اخبار اهل‌بیت علیهم‌السلام در میراث مکتوب مدائنی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[مداینی، علی بن محمد|مدائنی]] از اخباریانی است که در تاریخ نگاری اسلامی قرن سوم نقش اساسی داشته است. وی در تک نگاری که زیر مجموعه‌ای از تاریخ نگای اسلامی است آثار بسیاری در موضوعات مختلف به رشته‌ی تحریر درآورده است. نبوغ علمی او دلالت بر آگاهی گسترده‌ی وی در زمینه‌های گوناگون علوم است به طوری که فهرست نگاران کتاب های بی شماری را برای او برشمرده اند که تنها نامی از آن‌ها در کتاب‌ها باقی مانده است و گزارش ها یا ذکر برخی از کتاب های او را می‌توان در تألیفات مؤلفان پس از او یافت.

در عین حال [[مداینی، علی بن محمد|مدائنی]] برخی از موضوعات خود را همانند بسیاری از محدثان گذشته از مؤلفان پیشین وام گرفته است؛ اما برخی از موضوعات نگاشته وی از ابتکارات بکر اوست که برخی از مؤلفان پس از او به موضوعات جدید او توجه کرده اند و درباره‌ی همان موضوع، کتاب نوشته‌اند. از سویی چون این کتاب های تک نگار، موجود نیست و از میان رفته است نمی‌توان آنان را با هم مقایسه کرد و تفاوت‌های آن را به دست آورد؛ اما با مراجعه به کتاب های دیگر می‌توان برخی از گزارش‌های دیگران در یک موضوع را با گزارش [[مداینی، علی بن محمد|مدائنی]] و دیگران سنجید و صحت و سقم آن را به دست آورد و حتی اضافات و کاستی ها را مشخص کرد. این کار جز با احیای آثار گذشتگان ممکن نیست. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا کتاب هایی که فهرست نگاران و دیگران از [[مداینی، علی بن محمد|مدائنی]] درباره‌ی اهل بیت علیهم‌السلام نام برده‌اند، با ذکر عنوان موضوع آن تبیین شود و سیر تطورات و گسترش آن‌ها نشان داده شود. در این نوشتار گزارش هایی از [[مداینی، علی بن محمد|مدائنی]] درباره‌ی اهل بیت علیهم‌السلام که در منابع گوناگون بوده گردآوری شده و سپس به صورت موضوعی دسته بندی گردیده است اما آوردن این گزارش ها دلیل بر پذیرفتن همه‌ی آن‌ها نیست؛ زیرا برخی از گزارش ها با مبانی قرآن و اعتقادات شیعه سازگار نیست به همین جهت بخشی از این اخبار جداگانه نقد و بررسی شده و تعداد دیگری نیز به صورت پانوشت نقد شده است.<ref> [https://www.historylib.com/books/2277 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>