ابن مقبل، تمیم بن ابی: تفاوت میان نسخه‌ها

 

تَمیمِ بْنِ اُبَیِّ بْنِ مُقْبِلِ عَجْلانی، ابوکعب(یا ابوحُره)(د نیمۀ سدۀ 1ق/7م)، شاعر مخضرم عرب، از اصل قیس بن عیلان.  

شعر تمیم: پیرامون استعداد شعری و ارزیابی سروده‌های این شاعر، داوریهای موافق و مخالف و گاه سطحی بسیار است. مثلاً ابن سلام جمحی(د 231ق) وی را شاعری برجسته و نیکو خوانده، و در طبقۀ پنجم شاعران جاهلی نهاده است، اما سزگین این طبقه‌بندی را نادرست می‌داند. اصمعی او را از شاعران طراز اول عرب نمی‌داند؛ اما به عکس گویند که اخطل(د ح 92ق) وی را شاعرترین شاعران می‌پنداشته‌ است.

بی‌گمان در اشعار تمیم هیچ قصیده‌ای یافت نمی‌شود که بتوان قاطعانه از صحت آن به همان شکل که نقل شده، اطمینان داشت؛ با این حال، کتابهای لغت و ادب عرب چون جمهره اللغه ابن درید، لسان العرب ابن منظور، خزانهالادب بغدادی و جز آن مشتمل بر شواهدی از شعر وی در مسائل لغوی است. اشعار او توسط گروهی از لغویان مشهور چون ابوعمروشیبانی، اصمعی، ابن سکیت و طوسی گردآمده است. آن‌گاه ابوعبدالله محمد بن مُعَلَی ازدی در سدۀ 3 ق دیوان او را شرح کرد؛ سپس ابوعلی قالی(د 356ق) آن را به اندلس برد. در 1381ق/ 1962م عزت حسن به چاپ دیوان در دمشق همت گماشت. احمد توریک هم در آنکارا (1386ق/1967م) و مجید طواد(همراه با شرح) در بیروت (1418ق/ 1998م) آن را منتشر کردند.