پرش به محتوا

میر بهار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه ی ' به 'ه‌ی '
جز (جایگزینی متن - 'ده اند' به 'ده‌اند')
جز (جایگزینی متن - 'ه ی ' به 'ه‌ی ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۵: خط ۳۵:
== ساختار==
== ساختار==


کتاب میرِ بهار اثری است منظوم و ادبی در 122 صفحه که حاوی 208 رباعی در باره‌ی [[امام علی(ع)]] است. رباعیات کتاب به طور مسلسل و با شماره از عدد 1 تا 208 را پیاپی در بر دارد. کتاب با مقدّمه‌ای نسبتاً مشروح در 14 صفحه توضیحات کافی در باره ی این کتاب را به خواننده ارائه داده است و معلوم داشته که در این اثر از چه چیزی سخن خواهد گفت، چنانکه در بخشی از همین مقدّمه آمده است: این بنده نیز مشقی از عشق و ارادت به مولای متّقیان را در قالب چهارپاره ها و رباعی ای چند در این مجموعه جمع کرده و به عنوان عرض ادبی به ساحت آن انسان کاملِ نورانی تقدیم می‌کنم. ای بسا که به زعم برخی، برخی از ابیات دقیقاً بر مدار رباعیات قالبی و فیکس نباشد، ولی آنچه که هست اینکه مضامین معتبر و تخصّصی است، هر چند که از لحاظ قالب نیز از دیر باز اختلاف بوده و هست و خواهد بود. وقتی که هنوز در بین اساتید فن در تقطیع ابیات اختلاف وجود دارد بگذار تا این ایراد احتمالی نیز بر اوزانِ رباعیِ غیرِ مکرّرِ این راقم نیز وجود داشته باشد. باری آنچه که گفته شده چنان که پیش از این نیز اشارت دادیم، یا ترجمانی از احادیث نبوی در خصوص شخص امام است که در آثار روایی و حدیثیِ ما نیز اسناد آن به وفور موجود است و یا ترجمانی از عباراتِ خود اوست که در قالب رباعی تدوین یافته و یا تمجید و تعریفی از صفات بارز و بلند اوست که در اشکال گوناگون مورد مدح و تمجید اهل معرفت و هنر قرار گرفته است<ref>مقدمه، صص 14-13</ref>.
کتاب میرِ بهار اثری است منظوم و ادبی در 122 صفحه که حاوی 208 رباعی در باره‌ی [[امام علی(ع)]] است. رباعیات کتاب به طور مسلسل و با شماره از عدد 1 تا 208 را پیاپی در بر دارد. کتاب با مقدّمه‌ای نسبتاً مشروح در 14 صفحه توضیحات کافی در باره‌ی این کتاب را به خواننده ارائه داده است و معلوم داشته که در این اثر از چه چیزی سخن خواهد گفت، چنانکه در بخشی از همین مقدّمه آمده است: این بنده نیز مشقی از عشق و ارادت به مولای متّقیان را در قالب چهارپاره ها و رباعی ای چند در این مجموعه جمع کرده و به عنوان عرض ادبی به ساحت آن انسان کاملِ نورانی تقدیم می‌کنم. ای بسا که به زعم برخی، برخی از ابیات دقیقاً بر مدار رباعیات قالبی و فیکس نباشد، ولی آنچه که هست اینکه مضامین معتبر و تخصّصی است، هر چند که از لحاظ قالب نیز از دیر باز اختلاف بوده و هست و خواهد بود. وقتی که هنوز در بین اساتید فن در تقطیع ابیات اختلاف وجود دارد بگذار تا این ایراد احتمالی نیز بر اوزانِ رباعیِ غیرِ مکرّرِ این راقم نیز وجود داشته باشد. باری آنچه که گفته شده چنان که پیش از این نیز اشارت دادیم، یا ترجمانی از احادیث نبوی در خصوص شخص امام است که در آثار روایی و حدیثیِ ما نیز اسناد آن به وفور موجود است و یا ترجمانی از عباراتِ خود اوست که در قالب رباعی تدوین یافته و یا تمجید و تعریفی از صفات بارز و بلند اوست که در اشکال گوناگون مورد مدح و تمجید اهل معرفت و هنر قرار گرفته است<ref>مقدمه، صص 14-13</ref>.


در این عبارت به خوبی آنچه که در متن کتاب وجود دارد شناخته می‌شود، هم اشاره به اصل کار صورت گرفته که شناساندن [[امام علی(ع)]] است و هم اینکه در قالب رباعی که شاید برخی موافق با رباعیات فیکس و قالبیِ عمومی‌نباشد. پیش از این نیز در همین مقدّمه اشاره شده که در این باره روال [[مولانا]] را دنبال می‌کند و چندان در قید و بند قوافی و ردیف و صورت شعر نیست، که صورت شعر بر ساخته است و باطن شعر جوششی درونی و الهامی. غرض شاعر این اثر بی اینکه داعیه ی شعر داشته باشد این است که بتواند در این قالب سخنانی را در معرّفی آنچه که مطلوب اوست بیان کند و لذا در این کتاب به تمام آنچه که مربوط به زندگی و رفتار امام در تمام مدّت زندگی از ولادت تا شهادت است را مدّ نظر قرار داده است. در واقع این کتاب تاریخ زندگانی امام در قالب رباعی است. و لذا این کتاب به طور کاملاً انحصاری و ویژه فقط در باره ی آن امام همام بحث می‌کند و در این قالب به معرّفی او می‌پردازد.
در این عبارت به خوبی آنچه که در متن کتاب وجود دارد شناخته می‌شود، هم اشاره به اصل کار صورت گرفته که شناساندن [[امام علی(ع)]] است و هم اینکه در قالب رباعی که شاید برخی موافق با رباعیات فیکس و قالبیِ عمومی‌نباشد. پیش از این نیز در همین مقدّمه اشاره شده که در این باره روال [[مولانا]] را دنبال می‌کند و چندان در قید و بند قوافی و ردیف و صورت شعر نیست، که صورت شعر بر ساخته است و باطن شعر جوششی درونی و الهامی. غرض شاعر این اثر بی اینکه داعیه‌ی شعر داشته باشد این است که بتواند در این قالب سخنانی را در معرّفی آنچه که مطلوب اوست بیان کند و لذا در این کتاب به تمام آنچه که مربوط به زندگی و رفتار امام در تمام مدّت زندگی از ولادت تا شهادت است را مدّ نظر قرار داده است. در واقع این کتاب تاریخ زندگانی امام در قالب رباعی است. و لذا این کتاب به طور کاملاً انحصاری و ویژه فقط در باره‌ی آن امام همام بحث می‌کند و در این قالب به معرّفی او می‌پردازد.




