۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ نامه های حکومتی فیروز میرزا فرمانفرما را به نامههای حکومتی فیروز میرزا فرمانفرما منتقل کرد) |
جز (جایگزینی متن - 'كرمان' به 'کرمان') |
||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
يكى از رجال مهم و مؤثر در حكومت اين دوره، فيروز ميرزا فرمانفرما است. درباره نقش فيروز ميرزا فرمانفرما و عملكرد او در حكومت قاجار نيز تاكنون تحقيق جامعى صورت نگرفته است. بررسىهاى اختصاصى انجام شده، در اين زمينه منحصر به برخى تحقيقات پراكنده؛ مانند: | يكى از رجال مهم و مؤثر در حكومت اين دوره، فيروز ميرزا فرمانفرما است. درباره نقش فيروز ميرزا فرمانفرما و عملكرد او در حكومت قاجار نيز تاكنون تحقيق جامعى صورت نگرفته است. بررسىهاى اختصاصى انجام شده، در اين زمينه منحصر به برخى تحقيقات پراكنده؛ مانند: | ||
خاندان حكومتگر در ايران، به قلم ابوالفضل قاسمى و تصحيح سفرنامه فيروز ميرزا به | خاندان حكومتگر در ايران، به قلم ابوالفضل قاسمى و تصحيح سفرنامه فيروز ميرزا به کرمان و بلوچستان توسط خانم دكتر منصوره اتحاديه مىباشد. برخى از منابع عمومى دست اول اين دوره نيز مانند آثار اعتمادالسلطنه با حمايت حكومت و با ملاحظات خاص پديد آمده است. | ||
در سازمان اسناد ملى ايران، اسناد بسيار ارزشمند و قابل توجهى از دوره قاجاريه نگهدارى مىشود. بخشى از اين اسناد كه به دليل اهميت موضوعى آنها انتخاب و در قالب مجموعه حاضر تقديم جامعه پژوهشگران شده، اسنادى است كه از اداره كل بيوتات وزارت امور اقتصادى و دارايى به سازمان انتقال يافته و شامل نامههاى فيروز ميرزا فرمانفرما به ناصرالدين شاه و برخى از تلگرافات رجال درجه اول كشور به فيروز ميرزا و پاسخ تلگرافات مزبور است. | در سازمان اسناد ملى ايران، اسناد بسيار ارزشمند و قابل توجهى از دوره قاجاريه نگهدارى مىشود. بخشى از اين اسناد كه به دليل اهميت موضوعى آنها انتخاب و در قالب مجموعه حاضر تقديم جامعه پژوهشگران شده، اسنادى است كه از اداره كل بيوتات وزارت امور اقتصادى و دارايى به سازمان انتقال يافته و شامل نامههاى فيروز ميرزا فرمانفرما به ناصرالدين شاه و برخى از تلگرافات رجال درجه اول كشور به فيروز ميرزا و پاسخ تلگرافات مزبور است. | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
او در سن 17 سالگى والى فارس شد و تا سال 1303ق؛ يعنى حدود 53 سال از عمر خود را عهدهدار مناصب مهم بود. فيروز ميرزا با هما خانم، دختر بهمن ميرزا بهاءالدوله ازدواج كرد. | او در سن 17 سالگى والى فارس شد و تا سال 1303ق؛ يعنى حدود 53 سال از عمر خود را عهدهدار مناصب مهم بود. فيروز ميرزا با هما خانم، دختر بهمن ميرزا بهاءالدوله ازدواج كرد. | ||
وى در اين مدت دوبار به حكومت فارس، دوبار به حكومت | وى در اين مدت دوبار به حكومت فارس، دوبار به حكومت کرمان و دوبار به پيشكارى وليعهد در آذربايجان منصوب گرديد. سپس ارتقاى منصب يافته، به وزارت جنگ برگزيده شد. | ||
بعد از آن با دريافت لقب فرمانفرمايى، به حكومت ايالت مركزى انتخاب گرديد. | بعد از آن با دريافت لقب فرمانفرمايى، به حكومت ايالت مركزى انتخاب گرديد. | ||
پس از درگذشت فتحعلى شاه، حسينعلى ميرزا فرمانفرما، فرزند او كه حدود سى و پنج سال حاكم فارس و بنادر بود، به دستيارى حسنعلى ميرزا شجاعالسلطنه والى | پس از درگذشت فتحعلى شاه، حسينعلى ميرزا فرمانفرما، فرزند او كه حدود سى و پنج سال حاكم فارس و بنادر بود، به دستيارى حسنعلى ميرزا شجاعالسلطنه والى کرمان، با محمد شاه به مخالفت برخاست و تاج بر سر گذاشته، خود را حسينعلى شاه خواند و سكه به نام خويش زد و در عمارت آيينه، مشهور به كاخ همايون به تخت نشست. محمد شاه براى مقابله با او، به صواب ديد ميرزا ابوالقاسم قائم مقام ثانى، در اواخر شوال 1250 اردويى فراهم نموده به فارس اعزام كرد. | ||
