پرش به محتوا

الأصل المعروف بالمبسوط: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '، ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''كتاب الأصل المعروف بالمبسوط'''، اثری از ابوعبدالله محمد بن الحسن شیبانی (م 189ق)، از فقهای برجسته اهل سنت و از شاگردان ابوحنیفه و  مالک بن انس است. این اثر در موضوع فقه (فقه حنفی) به نگارش درآمده و توسط ابوالوفاء افغانی تصحیح شده و بر آن تعلیقاتی افزوده شده است.
'''كتاب الأصل المعروف بالمبسوط'''، اثری از [[شیبانی، محمد بن حسن|ابوعبدالله محمد بن الحسن شیبانی]] (متوفای 189ق)، از فقهای برجسته اهل سنت و از شاگردان [[ابوحنیفه، نعمان بن ثابت|ابوحنیفه]] و  [[مالک بن انس]] است. این اثر در موضوع فقه (فقه حنفی) به نگارش درآمده و توسط [[افغانی، ابوالوفاء|ابوالوفاء افغانی]] تصحیح شده و بر آن تعلیقاتی افزوده شده است.


کتاب یادشده نخستین کتاب نویسنده در فقه است و به همین جهت نام اصل را بر آن گذاشته است. برخی از شاگردان نویسنده این کتاب را گزارش کرده‌اند، اما هیچ‌یک از آنها به‌جز گزارش‌های ابوحفص بخاری و ابوسلیمان جوزجانی باقی نمانده است. این نسخه از اثر به گزارش جوزجانی است<ref>ر.ک: متن، ج1، ص1؛ حاجى خلیفه، مصطفى بن عبدالله‏، ج‏1، ص107</ref>. نویسنده، مباحث فقهی در موضوعات مختلف (مانند نماز، تحت عنوان كتاب الصلاة و بیع با عنوان كتاب البيع و...) را که به‌صورت جداگانه نوشته است، در کتابی با عنوان المبسوط جمع نموده است<ref>ر.ک: حاجی خلیفه، مصطفی ج‏2، ص1581؛ مقدمه مصحح، ج2، ص9</ref>.
کتاب یادشده نخستین کتاب نویسنده در فقه است و به همین جهت نام اصل را بر آن گذاشته است. برخی از شاگردان نویسنده این کتاب را گزارش کرده‌اند، اما هیچ‌یک از آنها به‌جز گزارش‌های ابوحفص بخاری و ابوسلیمان جوزجانی باقی نمانده است. این نسخه از اثر به گزارش جوزجانی است<ref>ر.ک: متن، ج1، ص1؛ حاجى خلیفه، مصطفى بن عبدالله‏، ج‏1، ص107</ref>. نویسنده، مباحث فقهی در موضوعات مختلف (مانند نماز، تحت عنوان كتاب الصلاة و بیع با عنوان كتاب البيع و...) را که به‌صورت جداگانه نوشته است، در کتابی با عنوان المبسوط جمع نموده است<ref>ر.ک: حاجی خلیفه، مصطفی ج‏2، ص1581؛ مقدمه مصحح، ج2، ص9</ref>.
خط ۳۱: خط ۳۱:
وی این کتاب را بر اساس آرای فقهی ابوحنیفه، ابویوسف و همراه با بیان نظرات خود به نگارش درآورده است. وی در طرح مسائل مختلف به شکل گسترده بر احادیث و روایات تکیه کرده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج2، ص4</ref>.
وی این کتاب را بر اساس آرای فقهی ابوحنیفه، ابویوسف و همراه با بیان نظرات خود به نگارش درآورده است. وی در طرح مسائل مختلف به شکل گسترده بر احادیث و روایات تکیه کرده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج2، ص4</ref>.


این اثر در قالب چندین کتاب در موضوعات فقهی تنظیم شده است. نویسنده نخست به کتاب صلات پرداخته و ابتدا متعرض مسئله وضو شده<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص2</ref> و پس از آن از مسائل مختلف مرتبط با نماز و طهارت سخن به میان آورده است. کتاب حیض، زکات، صوم، مناسک و سایر موضوعات فقهی، مباحث دیگر کتاب را تشکیل داده است. ازآنجاکه «كتاب المناسك» و «كتاب أدب القاضي»، در تمام نسخ موجود از این کتاب یافت نشده، مصحح به جهت کامل شدن کتاب، کتاب‌های یادشده را از «المختصر الكافي» نوشته محمد بن محمد حاکم شهید (م 334ق) که مختصر کتاب المبسوط است، استخراج نموده و به کتاب حاضر افزوده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج2، ص13؛ ابن قطلوبغا، قاسم، ص273</ref>.
این اثر در قالب چندین کتاب در موضوعات فقهی تنظیم شده است. نویسنده نخست به کتاب صلات پرداخته و ابتدا متعرض مسئله وضو شده<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص2</ref> و پس از آن از مسائل مختلف مرتبط با نماز و طهارت سخن به میان آورده است. کتاب حیض، زکات، صوم، مناسک و سایر موضوعات فقهی، مباحث دیگر کتاب را تشکیل داده است. ازآنجاکه «كتاب المناسك» و «كتاب أدب القاضي»، در تمام نسخ موجود از این کتاب یافت نشده، مصحح به جهت کامل شدن کتاب، کتاب‌های یادشده را از «المختصر الكافي» نوشته محمد بن محمد حاکم شهید (متوفای 334ق) که مختصر کتاب المبسوط است، استخراج نموده و به کتاب حاضر افزوده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج2، ص13؛ ابن قطلوبغا، قاسم، ص273</ref>.


این اثر به جهت اشتمال آن بر مباحث تفصیلی فقهی مورد توجه بسیاری از فقهای مذهب حنفی قرار گرفته و توسط برخی مختصر و تلخیص شده<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج2، ص9؛ حبشى، عبدالله محمد،  ج‏1، ص219؛ رحمانى ولوى، مهدى‏، ج‏2، ص43</ref> و شرح‌هایی نیز بر آن نگاشته شده است<ref>ر.ک: حاجی خلیفه، مصطفى بن عبدالله‏، ج‏2، ص1581</ref>.
این اثر به جهت اشتمال آن بر مباحث تفصیلی فقهی مورد توجه بسیاری از فقهای مذهب حنفی قرار گرفته و توسط برخی مختصر و تلخیص شده<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج2، ص9؛ حبشى، عبدالله محمد،  ج‏1، ص219؛ رحمانى ولوى، مهدى‏، ج‏2، ص43</ref> و شرح‌هایی نیز بر آن نگاشته شده است<ref>ر.ک: حاجی خلیفه، مصطفى بن عبدالله‏، ج‏2، ص1581</ref>.