چین نو از جنگ‌های تریاک تا به امروز: تفاوت میان نسخه‌ها

زمانی که آدمی در نخستین سال های سده‌ی بیست و یکم دست به نگارش تاریخ صد و پنجاه سال واپسین می برد، آنچه توجه بسیاری را در سده‌های متمادی به خود جلب کرده است، در پرتو روشنای نوینی خودنمایی می کند. چنین به نظر می رسد که مرحله‌ی گذار دشواری پشت سر گذاشته شده است، دورانی که برای چین، گذاری دوگانه بوده است: از بین بردن قانون اساسی امپراتوری گذشته و پایداری در برابر نیروهای استعماری و ادعاهای ارضی ژاپن و روسیه. چین امروز از دیدگاه اقتصادی، بسان طولانی ترین دوران امپراتوری چین، کانون جاذبه‌ی شرق آسیا است. بازارهای مالی بین المللی با توجه به مازاد عظیم صادراتی به گونه‌ی فزاینده ای به این منطقه انتقال می یابد. هم زمان با آن، چین از دوران در پیش گرفتن سیاست درهای باز، پیوندهای بین المللی خود را چنان گسترش داده است که از نظر نیاز به مواد خام و تأمین مواد انرژی زا و نیز از دیدگاه وابستگی به فن آوری و تجارت خارجی به موتور رونق اقتصاد جهانی تبدیل شده است، این امر زمینه ساز وابستگی عظیمی شده است. سیاست کنونی چین هنوز متأثر از اجبار برآمده از دوران جنگ تریاک برای یافتن جایگاهی در جهان است. هرچند دیگر خاطرات فروپاشی سلسله‌ی منچو در سال 1912 و خفت و خواری ناشی از اشغال بخش هایی از این کشور توسط ژاپنی ها و جنگ داخلی، کم کم از اذهان مردم پاک می‌شود،

چین در چارچوب تکامل و پیشرفت اقتصادی در شرق و جنوب شرق آسیا - که چینی های مقیم خارج سهم عمده ای در آن دارند - عهده دار نقش مهمی می‌شود. اجرای این نقش از دیدگاه سیاسی و نظامی از هم اکنون آغاز شده است. چین همانند گذشته، ولی به شکلی دیگر، نه تنها به بخشی از جامعه‌ی جهانی تبدیل شده، بلکه تاریخ چین، اکنون در زمانه‌ی پس از پایان دوران استعمار، باید بازنویسی شود، همچنان که به تاریخ اروپا همانند تاریخ هردوآمریکا (شمالی و جنوبی) از زاویه‌ی نوین و تاکنون نامأنوس بر پایه‌ی روندهای تکاملی جهان باید نگریسته شود. اما دست یازی به شالوده ریزی های پیشین، نباید ما را از دیدن تجربه‌های 200 سال واپسین بازدارد؛ تجربه هایی که این کشور، همواره نه از روی انگیزه‌های درونی، شروع به وارد کردن به جامعه‌ی جهانی کرده است. تجربه هایی که چین با قدرت‌های اروپایی، آمریکا، ژاپن و روسیه از سرگذرانده است، هنوز برای آن ها زنده است و به میزان چشمگیر و تعیین کننده ای بر سیاست‌های کنونی آن ها تأثیر می گذارد. اما منازعات درونی، زوال امپراتوری و نهادهای آن، دوران جنگ داخلی، قدرت گیری حزب کمونیست و در نتیجه‌ی آن کشمکش های درون حزبی پس از بنیان گزاری جمهوری خلق چین نقش هویت سازی در جامعه‌ی کنونی چین دارد. امروز در کنار آن، در کلان شهرهای چین زندگی مدرن در جریان است، و چنان است که در ظاهر امر کمتر پدیده ای نشان از فرهنگ سنتی این کشور دارد. با این وجود سنت همچنان حضور پررنگی دارد و در حال باسازی خود است. درچنین شرایطی مرور تاریخ چین، از دوران جنگ های تریاک به این سو، آن هم در برگ هایی اندک شمار، به نخستین گام های کسی می ماند که می خواهد به چین و تاریخ و فرهنگ آن کشور بپردازد تا پویایی کنونی آن را بهتر درک کند و بتواند روندهای بحرانی را تحلیل کند. رشد انفجاری تولید کالا و پیدایش بازارهای گوناگون، در رابطه با مناسبات و همکاری های اقتصادی، سیاست و نهادهای سیاسی را با چالش های همواره تازه تری روبه رو می سازد. فقط با جاری سازی وردگونه‌ی «جامعه‌ی متعادل» بر زبان، نمی توان بر این چالش ها فائق آمد. برای تضمین دوام آنچه دوران مدرن نام گرفته، به نهادهای تضمین کننده‌ی روال بازار، به ضمانت قانونی و نیز به دیگر ابزارهای مدیریتی نیاز هست. وقتی بخش های آموزشی، جایگاه بنیادی خود را حفظ می کند، ارتقاء سطح کاردانی نسل های نو و مشارکت آن ها در فرهنگ جهانی اطلاعاتی و مصرفی به پیدایش چین نوینی می انجامد که هم سنت‌های فرهنگی و مدنی کهن و هم سنت‌های مذهبی و ادبی را، توأمان، از نو به کار می گیرد. پس تاریخ نوین چین به زعم چینی ها با جنگ های تریاک آغاز و جنبش چهارم مه 1919 مبدأ دوران معاصر آن به شمار می رود. در کتابی که پیش رو دارید، نه تنها مهم ترنی رویدادهای 150 سال گذشته‌ی این کشور، بلکه سمت و سوی تکامل و تعارضات داخلی چین و هم چنین دستاوردهای سترگ این امپراتوری عظیم و کشمکش های خارجی آن نیز ترسیم می‌شود، و به این ترتیب ترکیب آنچه چینی ها از تاریخ خود ترسیم می کنند و دیدی که از خارج به این تاریخ افکنده می‌شود، برای خواننده تصویر کاملی را به نمایش می گذارد.<ref> [https://historylib.com/books/2680 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>