فارسی، حسن بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۲۱: خط ۱۲۱:
==وفات==
==وفات==


در تاریخ وفات ابوعلی اندکی اختلاف است. ابن ندیم وفاتش را پیش از ۳۷۰ ق دانسته است که باتوجه به روایت تنوخی پذیرفتنی نیست. [[ابن اثیر (ابهام زدایی)|ابن اثیر]] و [[ابوالفداء، اسماعیل بن علی|ابوالفداء]] وفات وی را در ۳۷۶ ق، اما تقریباً همۀ مؤلفان دیگر در ربیع‌الاول ۳۷۷ در بغداد دانسته‌اند. ابوعلی در مقبرۀ شونیزیه به خاک سپرده شد. [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|شریف رضی]] در سوگ وی ابیاتی سروده است. ابوعلی وصیت کرده بود، ثلث داراییش را که به ۰۰۰‘۳۰ دینار می‌رسید، بین نحویان بغداد تقسیم کنند.  
در تاریخ وفات ابوعلی اندکی اختلاف است. ابن ندیم وفاتش را پیش از ۳۷۰ ق دانسته است که باتوجه به روایت تنوخی پذیرفتنی نیست. [[ابن اثیر (ابهام زدایی)|ابن اثیر]] و [[ابوالفداء، اسماعیل بن علی|ابوالفداء]] وفات وی را در ۳۷۶ ق، اما تقریباً همۀ مؤلفان دیگر در ربیع‌الاول ۳۷۷ در بغداد دانسته‌اند. ابوعلی در مقبرۀ شونیزیه به خاک سپرده شد. [[شریف‌ رضی، محمد بن حسین|شریف رضی]] در سوگ وی ابیاتی سروده است. ابوعلی وصیت کرده بود، ثلث داراییش را که به ۰۰۰‘۳۰ دینار می‌رسید، بین نحویان بغداد تقسیم کنند.  




خط ۱۵۳: خط ۱۵۳:
ابوعلی علاوه بر [[ابن خالویه، حسین بن احمد|ابن خالویه]] با بسیاری از نحویان هم‌روزگارش از جمله ابوسعید سیرافی، علی ‌بن عیسی رمّانی، زجاجی و حتی برخی استادانش مانند زجاج و ابن سراج اختلافاتی داشته است. وی با [[سیرافی، حسن بن عبدالله|ابوسعید سیرافی]]، نحوی معروف معارضۀ شدید داشت و بر دانش وی سخت خرده می‌گرفت. گاه از باب تحقیر وی را معلم کودکان می‌خواند و به همین سبب او را لایق شاگردی خود نیز نمی‌دید. در حالی که به گفتۀ ابوحیان توحیدی، [[سیرافی، حسن بن عبدالله|سیرافی]] [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب سیبویه]] را آغاز تا انجام با امثال و شواهد و غرائب آن شرح و تفسیر کرده بود و این امر حتی برای نحویان برجسته‌ای چون مبرد، زجاج و ابن درستویه نیز میسر نشده بود. منابع کهن، منشأ این معارضه را حسادت ابوعلی نسبت به سیرافی دانسته‌اند. وی [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|ابوالقاسم زجاجی]] (د ۳۳۷ ق) را نیز که در نحو هم‌طبقۀ وی بود، به چیزی نمی‌گرفت و می‌گفت: «اگر [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجاجی]] مباحث نحوی مرا می‌شنید، شرم می‌کرد که دربارۀ نحو سخن بگوید».  
ابوعلی علاوه بر [[ابن خالویه، حسین بن احمد|ابن خالویه]] با بسیاری از نحویان هم‌روزگارش از جمله ابوسعید سیرافی، علی ‌بن عیسی رمّانی، زجاجی و حتی برخی استادانش مانند زجاج و ابن سراج اختلافاتی داشته است. وی با [[سیرافی، حسن بن عبدالله|ابوسعید سیرافی]]، نحوی معروف معارضۀ شدید داشت و بر دانش وی سخت خرده می‌گرفت. گاه از باب تحقیر وی را معلم کودکان می‌خواند و به همین سبب او را لایق شاگردی خود نیز نمی‌دید. در حالی که به گفتۀ ابوحیان توحیدی، [[سیرافی، حسن بن عبدالله|سیرافی]] [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب سیبویه]] را آغاز تا انجام با امثال و شواهد و غرائب آن شرح و تفسیر کرده بود و این امر حتی برای نحویان برجسته‌ای چون مبرد، زجاج و ابن درستویه نیز میسر نشده بود. منابع کهن، منشأ این معارضه را حسادت ابوعلی نسبت به سیرافی دانسته‌اند. وی [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|ابوالقاسم زجاجی]] (د ۳۳۷ ق) را نیز که در نحو هم‌طبقۀ وی بود، به چیزی نمی‌گرفت و می‌گفت: «اگر [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجاجی]] مباحث نحوی مرا می‌شنید، شرم می‌کرد که دربارۀ نحو سخن بگوید».  