در مجموعه اسناد حاضر، مواردى از اختلافنظر فيروز ميرزا با ديگر زمامداران كشور در خصوص امور نظامى به ويژه درباره خراسان به چشم مىخورد. به عنوان مثال اسناد شماره 22، 29، 34 نظرات متفاوت آنها را در تأمين ملزومات و تجهيزات نظامى و اعزام قشون به نقاط مختلف خراسان نشان مىدهد. | در مجموعه اسناد حاضر، مواردى از اختلافنظر فيروز ميرزا با ديگر زمامداران كشور در خصوص امور نظامى به ويژه درباره خراسان به چشم مىخورد. به عنوان مثال اسناد شماره 22، 29، 34 نظرات متفاوت آنها را در تأمين ملزومات و تجهيزات نظامى و اعزام قشون به نقاط مختلف خراسان نشان مىدهد. | ||
اسناد شماره 54 تا 133 اين مجموعه مربوط به سال 1294ق؛ يعنى دوره فرمانفرمايى فيروز ميرزا بر ايالت مركزى است. اين اسناد؛ شامل نامههاى فيروز ميرزا به دبيرالملك است كه سمت وزير رسائل يا رئيس دفتر مخصوص شاه را داشته و در آنها درباره افواج، قنوات، هزينههاى حكومتى، زندگى سادات، طوايف منطقه، تأمين گندم، ماليات، معابر، تأمين امنيت و ديگر امور اجتماعى و حكومتى مذاكره شده است. در سال 1296ق در | اسناد شماره 54 تا 133 اين مجموعه مربوط به سال 1294ق؛ يعنى دوره فرمانفرمايى فيروز ميرزا بر ايالت مركزى است. اين اسناد؛ شامل نامههاى فيروز ميرزا به دبيرالملك است كه سمت وزير رسائل يا رئيس دفتر مخصوص شاه را داشته و در آنها درباره افواج، قنوات، هزينههاى حكومتى، زندگى سادات، طوايف منطقه، تأمين گندم، ماليات، معابر، تأمين امنيت و ديگر امور اجتماعى و حكومتى مذاكره شده است. در سال 1296ق در کرمان قحطى روى داد و نان كمياب شد. مردم شهر شورش كردند و يحيى خان كلانتر شهر به قتل رسيد. | ||
به دستور ناصرالدين شاه حاجى غلامرضاخان شاهسون از منصب خود عزل و فيروز ميرزا براى دومين بار به حكومت | به دستور ناصرالدين شاه حاجى غلامرضاخان شاهسون از منصب خود عزل و فيروز ميرزا براى دومين بار به حكومت کرمان و بلوچستان منصوب شد. فيروز ميرزا در موقع حركت به طرف کرمان حضور شاه رسيد. ناصرالدين شاه دستوراتى به او داد و ضمنا قدغن نمود تا محركين قتل يحيىخان كلانتر را مجازات نمايد. فيروز ميرزا عازم کرمان شد و در جمادىالثانى 1296 به محض ورود به گواشير قضيه قتل يحيىخان را پيگيرى كرد و مامورين و فراشها را به تعقيب مقصرين فرستاد و همه آنها را به غل و زنجير كشيدند. | ||
اسنادى كه با شمارههاى 134 تا 159 در اين مجموعه ارائه شده، مربوط به سال 1296ق؛ يعنى دومين دوره حكومت فيروز ميرزا در | اسنادى كه با شمارههاى 134 تا 159 در اين مجموعه ارائه شده، مربوط به سال 1296ق؛ يعنى دومين دوره حكومت فيروز ميرزا در کرمان است و شامل تلگرافاتى از سوى شاه، سپهسالار، مستوفىالممالك، امينالملك، امينالسلطان و نصرالله خان به فيروز ميرزا و پاسخ او به تلگرافات مزبور مىباشد. در اين اسناد درباره امور عمومى منطقه کرمان و مشكلات موجود مذاكره شده است. | ||
سرانجام فيروز ميرزا در روز 29 ربيعالاول سال 1303 در سن هفتاد سالگى در تهران درگذشت. اعتمادالسلطنه علت فوت وى را افراط در شراب و مرض ذات الجنب نوشته است. | سرانجام فيروز ميرزا در روز 29 ربيعالاول سال 1303 در سن هفتاد سالگى در تهران درگذشت. اعتمادالسلطنه علت فوت وى را افراط در شراب و مرض ذات الجنب نوشته است. | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
[[رده:تاریخ]] | [[رده:تاریخ]] | ||
[[رده:تاریخ ایران]] | [[رده:تاریخ ایران]] | ||
ویرایش