دین ملک طاووس، یزیدی‌ها و جهان معنوی آن‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

مردمانی که به نام یزیدی‌ها شناخته می شوند، در پهنه‌ی جغرافیایی وسیعی از شمال عراق و سوریه گرفته تا شرق ترکیه، ارمنستان و گرجستان گسترده شده‌اند و معمولا یکجانشین هستند، گرچه به قبایل کوچ روی متعددی هم تقسیم شده اند. تقریبا تمامی جمعیت یزیدی ترکیه که پیش از این در اقامتگاه‌های کوچک و محدود در مراکز روستایی زندگی می‌کردند، به سوریه یا آلمان و سایر کشورهای اروپای غربی مهاجرت کردند. ظهور جوامع یزیدی در روسیه نتیجه‌ی مهاجرت اقتصادی از ارمنستان و گرجستان در دهه‌ی 1990، بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و آغاز بحرانی‌ترین شرایط اقتصادی جمهوری‌های تازه استقلال یافته‌ی نواحی ماورای قفقاز بود. جمعیت کل یزیدی‌ها را فقط می‌توان تخمین زد. یزیدی‌ها با نوع خاصی از گویش کردی شمالی (کرمانجی) صحبت می‌کنند که خودشان آن را یزدکی یعنی زبان یزیدی می‌نامند. از لحاظ دینی، یزیدی‌ها محصول محیط غیر جزمی خاور نزدیک هستند. عمیقا ریشه در شکلی از تصوف دارند، اما عناصر متعددی از مسیحیت، مکتب گنوسی، آیین‌های کافرکیشی محلی و غیره را نیز در خود گرد آورده اند. به علت ویژگی منحصر به فرد مذهب شان غالبا به طور سنتی کافرکیشی (پاگان)، مرتد یا شیطان پرست محسوب می شوند و از این رو قرن‌ها هدف تعقیب و آزار از سوی جوامع افراطی مسلمان منطقه بوده اند. بنابراین، به نظر می رسد تقریبا در تمام طول تاریخ خود این مردمان سرسخت و شجاع ذره‌ای از پایمردی خود نکاسته و تقریبا در کشاکش دائمی برای بقا در میان همسایه‌های کرد و ترک خود بوده اند.

این گروه بسته و منزوی که از داشتن متون مقدس خود محروم بوده است، سنت شفاهی غنی و چند وجهی خود را گسترش داده است که ضمن تثبیت سنت مذهبی، در حال حاظر تنها منبع معتبر برای تحقیق یزیدی‌ها می‌باشد. کتب به اصطلاح مقدس یزیدی‌ها به نام کتاب جلوه و مصحف رش (کتاب سیاه) که بعدها تدوین شده اند، همچنان مایه‌هایی از مذهب راستین و سنت این قوم را در خود حفظ کرده اند. این متون مختصر که بیشتر حاوی سنت شفاهی مذهبی هستند تا اطلاعاتی در مورد دانش مقدس یزیدی، به تدریج به بخشی از سنت تبدیل شده‌اند و اکنون از سوی خود یزیدی‌ها به عنوان نوشته‌هایی مقدس نگریسته می شوند.