دربارۀ رمّانی نیز نظر مساعدی نداشت و مباحث نحوی وی را نمی‌پسندید و آن را خارج از مقولۀ نحو می‌دانست. وی در این‌باره معتقد بود که اگر نحو آن است که او می‌گوید، رمّـانی از آن هیچ نمی‌داند. او حتی حرمت استادانش زجاج و ابن سراج را نیز نگه نداشت و کتاب الاغفال را در رد زجاج و کتاب المسائل المصلحة من کتاب ابن‌سراج را در رد ابن سراج نوشت.  
دربارۀ رمّانی نیز نظر مساعدی نداشت و مباحث نحوی وی را نمی‌پسندید و آن را خارج از مقولۀ نحو می‌دانست. وی در این‌باره معتقد بود که اگر نحو آن است که او می‌گوید، رمّـانی از آن هیچ نمی‌داند. او حتی حرمت استادانش زجاج و ابن سراج را نیز نگه نداشت و کتاب الاغفال را در رد زجاج و کتاب المسائل المصلحة من کتاب ابن‌ سراج را در رد ابن سراج نوشت.  




خط ۱۸۴: خط ۱۸۴:
فاتحی‌نژاد، عنایت‌الله، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
فاتحی‌نژاد، عنایت‌الله، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
 
{{وابسته‌ها}}
[[الحجة للقرّاء السبعة]]
[[الحجة للقرّاء السبعة]]


[[المقتصد في شرح الايضاح]]
[[المقتصد في شرح الايضاح]]
[[التكملة]]


‏[[الإغفال و هو المسائل المصلحة من کتاب (معانی القرآن وإعرابه)]]
‏[[الإغفال و هو المسائل المصلحة من کتاب (معانی القرآن وإعرابه)]]


[[المسائل المشکلة:  بالبغدادیات]]
[[المسائل المشکلة]]


[[المسائل العسکريات في النحو العربي]]
[[المسائل العسکريات في النحو العربي]]
خط ۱۹۹: خط ۲۰۱:
[[المسائل البصريات]]
[[المسائل البصريات]]


[[... الشعر، أو، شرح الأبيات المشكلة الإعراب]]
[[التعليقة على كتاب سيبويه]]
 
[[الشعر أو شرح الأبيات المشكلة الإعراب]]


[[المسائل المنثورة]]
[[المسائل المنثورة]]


[[... الإیضاح]]
[[الإیضاح (ابوعلی فارسی)]]


[[التعليقة على كتاب سيبويه]]
[[التعليقة على كتاب سيبويه]]
خط ۲۱۰: خط ۲۱۴:


[[المسائل العضديات]]
[[المسائل العضديات]]
[[... التكملة]]


[[المسائل المشكلة المعروفة بالبغدادیات]]
[[المسائل المشكلة المعروفة بالبغدادیات]]