نبردهای بزرگ را در طول تاریخ موجب ظهور و پویایی و همچنین سبب سقوط بسیاری از تمدن‌ها و ملت‌ها قلمداد کرد. لذا بر اساس اهمیتی که جنگ‌های دوران ساز در فرهنگ و تمدن‌های تاریخی ایفا می‌کنند، تألیف این کتاب با بررسی مهم‌ترین برهه از تاریخ زمامداران ساسانیان، که نقطه عطفی است در سیر وقوع رخداد ها در ایران زمین، عملکرد سرداران و جایگاه ایشان در رویارویی با اعراب را مورد تحقیق و تفحص قرار داده است. در واقع با رویکرد به اسناد و شواهد موجود و سعی در روایت بی طرفانه و البته نقادانه‌ی رخدادها، پژوهش حاضر کوشیده است تا زندگی و اقدامات سرداران ساسانی را، به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در نبردها، در واپسین دوران حیات این دولت مورد بررسی قرار دهد. همچنین برای درک بهتر نقش و جایگاه سرداران در تحولات عصر ساسانیف این نوشتار بر آن است تا با پرداختن به اوضاع سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جامعه‌ی ساسانی وضعیتی که سبب هجوم اعراب به ایران و فروپاشی سلسله‌ی ساسانیان گشته را به گونه‌ای محققانه به بحث و بررسی گذارد.<ref> ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران </ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||