خط ۵۱: خط ۵۱:
رباعی شماره 6:{{شعر}}
رباعی شماره 6:{{شعر}}
{{ب|''در دین خدا از همه اقواست علی''|2=''هم صاحب خُلق و عقل و تقواست علی''}}
{{ب|''در دین خدا از همه اقواست علی''|2=''هم صاحب خُلق و عقل و تقواست علی''}}
{{ب|''در دایره ی قضاوت و علم و خبر''|2=''تردید مکن کز همه اقضاست علی''<ref>متن، ص 21</ref>}}{{پایان شعر}}  
{{ب|''در دایره‌ی قضاوت و علم و خبر''|2=''تردید مکن کز همه اقضاست علی''<ref>متن، ص 21</ref>}}{{پایان شعر}}  
رباعی شماره 8:{{شعر}}
رباعی شماره 8:{{شعر}}
{{ب|''در راه خدا چو بازوی حیدر باش''|2=''اندر بر دشمنان حق صفدر باش''}}
{{ب|''در راه خدا چو بازوی حیدر باش''|2=''اندر بر دشمنان حق صفدر باش''}}
خط ۸۴: خط ۸۴:
{{ب|''از بعد نبی پشت به حیدر کردند''|2=''آن باب مدینه را مکدّر کردند''}}
{{ب|''از بعد نبی پشت به حیدر کردند''|2=''آن باب مدینه را مکدّر کردند''}}
{{ب|''از بهر هوای نفس و دنیای دنی''|2=''با نام خدا در همه جا شرّ کردند''<ref>متن، ص 115</ref>}}{{پایان شعر}}  
{{ب|''از بهر هوای نفس و دنیای دنی''|2=''با نام خدا در همه جا شرّ کردند''<ref>متن، ص 115</ref>}}{{پایان شعر}}  
آخرین رباعی، یعنی رباعی 208 آخرین سخن را در باره ی [[امام علی(ع)]] این گونه سر می‌دهد: {{شعر}}
آخرین رباعی، یعنی رباعی 208 آخرین سخن را در باره‌ی [[امام علی(ع)]] این گونه سر می‌دهد: {{شعر}}
{{ب|''از سرّ علی کسی خبردار نشد''|2=''کس در دو جهان محرم آن یار نشد''}}
{{ب|''از سرّ علی کسی خبردار نشد''|2=''کس در دو جهان محرم آن یار نشد''}}
{{ب|''با خلق نشست و کس ندانست که کیست''|2=''کس واقف آن صاحب اسرار نشد''<ref>متن، ص 122</ref>}}{{پایان شعر}}  
{{ب|''با خلق نشست و کس ندانست که کیست''|2=''کس واقف آن صاحب اسرار نشد''<ref>متن، ص 122</ref>}}{{پایان شعر}}  
خط ۹۲: خط ۹۲:
در نگاهی کلّی به کتاب میرِ بهار می‌توان به نکته‌هایی خاص بدین شرح اشارت کرد:
در نگاهی کلّی به کتاب میرِ بهار می‌توان به نکته‌هایی خاص بدین شرح اشارت کرد:
# نام کتاب تشبیهی لطیف و زیباست.
# نام کتاب تشبیهی لطیف و زیباست.
# جمع اثری که حاوی صرفاً حاوی رباعی در باره ی امام علی باشد نیز قابل توجّه است.
# جمع اثری که حاوی صرفاً حاوی رباعی در باره‌ی امام علی باشد نیز قابل توجّه است.
# گستردگی مضمون اثر که به تمام مقولات تاریخ اسلام و تقریباً تمام دقایق زندگی امام توجّه داده نیز از محاسن مهمّ این اثر است.
# گستردگی مضمون اثر که به تمام مقولات تاریخ اسلام و تقریباً تمام دقایق زندگی امام توجّه داده نیز از محاسن مهمّ این اثر است.
# نگاهی فلسفی و دیدی نقّادانه در این اثر یکی از ویژگیهای ارزشمند کتاب است، که نشان می‌دهد نویسنده تنها شاعر نیست، بلکه از شعر به عنوان وسیله‌ای برای بیان مقاصد معنوی و اصلی استفاده می‌کند، بی این که اعتبار شعر را نادیده گرفته باشد.
# نگاهی فلسفی و دیدی نقّادانه در این اثر یکی از ویژگیهای ارزشمند کتاب است، که نشان می‌دهد نویسنده تنها شاعر نیست، بلکه از شعر به عنوان وسیله‌ای برای بیان مقاصد معنوی و اصلی استفاده می‌کند، بی این که اعتبار شعر را نادیده گرفته باشد.