مولانا پیر عشق و سماع: تفاوت میان نسخه‌ها

''' مولانا پیر عشق و سماع''' نوشته‌ی [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] کتابی است نقدی تحلیلی‌ که به شرح زندگی، سلوک عرفانی و اندیشه‌های عارف شهیر، [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] می‌پردازد. [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] امروزه شخصیّتی جهانی است که در تمام دنیا با نام او و آثار شگرف او آشنا هستند، مستشرقان زیادی در باره ی او تحقیق کرده و کتاب و مقاله نوشته‌اند، برخی از این آثار در ایران نیز ترجمه شده و به انتشار رسیده است. [[مثنوی معنوی|مثنوی]] او چنان شهرتی دارد که به بسیاری از زبان ها ترجمه شده است و این ترجمه‌ها نشان از اعتبار و ارزش [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و شهرتی است که تقریباً در تمام جهان دارد. در ایران نیز برخی پژوهشها در این باره صورت گرفته که تهیه‌ی فهرستی از آنها کار دشواری است، هر چند که کتابهایی تحت عنوان مولوی پژوهای ایران هم صورت گرفته و نام تعداد زیادی را در آنجا ذکر کرده‌اند ولی آنچه که اهمّیّت دارد در دل پژوهشها نهفته است. به صرف نوشتن کتابی در باره ی مولانا چیزی را حل نمی‌کند و چیزی را هم اثبات نمی‌نماید، مگر آنکه نوشتار در اوج پژوهش و با اجتهاداتی نو و البتّه اصولی و متقن خود را نشان بدهد. ذکر اینکه فلان و فلان چنین مطلبی را در فلان تاریخ گفته‌اند از ساده ترین و شاید بی خاصیّت ترین چیزها در نگارش باشد، عمده آن است که زمینه‌ها و دلالتهای آن بیان و مورد بررسی قرار بگیرد و لذا با وجود صدها کتابی‌که در باره ی [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و آثار او وجود دارد شاید آنچه که پژوهشی و قابل توجّه باشد چندان زیاد نباشد و مابقی نوشته‌های تکراری و تقلیدی و بدون اصل پژوهش است.

کتاب مولانا پیر عشق و سماع برای نخستین بار در سال 1381 به همّت انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌منتشر شد و بعدها نیز توسّط انتشارات نجم کبری ‌که انحصاراً آثار استاد [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] را منتشر می‌کند به انتشار رسیده است و تا کنون شش چاپ از این کتاب منتشر و در اختیار دوستداران مولانا قرار گرفته است. در این کتاب چنانکه شیوه‌ی نویسنده‌ی آن است با تسلّطی‌که بر [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و آثار او دارد با مطالبی نو آشنا می‌شویم که در واقع از اجتهادات و پژوهشهای انحصاری اوست. برخی از این مطالب را در دیگر آثار مربوط به مولانا نمی‌یافت. نویسنده در مقدّمه‌ی ‌کوتاه خود بر این کتاب نوشته است: در این کتاب که برای جوانان و به زبان بسیار ساده نوشته شده قصد به اختصار است و نهایت سعی مبذول این شده که لُبّ لباب اندیشه، سلوک و نحوه ی زندگانی شخصیت مورد نظر ثبت شود و از هرگونه سخت نویسی و اطاله‌ی‌ کلام پرهیز شود، لذا کلمات مرسوم و اصطلاحات خاص نویسندگان تصوّف و عرفان کمتر در آن دیده می‌شود تا خواننده محتاج شروح عرفانی و فرهنگهای صوفیانه نشود<ref>مقدّمه، ص 12</ref>. و این نکته‌ی بسیار مهمی‌است که نویسنده خود را به رعایت آن ملزم نموده است و این امر مهم را متأسّفانه در کتاب‌سازان نمی‌بینیم، حتّی برخی از مؤلّفان نیز در این امر خلاف این راه را طی‌کرده و تصوّر نموده‌اند با دشوار نویسی خواننده را به خود بیشتر جلب و جذب می‌کنند، و حال آنکه این تصوّر در بین اهل پژوهش امروزه مشتری و طرفدار ندارد.

طبیعتاً در ذیل هر یک از این عناوین مطالب زیادی وجود دارد که به طور جامع در ذیل هر کدام در این فهرست قابل دیدن است. عنوان کتاب که مولانا را به عشق و سماع متّصف می‌کند در واقع دیدی است که اغلب مردم از مولانا دارند و یا بهتر است بگوییم دیدی است که برخی از مدّعیان مولوی شناسی به مردم القاء کرده‌اند که وی را منحصر در عشق و سماع می‌بینند و حال آنکه این کتاب و مؤلّف شاخته ی شده‌ی آن علاوه بر این دو اصول دیگری را لحاظ می‌کند که با آن اصول بهتر و بیشتر می‌توان به معرّفی و توصیف مولانا پرداخت، گر چه وی بر این باور است که مردم فهم درستی از عشق و سماع مولانا نیز ندارند.

در همین بخش در خصوص آثار [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] به مانند [[مثنوی]] و [[دیوان کبیر]] و [[فیه ما فیه]] سخن می‌گوید و شیوه ی هر کدام را بیان می‌دارد. در تحلیل و توصیف کتاب [[مثنوی]] به بیست مورد اشاره می‌کند که در توصیف آن کتاب به واقعاً مهمّ و ارزنده است<ref>متن، صص 50-49</ref>. در این بین [[مثنوی]] کتاب توحید و نبوّت، کتاب عرفان و تصوّف، کتاب سیر و سلوک، حکمت الهی، فقه و احکام، شرح حال انسان، اسرار اولیاء، صیقل ارواحف اسرار عشق و عاشقی، و راه و رسم زندگی توصیف می‌شود. این توصیفات با توجّه به محتوای‌کتاب و احیاناً توجّهاتی است که گوینده‌ی ‌کتاب به آن داده است.